روایت مازنی از فعالت کمیته رفع حصر مجلس دهم/ ملاقات ذوالنور با کروبی برای رفع حصر

منیبان نوشت: احمد مازنی، نماینده مجلس دهم درباره جلسات گفتگوی ملی گفت: بعد از تشکیل مجلس دهم در همان سال اول نمایندگی طرح گفت‌وگوی ملی را مطرح کردیم، چنین جلساتی را شکل دادیم و جلسات برگزار می‌شد. منتها یک جلسه در خود مجلس بود و به دلیل اینکه دیگر در مجلس نبودیم، در مجلس یازدهم هم کسی این قضیه را پیگیری نکرد هر چند که برخی از اعضای جلسات ما، در مجلس فعلی هم حضور دارند.

وی افزود: لذا جلسات درون مجلس دیگر برگزار نشد، اما جلسه شورای گفت‌وگوی ملی که در خارج از مجلس داشتیم در طی این سال‌ها برگزار می‌شود. گاهی به دلایل خاصی که وقت افراد هماهنگ نمی‌شد که جلسه مرتب برگزار شود، با رکود و کُندی مواجه می‌شد، اما اخیراً طوری تنظیم شده که این جلسات حداقل دو هفته یک بار برگزار شود و آخرین جلسه را همین دو هفته قبل در دفتر عارف داشتیم.

مازنی در واکنش به اینکه جلسه میان نمایندگان اصولگرا و اصلاح‌طلب دهم برگزار می‌شود؟ تصریح کرد: جلسه‌ای که داخل مجلس تشکیل می‌شد، نمایندگانی از جناح‌های مختلف بودند که با عارف و لاریجانی توافق کرده بودیم از فراکسیون‌های مختلف جلساتی را با هم داشته باشیم، اما این جلسات که در بیرون از مجلس از همان زمان تشکیل شده بود با هویت نمایندگی مجلس نبوده و بر اساس افرادی که شاخص جریان‌های مختلف سیاسی هستند و علاقه‌مند بودند در این جلسات شرکت کنند و از ابتدا شرکت کردند، هنوز هم این جلسات برگزار می‌شود.

این نماینده مجلس دهم ادامه داد: در این جلسات آقایان سید محمد صدر، باهنر، ضرغامی، ابوترابی‌فرد و بنده حضور داریم در حقیقت به لحاظ سیاسی از جریان‌های اصولگرا و اصلاح‌طلب حضور دارند و اتفاقاً یکی از دستور کار‌هایی که در جلسه اخیر داشتیم این بوده و هست که تعداد اعضای این شورا را افزایش دهیم و خود این اعضا در حقیقت نقش هیئت مؤسس را دارند و قرار نیست، فقط ما پنج، شش نفر بنشینیم و با هم گفتگو کنیم. قرار شد از افراد دیگری هم دعوت شود که تعداد بیشتری در این جلسه شرکت کنند.

مازنی در واکنش به اینکه از اعضای جبهه پایداری هم در جلسات گفتگوی ملی حضور دارند؟ اظهار کرد: در مجلس دهم که گفتگو را مطرح کردیم، گفتیم کسانی که قانون اساسی جمهورسی اسلامی و افکار و اندیشه‌های امام خمینی (ره) و سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری را قبول دارند، این‌ها طیف‌های مختلف سیاسی هستند که در قالب نام جمهوری اسلامی فعالیت می‌کنند، اختلاف‌نظر‌هایی دارند و در قالب جناح‌ها و احزاب مختلف کار می‌کنند، دور هم بنشینند و به جای اینکه از طریق تریبون‌ها با هم صحبت کنند و اختلافات را به رسانه‌ها بکشانند، بنشینند و چهره به چهره با هم گفتگو کنند؛ لذا در حال حاضر هم به دنبال توسعه برنامه از طریق اعضایی که به این جلسه بپیوندند هستیم.

وی همچنین اظهار کرد: نکته دیگری هم که در جلسات گفتگوی ملی تأکید کردیم، این است که اولویت را بر موضوعات مشترک بگذاریم. یعنی اگر مسئله‌ای است که مقداری در باره آن گفتگو کنیم می‌توانیم آن مسئله را در جامعه دنبال و آن مشکل را با کمک و همکاری و هم‌افزایی حل کنیم، روی آن وقت بگذاریم و بعد به مسائل اختلافی بپردازیم. مثالی را نماینده تبریز همان روز‌های اولی که من این موضوع را مطرح کرده بودم، مطرح کرد. فرهنگی که از دوستان اصولگرا است، به دفتر ما آمده و اعلام همکاری کرده بود، گفت فرض کنید ما اهالی یک روستا هستیم و مثلاً سر آب با هم اختلاف داریم، لذا جاده را اول بکشیم، بعد بنشینیم راجع به آب صحبت کنیم. بعد این مبنا از آن در آمده بود که "اختلافات ما بر اشتراکات ما تأثیر نگذارد". یعنی اگر ما روی یکسری مسائل در جامعه با هم اختلاف داریم، آن اختلافات را فهرست کنیم و کنار بگذاریم، ببینیم چه چیز‌های مشترکی وجود دارد که روی آن‌ها اختلاف نداریم و آن‌ها را حل کنیم.

مازنی با تاکید بر بحث بر روی مشترکات متذکر شد: به عنوان مثال بنده معتقد بودم که بر سر روابط بین‌الملل نباید اختلافی باشد که متأسفانه این کار را کردند. یعنی برجام نباید اختلافی می‌شد، چون ما یک ملت، یک حکومت و یک نظام هستیم، در مقابل با ۶ کشور قدرتمند دنیا قرار است توافق کنیم. اگر نظری، پیشنهادی و حرفی داریم، در قالب گفتگو و تفاهم به اجماع ملی برسیم بعد برویم آن قرارداد را امضا کنیم نه اینکه اینجا یک گروهی از طرف نظام برای گفتگو بروند، یک گروه دیگر به نام نظام علیه این‌ها حرف بزنند و مرتب از پشت خنجر بزنند، خب این قضایا خوب نبود. برجام مثل جنگ است یعنی وقتی ما داشتیم با صدام جنگ می‌کردیم ممکن بود فرماندهان اختلاف نظر داشتند، ولی روی برنامه عملیاتی وحدت نظر پیدا می‌شد، فرمانده دستور می‌داد، می‌رفتند، اجرا می‌کردند و هیچ‌کس در زمان عملیات نمی‌آمد تخریب کند.

وی ادامه داد: همچنین محیط زیست نباید مسئله اختلافی شود. محیط زیست برای همه و حتی نسل‌های آینده است و این اصلاً اختلافات سیاسی و این جناح و آن جناح و اصولگرا و اصلاح‌طلب نمی‌شناسد. به عنوان مثال فردی وجود دارد که ممکن است هیچ رابطه‌ای هم با نظام سیاسی نداشته باشد، اما با محیط زیست رابطه داشته باشد و یا مسئله اشتغال جوانان به همین ترتیب است؛ امکان دارد روی روش‌ها اختلاف نظر وجود داشته باشد، ولی اصل مسئله، این است که همه باید کمک کنیم تا مشکل اشتغال جوانان حل شود. اگر بخواهیم مسائل را فهرست کنیم شاید ۱۰۰ مسئله پیدا کنیم که مسائل مشترک ملی است. این‌ها نباید اختلافی می‌شد. یکی از آقایان به نقل از رؤسای بانک‌های خصوصی ایران می‌گفت، FATF برای بانک‌ها مثل فیفا است. چطور فوتبال بدون فیفا نمی‌تواند زنده باشد و حیات داشته باشد، بانک هم بدون FATF نمی‌تواند حیات داشته باشد. این نباید اختلافی می‌شد، باید بنشینند و آن را حل کنند. دود این قبیل اختلافات به چشم همه می‌رود.

مازنی همچنین اظهار کرد: بنده در یادداشت‌ها و خاطرات رهبران ایالات متحده مطالعه و مشاهده می‌کنم آن‌ها هم اختلافات‌شان بین حزب جمهوری‌خواه و حزب دموکرات به قدری شدید می‌شود که گاهی مسئله‌ای طبیعی مثل بیمه یا بحث انرژی و مسائلی از این قبیل، چون منافع سیاسی و حزبی در آن مطرح می‌شود، چنان شدید می‌شود که هر کدام از دو حزب در مقابل حزب دیگر سنگر می‌گیرد که اجازه ندهند، طرح آن‌ها در کنگره تصویب شود، اما با این حال در دولت‌های مختلف نشست‌های مشترک بین جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها برگزار می‌شود در جهت یکسری تغییراتی که دو طرف ضرر نکنند و نظرشان تأمین شود لایحه‌ای را به کنگره می‌برند و تصویب می‌شود.

وی با اشاره به طرح صیانت خاطرنشان کرد: اگر طرح صیانت را به مجلس یازدهم بیاورند ممکن است رأی بالایی بیاورد، اما خودشان می‌فهمند که مردم این طرح را اجرا نمی‌کنند. مثل طرح ماهواره که قبلاً تصویب کردند، اما کسی عمل نمی‌کند؛ بنابراین ما در این جمع جلسات گفتگو‌های ملی واقعاً روی مسائل کشور، بحث و گفتگو می‌کنیم و در زمان خودش هم گاهی موضع‌گیری‌هایی به صورت جمعی داشتیم مانند انتخابات سال ۱۳۹۸ که یکسری اصول و سیاست‌هایی را تهیه کرده، برای مقامات و رسانه‌ها فرستاده بودیم.

مازنی ضمن تاکید بر آشتی ملی تصریح کرد: اتفاقاً در وصیتی از امام علی (ع) به امام حسن (ع) و امام حسین (ع) در ایام فاصله بین نوزدهم تا بیست و یکم ماه مبارک که حضرت مجروح و بعد شهید شدند، مشاهده می‌کنیم که یکی از سفارش‌های حضرت، صلاح ذات‌البین، یعنی آشتی بین افراد است و بعد حضرت امیر (ع) به امام حسن (ع) و امام حسین (ع) می‌فرماید که یک مورد آشتی دادن، از یک سال نماز خواندن و یک سال روزه گرفتن برتر است؛ لذا جلسات گفت‌وگوی ملی در حقیقت باید به سمتی برود که به آشتی ختم شود و شخصیت‌های مختلف احساس کنند اگر اختلاف نظری هم بوده، اختلافات حل شده، می‌توانند روی مشترکات با هم کار و زندگی کنند.

حصر یک بازی باخت-باخت بود

وی ادامه داد: به عنوان مثال اخیراً گشایش‌هایی در مورد حصر میرحسین موسوی اتفاق افتاده است. من در تمام سال‌های دوره مجلس گفتم الان هم می‌گویم آنچه در سال ۸۸ اتفاق افتاد، فارغ از اینکه سهم حاکمیت، شورای نگهبان، اصلاح‌طلبان و اصولگرایان و سهم عوامل خارجی چقدر بود، نتیجه چه شد؟ نتیجه حوادث سال ۸۸ یک بازی باخت-باخت بود. بازی‌ای که دو طرف ضرر کردند. حالا ۴۰ میلیون مردم آمدند رأی دادند، انتخاباتی پرشور و پرشکوه، برگزار شد، اما نتیجه اش رئیس جمهوری شد که بسیاری از مردم نسبت به او حس خوبی نداشتند، یعنی وحدت ملی ایجاد نشده بود و شخصیت‌هایی هم که رقیب او بودند به حصر رفتند، تعدادی نیز به زندان رفتند و آثار این مسئله همچنان باقی است. این‌ها مسائلی است که می‌شود در مورد آن‌ها گفتگو و حل کرد، نباید در گذشته باقی ماند و باید از گذشته عبور کرد و آن گذشته‌های تلخ و اتفاقات بد نباید تکرار شود بلکه باید به سمت همگرایی و وحدت، برویم.

مازنی با اشاره به محور جلسات گفتگوی ملی اظهار کرد: یکی از موضوعات جلسه گفتگوی ملی درباره علل کاهش مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰ بود که بنده روی این موضوع کار پژوهشی انجام و گزارش آن را به جلسه دادم. مسئله دیگر این بود که با توجه به انتخابات ۱۴۰۰، یک جریان سیاسی احساس کرد که کاملاً از صحنه خارج شد و این خطرناک است. باید برای این قضیه راه‌حل پیدا کرد و فکر کنیم چگونه می‌توانیم از تکرار چنین اتفاقاتی جلوگیری کنیم.

نماینده مجلس دهم در واکنش به اینکه چهره‌های اصولگرا در جلسات گفتگوی ملی هم نسبت به حذف اصلاح‌طلبان نگران هستند؟ گفت: اتفاقاً دوستان اصولگرا نگرانی خود را از حذف اصلاح‌طلبان مطرح می‌کنند. نمی‌خواهم بگویم چه کسی چه چیزی مطرح کرده، بنده فقط کار پژوهشی خودم را گفتم، چون خودم آن را انجام داده بودم. ولی وقتی آنجا جمع می‌شویم اصولگرا و اصلاح‌طلب اصلاً مطرح نیست، فقط مصالح ملی مطرح می‌شود. آنجا مطرح می‌شود که این اتفاق هر چه بود، بالاخره برای نظام جمهوری اسلامی که متکی بر آرا و حمایت مردم است، خطرناک محسوب می‌شود. یعنی ما بعد از خدا که کسی را نداریم. ما که متکی به اسلحه و قدرت‌های خارجی نیستیم. وقتی سطح مشارکت مردم پایین می‌آید و یک جریان سیاسی عملاً در انتخابات حضور و نقش ندارد، این برای نظام یک علامت خطر جدی است.

مازنی در ادامه خاطرنشان کرد: از طرف دیگر به‌هرحال یک دولت، قوه قضاییه و مجلسی مستقر هستند و این‌ها فعالیت می‌کنند. اگر این قوا در همین شعار‌هایی که دادند، موفق شوند و بتوانند مسئله گرانی، اشتغال، برجام، معیشت مردم را حل کنند، همه اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا خوشحال می‌شویم. این‌جور نیست که بگوییم اگر ما روی کار باشیم باید کار خوب انجام شود و اگر رقیب‌مان روی کار باشد باید چوب لای چرخش بگذاریم. خیر منطق گفت‌وگوی ملی می‌گوید ما باید به دولت و مجلس در عین انتقاد کردن، کمک هم بکنیم. چرا که اگر خدای نکرده شکست بخورند، برای همه بد می‌شود. شما فهرست قیمت‌های ۹۸ را که ما خرداد ۹۹ مجلس را تحویل دادیم، را با الان در نظر بگیرید ببینید در مجلس یازدهم که در حال اتمام است، چه اتفاقی افتاده؟

وی متذکر شد: نمی‌خواهم مقایسه کنم بلکه می‌خواهم بگویم صرفاً با شعار دادن و قدرت را از دست یک جریان گرفتن و یک جریان را خانه‌نشین کردن نمی‌توان مشکل کشور را حل کرد. همه باید با هم همکاری کنیم. رقابت به جای خودش، رفاقت و همکاری هم به جای خودش. این‌ها بحث‌هایی است که ما در جلسات گفتگوی ملی مطرح می‌کنیم. البته تأکید می‌کنم که عرصه گفت‌وگوی ملی بسیار فراتر و گسترده‌تر از این مباحث است.

مازنی در پاسخ به اینکه مباحثی مثل رفع حصر را مطرح کردید که در مجلس دهم هم پیگیری می‌شد؛ در حال حاضر به این صورت گفته می‌شود که مجلس دهم مطرح کرد، دولت سیزدهم اجرا کرد، آیا چنین گزاره‌ای در رابطه با این قضیه درست است؟ گفت: بنده تا جایی که به خاطر دارم در مجلس دهم یک کمیته رفع حصر داشتیم که از ابتدا در فراکسیون امید تشکیل شده بود، اما بعد‌ها گاهی در جلسات این کمیته، دوستان فراکسیون ولایی و مستقلین هم شرکت می‌کردند، کمیته فعالی بود و در فرصت‌های مختلف به اشکال مختلف درخواست‌های عملی داشتیم و گام‌های عملی در این زمینه برمی‌داشتیم. به عنوان مثال یک بار ذوالنور با اینکه عضو فراکسیون امید نبود، اما با کروبی ملاقات مفصلی داشت که بخشی از این ملاقات در جهت حل اختلافات و رفع حصر بود.

وی همچنین خاطرنشان کرد: وقتی رحمانی فضلی مجدداً به عنوان وزیر کشور مطرح شد بنده با او مفصل صحبت کردم و درخواست مشخص ما از وزیر کشور، رفع حصر بود و گفتم شما پیش‌نویس مسئله رفع حصر را تهیه کنید، به شورای عالی امنیت ملی ببرید و این مسئله را حل کنید. برای اینکه شورای عالی امنیت ملی یک بار این کار (حصر) را انجام داد، همان شورا هم باید این را جمع کند و در آن شورا این معضل باید حل شود، اما مقدمه‌اش باید از وزارت کشور اتفاق بیافتد یعنی وزیر کشور که هم عضو شورای عالی امنیت ملی است، هم رئیس شورای امنیت کشور. اتفاقاً گام‌هایی برداشته شد، پیش‌نویسی که تهیه شده بود را برای ما گزارش داد گفت این کار‌ها انجام شده، این کار‌ها در حال انجام است و یک گشایش‌های مختصری هم آن زمان انجام شده بود، اما ما هر وقت یک حرکتی را در جهت رفع حصر انجام می‌دادیم، از جریان‌های مختلفی اتفاقاتی می‌افتاد که بر سر این کار مانع ایجاد می‌کردند.

مازنی ادامه داد: در حال حاضر گزاره‌ای در ذهنیت جامعه شکل گرفته که اصلاً بنا این بود که مجلس دهم و دولت یازدهم و دوازدهم موفق نباشند و شکست بخوررند. کار‌های بزرگی را انجام دادند، ولی عواملی از خارج مثل ترامپ مانع ایجاد می‌کردند، همچنین عواملی هم از داخل تلاش می‌کردند که این کار که می‌خواهد انجام شود، با اینکه همه موارد برای امضا و تمام شده، به نام آن دولت انجام نشود. بنده نمی‌خواهم از موضع خودم تأکید کنم. جامعه این ذهنیت را دارد که فضا به نوعی شده بود که این دولت برود، دولت بعدی که آمد به نام او تمام شود. عیب ندارد که در عالم رقابت، جناح‌های سیاسی و احزاب تلاش‌های خودشان را بکنند، ولی مراد از شفافیت که گفتند این نبود که این‌قدر شفاف بازی کنند! یک جور بازی کنند که همه متوجه شوند که مخصوصاً و عملاً چوب لای چرخ گذاشته می‌شد تا مردم گرفتار باشند و مشکل داشته باشند که به نام آن‌ها تمام شود و به نام این‌ها تمام نشود. این‌ها خوب نیست، نه شرعی است، نه اخلاقی است و با عقل و منطق هم سازگار نیست.

اگر روحانی برای رفع حصر اقدامی انجام داده اعلام کند

وی همچین اظهار کرد: اگر شخصاً بخواهم منصفانه اظهارنظر کنم، بار‌ها گفتم از آقای روحانی هم گله دارم که در زمان ایشان به عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی در جهت رفع حصر، گام اساسی برداشته نشد. از ایشان انتظار بود، چون در شعارهایشان مطرح کرده بودند.

مازنی در پایان یادآور شد: نمی‌دانم. شاید منظور روحانی این بود که از اختیاراتش خارج است، ولی به عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی می‌توانست در دستور کار قرار دهد. حالا اگر قرار داده و محرمانه بوده و آن موقع مطرح نکرده، الان مطرح کند! الان که دیگر مسئولیت سیاسی ندارد. ایشان یا سخنگویان ایشان، مطرح کنند که چه اقداماتی در این زمینه انجام دادند. چرا که بالاخره در حال حاضر این ذهنیت در جامعه وجود دارد که روحانی کار‌ها را آماده کرد می‌خواست انجام بدهد، ولی گذاشتند که، به نام این دولت تمام شود؛ لذا روحانی اگر واقعاً کاری انجام داده، بیاید دفاع کند.