نگاه تحلیلگر / گفت‌وگوی «نامه نیوز» با محمدصادق کوشکی
در دولت رئیسی ائتلاف‌های نانوشته بیشتر می‌شود
محمدصادق کوشکی، فعال سیاسی اصولگرا معتقد است که رئیسی تمایل به ایجاد تغییر در آرایش نیروهای سیاسی ندارد اما دولت او عملا باعث تقویت ائتلاف‌ها بین دو جناح اصلاح‌طلب و اصولگرا خواهد شد.
گروه سیاست نامه نیوز – اصلاح‌طلبان و اصولگرایان مدت‌ها است که تنها دو جریان حاضر در عرصه سیاست ایران نیستند. عرصه سیاست ایران به ویژه بعد از دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد شاهد بروز و ظهور جریان سومی بوده که محصول ائتلاف آن دو جریان سنتی است. دوره روحانی و پررنگ شدن حضور طیف اعتدالی را هم باید مصداق همین مدعا دانست. حالا که رئیسی سر کار آمده اما این سوال مطرح می‌شود که آیا او قادر خواهد بود دو جریان اصلاح طلب و اصولگرا را به جایگاه سنتی خود برگردانده و رقابت‌های سیاسی را به آنچه در سال‌های قبل از احمدی‌نژاد دیده بودیم، برگرداند؟
پاسخ محمدصادق کوشکی به این سوال منفی است. او معتقد است که رئیسی تمایل و توانایی در این زمینه ندارد و اتفاقا حضورش در دولت باعث تقویت ائتلاف‌ها خواهد شد.
این فعال سیاسی اصولگرا در گفت‌وگو با «نامه نیوز» گفت: «علی‌رغم اختلافات و رقابت‌های بعضا جدی که بین دو جناح اصلاح طلب و اصولگرای مشاهده می‌شود، بسیاری از چهره‌های این دو جناح زبان هم را می‌فهمند و در خیلی از موارد ائتلاف‌های ناگفته و غیرعلنی داشته‌اند. جالب اینجاست که برخلاف آن ظاهر رسانه‌ای و آشکار که توام با رفتارها و خطاب‌های خشونت بار است، در پشت پرده می‌بینیم که این‌ها با هم رفاقت و خیلی وقت‌ها مصالحه و توافق دارند. این هم به خاطر ماهیت قدرت است که آنها را از آنچه که به نظر می‌رسد بهم نزدیک‌تر کرده است».
وی افزود: «رقابت‌هایی وجود دارد اما تنش‌ها و اختلافات میان اصلاح‌طلبان و اصولگرایان خیلی ماهیت اعتقادی ندارد و بیشتر مربوط به قدرت است. البته در این بحث جریان اصولگرا را یک جریان فعال سیاسی که ماهیت انقلابی ندارد، می‌دانم. یعنی نیروهای انقلابی را ذیل نیروهای اصولگرا تعریف نمی‌کنم. اصولگرایان مقصود چهره‌هایی مثل آقای باهنر، ابوترابی، ناطق نوری، آقایون موتلفه و ... است».
کوشکی ادامه داد: «ائتلاف‌های ناگفته بین این دو گروه خیلی زیاد است و بارها رخ داده است. اکنون و در دولت رئیسی هم این ائتلاف‌ها وجود خواهد داشت. حتی آقای رئیسی در این فضا نیست که بخواهد با این فضا مقابله کرده یا آن را تغییر دهد. چون رئیسی خود رسما هیچ یک از این دو گروه نبوده و فعال سیاسی به معنی رایج نبوده است. او از وقتی که در سال 96 نامزد ریاست جمهوری شد وارد فضای سیاسی شد اما باز هم عملا عضو جناح اصلاح‌طلب یا اصولگرا نبوده است. به همین خاطر فکر نمی‌کنم که در این حوزه دغدغه‌ای داشته باشد».
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: «به نظر من در دولت رئیسی توافق‌ها و ائتلاف‌ها و مصالحه‌ها بین جناح اصلاح‌طلب و اصولگرا خیلی جدی‌تر مشاهده خواهد شد. این روند همکاری‌های پنهان و ناگفته همیشه بوده است و باز هم خواهد بود. به عنوان مثال در هر دو جناح افرادی را به عنوان افراطی معرفی می‌کنند و این افراد در زمان قدرت هر کدام از دو جناح مورد طرد قرار می‌گیرند. یعنی اصولگراها نیز عمدتا آن افرادی که اصلاح‌طلبان افراطی می‌دانند، را افراطی می‌دانند و از وجود آنها استفاده نمی‌کنند. این افراد در هیچ کدام از دولت‌ها سهم و جایگاهی ندارد».
وی همچنین گفت: «به عنوان مثال نه اصولگرایان به فردی مثل آقای جلیلی تمایل نشان می‌دهند و نه اصلاح‌طلبان. در واقع یک توافق نانوشته بین این دو جناح وجود داد مبنی بر اینکه نباید امثال جلیلی وارد قدرت شوند . یا در مجلس در موارد بسیاری بین نمایندگان اصلاح‌طلب و اصولگرا هماهنگی صورت می‌گیرد، مثلا در مورد رای قاطع مجلس نهم به کابینه آقای روحانی شاهد همین رویکرد بودیم».
کوشکی تاکید کرد: «آقای رئیسی فردی است که تازه وارد ساحت قدرت شده، در این زمینه تجربه و ورودی ندارد و به نظر من تمایلی هم ندارد که در آن فعالیت‌های پنهان حوزه قدرت شرکت کند. دقیقا به همین خاطر اصلاح‌طلبان و اصولگرایان او را مزاحم پروژه‌های خود نمی‌دانند. مثلا در این دولت فردی مثل آقای مدرس خیابانی که یک چهره فعال در دولت روحانی بود به عنوان استاندار ویژه منصوب می‌شود و علی رغم مخالفت نیروهای انقلابی در این جایگاه باقی می‌ماند. یا مثلا وزیر راه دولت روحانی رئیس سازمان انرژی اتمی می‌شود».