روحانی که سوءتفاهم بود/ چرا پناهیان ممنوع التصویر نمی‌شود؟
سخنان علیرضا پناهیان مبنی «سوءتفاهم بودن ویروس کرونا» بازتاب زیادی در میان افکار عمومی داشت؛ اگرچه برخی از اصولگرایان خواستار ممنوع التصویری او بودند، اما چهره‌هایی مانند پناهیان همچنان تریبون‌های مهم را در اختیار دارند.
صحبت‌های روز گذشته حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان درباره ویروس کرونا، جدیدترین اظهار نظر غیرتخصصی بود که حاشیه‌ساز شد؛ علیرضا پناهیان گفته کرونا یک سوءتفاهم بزرگ و ساخته‌وپرداخته مدیران افکار عمومی جهان بود. او معتقد است «برخی از انقلابی‌ها هم عمق راهبردی اربعین را درک نکرده و می‌گویند این یک زیارت مستحبی است. الان نشد، چند ماه بعد! کسی که با هر خطر یا احتیاط نامعقولی از اربعین کنار می‌کشد، عمق آثار باعظمت عزاداری امام حسین (ع) و آثار جهانی و تاریخی اربعین را متوجه نیست. برای اینکه اربعین جهان را تحت تاثیر قرار ندهد، چند ملیتی بودن و ده‌ها میلیونی بودن آن را می‌خواهند از بین ببرند. دوستان با کوتاهی کردن و دشمنان با رندی و سانسور. در اینترنت برای اربعین غوغا به پا کنید طوفان خبر‌های اربعینی باید جهان را دربر بگیرد اولین و آخرین دارایی ما حسین (ع) است»
او پیش از این ادعا کرده بود بیل گیتس کرونا را ایجاد کرده تا با واکسن خود، ۱۵ درصد جمعیت دنیا را کم کند، اما حالا که واکسن کرونا، مانع شیوع بیشتر بیماری شده است، او این بیماری را توطئه رسانه‌ها خوانده است.
ظاهرا شبکه افق تلویزیون، شبکه‌ای برای بیان سخنانی شده که نه پایه علمی دارند و نه برای سلامت یک جامعه مفید هستند؛ چنانچه پیش از این نادر طالب‌زاده در اظهار نظر عجیب‌تر از پناهیان در شبکه افق صداوسیما گفته بود «کرونا ویروسی ضد اسلامی است و این ویروس را علیه جهان اسلام ساخته‌اند.» طالب زاده گفته «کرونا از مدت‌ها قبل وجود داشته تا با شور اسلامی ایران و حس خداجویی و عبادت بشر در حج مبارزه و جلوی عبادت گرفته شود.»
رائفی پور که پیروانش او را استاد می‌خوانند نیز در ابتدای شیوع کرونا گفته بود «این بیماری برای تحت الشعاع قرار دادن مراسم اربعین ساخته شده است.»
سخنان پناهیان آنقدر نامربوط و نالازم بود که حتی صدای اصولگرایان در آمد؛ محمدصالح مفتاح چهره رسانه‌ای اصولگرا از مدیران صداوسیما درخواست کرد پناهیان را فعلا ممنوع التصویر کنید: «اگر جای مدیران صداوسیما بودم، تا پایان کرونا یا عذرخواهی و جبران، ایشان را ممنوع‌التصویر می‌کردم و رسماً هم می‌گفتم! اگر جایی ضرورت و فوریت داشته باشد، همین‌جاست.»
محمدرضا شهبازی یکی از روزنامه‌نگاران اصولگرا نوشت: «من ده روز از شدت درد و ضعف و بیرون‌روی و تغییر ذائقه و بی‌اشتهایی و دچار اوهام شدم و مرگ را به چشم دیدم و قریب هشت کیلو وزن کم کردم، بعید می‌دانم دچار سوءتفاهم شده بودم.» علیرضا وهاب‌‌زاده مشاور وزیر پیشین بهداشت نوشت: «خیلی‌ها، صحبت‌های ایشان را برای من فرستادند و گفتند این هم سند دروغ کرونا! ما واکسن نمی‌زنیم!»
سخنان پناهیان در حالی مطرح شده که تا همین لحظه بیش از ۱۱۹ هزار هموطن در کشور و فقط در ۱۰ کشور اول جهان نیز بیش از ۳ میلیون نفر جان باخته‌اند، اما چهره‌هایی همچون پناهیان بدون توجه به این حجم عظیم مرگ و میر قائل به محدودیت‌هایی کرونایی نستند و معتقدند در هر شرایطی باید مراسم مذهبی همچون اربعین برگزار شود. با این وصف معلوم نیست ویروس کرونا محصول یک سوءتفاهم است یا اینکه فردی همچون پناهیان در این کشور تصمیم‌گیر و تاثیرگذار باشد!
از سال‌ها پیش، برخی از شخصیت‌های سیاسی ایران تلاش کردند تا مراسم اربعین را به عنوان گردهمایی بزرگ شیعیان جهان را رقیب مراسم‌های مذهبی مشابه کنند. آنها معتقدند مراسم اربعین بزرگترین مراسم مذهبی جهان است. البته جشنوارهٔ کوم میلا، یک مراسمِ مذهبی است که توسط هندو‌ها برگزار می‌شود و آن را بزرگترین مراسم زیارتی جهان می‌دانند. طی نزدیک به دوماه که جشنواره برپاست مابین ۴۰ میلیون تا ۱۵۰ میلیون زائر در آن شرکت می‌جویند. با این حال نمی‌توان از بزرگی مراسم اربعین چشم‌پوشی کرد.
برخی نیز این مراسم را تلاش شیعیان برای تحت الشعاع قرار دادن مراسم حج می‌دانند. گرچه حج یکی از واجبات مسلمانان است و شیعیان هم در آن شرکت می‌کنند، اما به خاطر تنش سیاسی ایران و عربستان، حضور ایرانیان در این مراسم همواره با تنش‌هایی همراه بوده که در یک مورد در دهه شصت، موجب کشته شدن تعدادی از زائران خانه خدا شد.
شیوع کرونا در جهان، مراسم مذهبی را تحت الشعاع قرار داده است اما نیروهای مذهبی و بنیادگرا چندان به هشدارها توجهی نمی‌کنند؛ چنانچه مقامات بهداشتی و درمانی هند برگزاری مراسم «کوم میلا» را باعث انتشار بیشتر ویروس کرونا خواندند اما تندورهای مذهبی در هند به آن توجهی نکردند و همچنان معتقد بودند آب‌تنی در رود گنگ باعث ریزش گناهان می‌شود.
در ایران نیز برگزاری اجتماعات به شکلی دیگر درحال انجام است؛ طیف سکولارتر به کنسرت می‌روند و قشر مذهبی در میانه بحران کرونا مراسم محرم و اربعین برگزار می‌کند و حتی اصرار دارند این مراسم با همان کیفیت سال‌های گذشته برگزار شود. جالب آنکه این طیف حرکت خود را در مقابل سفرهای ترکیه قشر مقابل می‌بیند و می‌گوید چرا آنها بروند، ما نرویم! چنانچه علیرضا پناهیان نیز با همین استدلال گفته «آمار بالای سفرهای تفریحی ایرانیان به ترکیه محصول یک سوءتفاهم است، چون مردم نمی‌دانند تفریح در ترکیه از تفریح در عراق لذت‌بخش‌تر و مفرح‌تر نیست.» این در حالی است که مراجع تقلید و شخصیت‌های برجسته مذهبی، از افراط پرهیز کرده‌اند و حتی رهبر انقلاب هشدار داده که باید حرف تخصصی ستاد مقابله با کرونا جدی گرفته شود.
در بعضی کشور‌های دنیا، افراطیون مذهبی قربانیان کرونا بودند. ایرنا خبرگزاری دولت گزارش کرده که نتیجه یک تحقیق در اسرائیل نشان می‌دهد بیشترین مرگ در اثر کرونا متمرکز در میان خاخام‌های شهر بنی براک واقع در ساحل مدیترانه است که در سال ۱۹۲۴ تاسیس و بعد‌ها به روستای غصب شده الخیریه فلسطینی در سال ۱۹۴۸، الحاق شد. بیشتر ساکنان این شهر از یهودیان فرقه حریدیه (ارتدکس‌های) افراط گرا هستند که به مسایل پزشکی و درمانی اعتنایی ندارند؛ امری که باعث بی‌توجهی آنها به مقررات پزشکی درباره ویروس کرونا و در نتیجه افزایش مرگ و میر در میان آنها شده است.
یک کلیسای کاتولیک در مرکز برلین قانونی که در پی شیوع ویروس کرونا مبنی بر تعطیلی مراسم‌های مذهبی تصویب شده، قابل قبول نمی‌داند. کشیش این کلیسا در اظهاراتی عجیب حضور در کلیسا را با سوپرمارکت‌ها مقایسه کرده و گفته «تا وقتی سوپر مارکت‌ها باز هستند، چرا کلیسا‌ها بسته باشند. کلیسای ما از هر فروشگاهی امن‌تر است. این کلیسا بر خلاف جامعه کاتولیک آلمان خواهان برگزاری مراسم‌های نیایش خود است و در مقابل تعهد می‌دهد، تنها تا سقف ۵۰ نفر در برنامه‌های آن شرکت کنند و افراد هنگام ورود و خروج و حضور در کلیسا فاصله ۱.۵ متر را رعایت کنند و همچنین نام، نشانی و شماره تماس شرکت کنندگان در مراسم را ثبت کند. علاوه بر برلین، کلیسای دیگری در بایرن تقاضایی شبیه به این را اعلام کرده است.»
در ایران هم حالا به رهبری چهره‌هایی همچون پناهیان و رائفی پور با استفاده از رانت شبکه افق چالش «برگزاری مراسم مذهبی» به راه افتاده است؛ چنانچه از همان ابتدا بسیاری از هیات‌های مذهبی، به مخالفت با کرونا پرداخته بودند و حتی در ابتدای شیوع کرونا تصاویر لیسیدن حرم حضرت معصومه توسط افراطیون مذهبی در اینترنت وایرال شد؛ با این حال هرچند با مخالفت بزرگان مذهبی، جلوی این رفتار‌ها گرفته شد، اما صحبت‌های جدید پناهیان نشان داد افراطیون هنوز به اعتقادات سابق خود اعتقاد دارند.
منبع: رویداد 24