بانک مرکزی صحنه‌گردان جهش قیمت دلار

تا یک بورس‌باز رئیس بانک مرکزی باشد وضع ارز همین است

محمد طاهر شیرازی -گروه اقتصاد نامه نیوز: دوباره نرخ ارز جهش ناگهانی را نشان می دهد، برخی آن را به حوادث اخیر ایران نسبت می دهند، برخی نیز سفرهای خارجی به ویژه بازی های جام جهانی را دلیل این اتفاق بر می شمرند و کارشناسانی هم هستند که افزایش قیمت دلار را به تغییر نگاه مقامات کاخ سفید به برجام مربوط می سازند. فارغ از این مسائل سئوال بی پاسخ آن است که با وجود ادعای دولت مبنی بر خوب بودن اوضاع و احوال خزانه، پس چرا قیمت ارز روند افزایشی به خود گرفته است؟

آلبرت بغزیان در گفتگو با نامه نیوز درباره چرایی جهش ناگهانی قیمت ارز گفت: متولی نرخ ارز و تورم بانک مرکزی است بنابراین اگر رئیس جمهور دستور می دهد به افزایش قیمت ارز رسیدگی شود یعنی بانک مرکزی بی کفایت است. مگر می شود مسئول تعیین قیمت ارز باشد این وضعیت را نبیند و نگران و دغدغه مند نشود.

وی افزود: مگر باید حتما رئیس جمهور بگوید که به وضعیت بازار ارز رسیدگی کنید تا بانک مرکزی به خودش آید و به موضوع ورود کند؟ به این رویه مدیریت ارزی نمی گویند. مشکل وضعیت کنونی بازار ارز را در بانک مرکزی می بینم. به عبارت بهتر تحریم ها، سفرهای جام جهانی و مواضع ضدایرانی بایدن هیچ کدام نمی توانند قیمت ارز را در ایران تغییر دهند اما بانک مرکزی می تواند قیمت ارز را افزایش دهد.

این استاد دانشگاه با اشاره به ضعف مدیریت در بانک مرکزی اظهار کرد: معلوم نیست ارزهای بازار متشکل ارزی کدام سمت هستند، سمت بخش خصوصی، مردم یا دولت‌اند؟ الان نرخ دلار در این بازار 34 هزار تومان است در حالیکه هفته گذشته نرخ دلار در آنجا 32 هزار تومان بود. چه اتفاقی افتاد؟ عوامل بازار متشکل ارزی قیمت ارز را بالا بردند یا نرخ آزاد دلار بالا رفت که اینها در بازار متشکل ارزی قیمت دلار را بالا بردند.

وی ادامه داد: اگر بانک مرکزی بخواهد نرخ ارز را پایین نگه دارد نیازی نیست که به بازار آزاد نگاه کند که هر چقدر بود 2 هزار تومان پایین تر در بازار متشکل ارزی آن را عرضه کند بنابراین مشکل بانک مرکزی است و باید جوابگو باشد. اگر بگویند این افزایش قیمت به خاطر بازی های جام جهانی است، نشان می دهد که بانک مرکزی دارد بازار ارز را مثل بازار ماکارانی اداره می کند.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی یادآور شد: وقتی قیمت ارز تغییر کند قیمت همه کالاها تغییر می کند. ارز مثل شوینده ها یا خودرو نیست که اگر قیمت شان بالا و پایین شود آثارش فقط در بازار خودشان محدود بماند. تا زمانی که یک بورس باز مدیریت بانک مرکزی باشد بهتر از این مدیریت بازار ارز را شاهد نخواهیم بود.

وی افزود: تبعات نوسان قیمت ارز فقط به آن بازار برنمی گردد که با دادن 2 هزار دلار به مردم بخواهیم آن را مدیریت کنیم. ضمنا عرضه ارز را سامانه ای کردند اما با این وجود همچنان نرخ ارز دارد بالا می رود. جالب آنکه از روزی که قرار شد معاملات ارز از طریق سامانه انجام شود نرخ ارز بیشتر بالا رفت چون عده ای نمی دانند معامله در این سامانه چه تبعات دارد بنابراین می ترسند و خارج از سیستم معاملات شان را انجام می دهند تا جایی ثبت نشود.

بغزیان گفت: در مجموع بانک مرکزی می توانست عرضه ارز را زیاد کند چرا چند روز عرضه ارز را نگه داشت و سیستم را قفل کرد تا برخی در بازار متشکل ارزی برای افزایش قیمت بهانه پیدا کنند و به طبع در بازار آزاد نیز شاهد افزایش قیمت باشیم. در دوره های مختلف شاهد نوسان قیمت ارز بودیم اما این دوره خیلی مدیریت ارزی رهاست.