نگاه تحلیلگر/ گفتوگوی «نامهنیوز» با بخشایش اردستانی
خدا به لاریجانی رحم کرد که تأییدصلاحیت نشد
احمد بخشایش اردستانی گفت: همیشه در هر جریانی طیف رادیکال رهبری میکند و وقتی اصلاحطلبان پیرامون اعتدالیها جمع میشوند که رادیکالها امکان عملی برای حضور در صحنه سیاست را نداشته باشند.
گروه سیاست نامهنیوز: سال 92 بود که یک اتفاق مهم سیاسی رقم خورد؛ همراهی یا به تعبیری ائتلاف اصلاحطلبان با بخشهایی از اصولگرایان. این اتفاق در سال 94 و در جریان انتخابات مجلس دهم نیز رقم خورد و لیست ائتلافی «امید» ماحصل چنین تصمیمی بود. نتیجه این استراتژی سیاسی به وجود آمدن طیفی از سیاسیون با عنوان «اعتدالیها» بود که تا آخر دولت دولت روحانی هم ادامه داشت. اما بعد از شکست اصلاحطلبان در انتخابات ریاستجمهوری 1400 آیا هنوز میتوان از حیات این طیف سیاسی سخن گفت و اگر پاسخ منفی است، آیا در آینده امیدی به احیای آن و همراهی دوباره اصلاحطلبان و اعتدالیها وجود دارد؟
احمد بخشایش اردستانی درباره این موضوع به «نامهنیوز» گفت: «اگر از منظر گفتمانی به موضوع نگاه کنیم، میبینیم که فضای سیاسی ایران همواره دوقطبی است؛ مثلا اصلاحطلب و اصولگرا یا برجامیها و ضدبرجامیها که چنین حالتی بیشتر در جوامع ایدئولوژیک به وجود میآید. حالا برای هریک از این قطبها پیشرانهایی ایجاد میشوند. گاهی پیشران اصلاحطلبان، اعتدالیون میشوند و گاهی پیشران اصولگرایان، پایداری میشود».
او ادامه داد: «این پیشرانها در مقاطعی به وجود میآیند، مدتی عمر میکنند و از بین میروند یا در قالبی دیگر به ادامه حیات میپردازند و همیشه اینطور نیست که یک پیشران تا همیشه باقی بماند».
این فعال سیاسی بیان کرد: «در حال حاضر نیمی از جامعه به دولت آقای رئیسی امید بستهاند و نیم دیگر به طور کلی ناامید هستند. اگر دولت آقای رئیسی بتواند امور را سامان دهد، آن نیمِ ناامید همراه او میشوند. آن بخشی از جامعه که هنوز در کلیت ناامید هستند و به نظر من خدا به آقای لاریجانی رحم کرد که تأییدصلاحیت نشد زیرا اگر میخواست گفتمان اصلاحطلبی را نمایندگی کند، حتما با اقبال عمومی روبهرو نمیشد و رأی نمیآورد. حالا در این شرایط اگر توسط هر دولتی فارغ از اصولگرا و اصلاحطلببودن بتواند امید را احیاء کند و امید بهطور کلی به جمهوری اسلامی بازآفرینی شود، آنوقت پیشرانها فرصت خواهند داشت که دوباره ظهور کنند؛ خواه پیشرانهای جدید دو جناح اصولگرا و اصلاحطلب».
او درباره اینکه آیا «اعتدال» بازهم میتواند در جریان اصلاحطلبی ظهور کند، تصریح کرد: «اعتدال یک پیشران است و فرع بر جریان اصلیاش یعنی اصلاحطلبی است. حالا ممکن است دوباره ظهور کند به شرط آنکه اعتماد بین مردم و سیستم احیاء شود. در آن صورت ممکن است بازهم بازیهای گفتمانی آغاز شود. از سوی دیگر اگر دولت اصولگرای آقای رئیسی نتواند به وعدههایی که داده است عمل کند، این امکان وجود دارد در صورتی که مردم از همهچیز عبور نکرده باشند، بازهم به اصلاحطلبان و به پیشران آنها یعنی اعتدالیها رجوع کنند. مثلا دیدیم که به خصوص در اواخر دولت دوم آقای احمدینژاد وضعیت اقتصادی به شدت نابسمان بود؛ مردم به اصلاحطلبان رجوع کردند و در نهایت دولت آقای روحانی دیدیم که مردم در انتخابات 1400 کلی رأی به احمدینژاد دادند که در آراء باطله محاسبه شد. این یعنی مردم وقتی از جریان مستقر ناامید شوند، به سمت جریان رقیب میروند».
بخشایش اردستانی در پایان در خصوص اینکه ممکن است در آینده اعتدالیها در جریان اصلاحات محوریت اصلی را داشته باشند یا نیروهای رادیکال، گفت: «همیشه در هر جریانی طیف رادیکال رهبری میکند و وقتی اصلاحطلبان پیرامون اعتدالیها جمع میشوند که رادیکالها امکان عملی برای حضور در صحنه سیاست را نداشته باشند. در واقع اعتدال از سر ناچاری در اصلاحات به وجود میآید و آنها در شرایطی که نمیتوانند در انتخابات نامزد رادیکال خود را داشته باشند، برای حضور در قدرت، راضی به اعتدالیها میشوند».