تحولات قفقاز| خشم مسکو از رزمایش ارمنستان با آمریکا/ اولین تماس پاشی نیان با پوتین در مورد تنش در مرزی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان شب گذشته در مصاحبه با تلویزیون عمومی ارمنستان گفت: جمهوری آذربایجان در حال جمع‌آوری تعدادی نیرو در مرزهای دولتی با ارمنستان و همچنین در اطراف قره‌باغ کوهستانی است و وضعیت در مرز متشنج است.

پاشینیان افزود: اولین تماس‌ها در خصوص وضعیت مرزی با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه انجام شد و وی از وضعیت مرز مطلع شد. هدف از این تماس‌ها انتقال اطلاعات به طرف‌هایی بود که از وضعیت آگاه نبودند یا به احتمال زیاد از برخی نکات ظریف بی‌اطلاع بودند. شکی نیست که رئیس‌جمهور فدراسیون روسیه از این وضعیت مطلع شده است.

پاشینیان: روند تصویب اساسنامه رم در زمان بدی انجام شد

نیکول پاشینیان همچنین درباره روند تصویب اساسنامه رم توسط ارمنستان صحبت کرد.

وی تأکید کرد: این روند مطلقاً ربطی به روابط ارمنستان و روسیه ندارد. متأسفانه، در چارچوب روسیه و دادگاه کیفری لاهه، روند تصویب در زمان بدی انجام شد. این روند به روابط ارمنستان و روسیه مربوط نمی‌شود، به تنش مرزی با آذربایجان مربوط می‌شود.

در 24 مارس، دادگاه قانون اساسی ارمنستان رأی در مورد سازگاری اساسنامه رم با قانون اساسی این کشور صادر کرد. با وجود هشدارهای روسیه، این سند در اول سپتامبر برای تصویب به پارلمان ارمنستان ارسال شد.

اگرچه ارمنستان این اساسنامه را در سال 2004 امضا کرد، اما آن را تصویب نکرده بود.

در 17 مارس، دادگاه لاهه حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را به دلیل جنایات جنگی در خاک اوکراین صادر کرد.

بر اساس این قانون، کشورهایی که اساسنامه رم را امضا کرده‌اند، موظف به اجرای حکم دادگاه کیفری بین‌المللی هستند.

کرملین حکم صادره علیه پوتین را غیرقانونی خواند و گفت: از آنجایی که روسیه عضو دیوان کیفری بین‌المللی نیست، این حکم برای آن بی‌اعتبار است.

با این حال، مقامات روسیه کشورهایی را که حکم مذکور را اجرا می‌کنند، تهدید کرده‌اند.

پاشینیان تصویب اساسنامه رم توسط ارمنستان را بر اساس درخواست دادگاه کیفری بین‌المللی برای تحقیق در مورد رویدادهای سپتامبر 2022 و مه 2021 استوار کرد.

توضیح ایروان

مقامات ارمنستان اعلام کردند که تصمیم مورد بحث در دسامبر 2022 اتخاذ شد و هدف از آن جلب رهبری آذربایجان به دادگاه لاهه برای جنایات جنگی بود.

روسیه به عنوان یک صلح‌طلب در مناقشه ارمنستان و آذربایجان میانجیگری می‌کند و کارشناسان این را عامل اصلی بازدارندگی آذربایجان از حمله جدید به ارمنستان می‌دانند.

تصویب اساسنامه رم توسط ارمنستان به این معنی است که ولادیمیر پوتین به طور بالقوه می‌تواند در خاک این کشور دستگیر شود.

تاجیکستان، یکی دیگر از اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه، قبلاً اساسنامه رم را تصویب کرده است.

پاشینیان: گفتگو با اردوغان مفید بود

پاشینیان همچنین به گفتگوی تلفنی با رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه در 11 سپتامبر اشاره کرد و گفت: گفتگو با اردوغان معنادار و مفید بود. تعدادی تفاوت‌های ظریف متقابل وجود دارد که در مورد آن‌ها ارتباط مداوم، مواضع و ارزیابی‌ها مهم است.

پاشینیان افزود: شرایط به گونه‌ای است که نمی‌توان به ساموئل شهرامانیان رهبر جدید منتخب قره‌باغ کوهستانی تبریک گفت. مسئولیت بسیار سنگینی بر دوش اوست.

آغاز رزمایش ارمنستان با آمریکا و خشم مسکو

روز گذشته (11 سپتامبر) رزمایش نظامی 9 روزه آمریکا و ارمنستان در خاک ارمنستان آغاز شد. این اولین رزمایش کشور کاملاً وابسته به روسیه با آمریکا و اولین تظاهرات آن علیه کرملین است.

بر کسی پوشیده نیست که دولت پاشینیان همچنان در تلاش است تا در سیاست خارجی بین غرب و روسیه مانور دهد. این سیر به ویژه پس از شکست تلخ ارمنستان در جنگ 44 روزه قره‌باغ بیشتر نمود پیدا کرد.

زیرا ایروان معتقد است که نه روسیه و نه سازمان پیمان امنیت جمعی از ارامنه در جنگ دوم قره‌باغ دفاع نکردند. با این حال، جنگ در داخل خاک آذربایجان، که عضو سازمان پیمان امنیت جمعی نیست، انجام شد.

همچنین ادعاهایی مبنی بر ورود ارتش آذربایجان به خاک ارمنستان در مدت کوتاهی پس از جنگ به طور گسترده علیه روسیه مورد استفاده قرار گرفته است.

همانطور که انتظار می‌رفت، اخبار مربوط به رزمایش ارمنستان با آمریکا خشم مسکو را برانگیخت.

در سطح وزارت امور خارجه روسیه و دبیر مطبوعاتی پوتین اظهارات شدیدی علیه ارمنستان صورت گرفت و هشدارهایی به ایروان داده شد.

لازم به ذکر است که در آستانه برگزاری این رزمایش، «واهاگن خاچاطوریان» رئیس‌جمهور ارمنستان، بر اساس پیشنهاد نیکول پاشینیان نخست‌وزیر، «ویکتور بیاگوف» نماینده دائم این کشور در سازمان پیمان امنیت جمعی را فراخواند و وی را به عنوان سفیر در هلند و نماینده سازمان منع سلاح‌های شیمیایی منصوب کرد.

چند روز قبل از آن، اساسنامه رم برای تصویب به پارلمان ارمنستان فرستاده شد. این بدان معناست که ایروان مانند کشورهای غربی حاضر است رئیس‌جمهور روسیه را به عنوان جنایتکار جنگی به رسمیت بشناسد و در صورت سفر ولادیمیر پوتین به ارمنستان، از نظر تئوری باید در آنجا دستگیر شود.

در نهایت، «آنا هاکوبیان» همسر پاشینیان از کیف پایتخت اوکراین بازدید کرد. با توجه به همه این تظاهرات‌ها، در 8 سپتامبر سفیر ارمنستان در روسیه به وزارت خارجه روسیه احضار و یادداشت اعتراضی به وی تقدیم شد.

بسیار عجیب است که از یک طرف ارمنستان برای اولین بار در خاک خود رزمایش نظامی با آمریکا را آغاز می‌کند و از سوی دیگر معاون حزب حاکم این کشور بلافاصله اعلام می‌کند که ما قصد ترک سازمان پیمان امنیت جمعی را نداریم.

در پس‌زمینه این اتفاق، پاشینیان دو روز پیش «سرکیس هوانسیان» را از سمت ریاست سازمان امنیت ارمنستان برکنار کرد. هوانسیان تنها 4 ماه پیش به این سمت منصوب شده بود. بر اساس اطلاعات، او در تماس نزدیک با سرویس‌های ویژه روسیه بوده و به محض اطلاع سرویس‌های ویژه غربی، به پاشینیان توصیه شد که فوراً این مهره را از حلقه نزدیک خود حذف کند.

به طور کلی، پاسخ متقابل مسکو به تظاهرات‌های اخیر دولت پاشینیان چه خواهد بود و باکو چگونه می‌تواند از این موضوع سود ببرد؟ به نظر می‌رسد که کرملین قبلاً این دکمه را فشار داده است.

سرگئی مارکوف کارشناس سیاسی مشهور روسیه گفت: این بازی‌ها با روسیه هزینه گزافی برای ارمنستان خواهد داشت. به زودی قره‌باغ تحت کنترل کامل باکو قرار خواهد گرفت و زمان آن فرا رسیده است که به طور کامل به صاحبش بازگردانده شود.

ایگور کوروتچنکو تحلیلگر نظامی روسی، به نوبه خود گفت که این تظاهرات نتایج غم‌انگیزی برای کشور ارمنستان به همراه خواهد داشت.

این در حالی است که کانال‌های تلگرامی ارمنی، اطلاعاتی منتشر کردند مبنی بر اینکه در حال حاضر حدود 12 هزار جنگنده واگنر در روسیه حضور دارند و برای کودتا در ایروان آماده می‌شوند. ادعا می‌شود که وقتی یوگنی پریگوژین رئیس واگنر درگذشت، در مجموع 3 هزار واگنری در ارمنستان زندگی می‌کردند. بعداً 2 هزار مبارز به آن‌ها پیوستند و در حال حاضر تعداد آن‌ها در ارمنستان 12 هزار نفر است.

مسکو از اقدامات ایروان در زمینه رزمایش‌هایی که ارمنستان با آمریکا انجام داد، ابراز تأسف می‌کند.

سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در این خصوص گفت: ما هیچ چیز خوبی را در تلاش یک کشور متجاوز ناتو برای نفوذ به قفقاز جنوبی نمی‌بینیم. من فکر می‌کنم این برای هیچ کس، از جمله خود ارمنستان، خوب نیست. ما از اقدامات رهبری ارمنستان متأسفیم. با توجه به اینکه ارمنستان به مدت دو سال از شرکت در رزمایش‌های سازمان پیمان امنیت جمعی امتناع کرده است، اقدامات این کشور عجیب به نظر می‌رسد.