نگاه تحلیلگر/ گفتوگوی «نامهنیوز» با بخشایش اردستانی
شعارهای متعدد دولت کار را سختتر میکند
احمد بخشایش اردستانی گفت: در سالهای گذشته آنقدر مردم شعارهای بر زمینمانده شنیدهاند که برایش اهمیت ندارد یک مسئول جدید چه شعاری میدهد. اکنون با کاهش شدید سرمایه اجتماعی دولت (به معنای عام) مواجهیم و چارهای نیست جز اینکه اعتماد عمومی احیاء شود و این کار هم مسیر نمیشود مگر با تطبیق شعار و عمل.
گروه سیاست نامهنیوز: شعاردادن یک سنت رایج میان مسئولان تبدیل شده است؛ هر دولتی که روی کار میآید بیشترین میزان شعارهایش را در ابتدای کارش میدهد که متعاقب آن انتظار عمومی از دولت نیز بالا میرود. سید ابراهیم رئیسی هم همین کار را میکند و مشاهده میشود که در سفرهای استانی شعارهای متعددی را ارائه میکند. حالا در این شرایط یک نگرانی مهم وجود دارد که اگر او و دولتش نتوانند این شعارها را محقق کنند، تکلیف انتظارات بیپاسخ مردم چه میشود و در چنین شرایطی چه مخاطراتی ممکن است به وجود آید؟
احمد بخشایش اردستانی درباره این موضوع به «نامهنیوز» گفت: «شعارها معمولا مانیفست هر دولتی را تشکیل میدهند و چون جمهوری اسلامی از ابتدای روی کار آمدنش با رویکرد فرهنگی تشکیل شد، شعار همواره وجود داشته است. شعار میتواند خوب و سازنده و در عین حال ناامیدکننده و منفی باشد. به تعبیری اگر شعارها محقق شود، حتما باعث ایجاد امید در جامعه میشود و اگر محقق نشود، به ضد خود تبدیل شده و باعث ناامیدی مردم از مسئولان میشود. واقعیت این است که در چهارسال دوم دولت آقای روحانی فاصله میان مردم و دولت و در ابعادی گستردهتر فاصله میان مردم و نظام به شدت زیاد شد. مردم میگویند مسئولان یک سری شعارهایی میدهند که صرفا برای جلب اعتماد آنی است و بعد از مدتی همه شعارهایی که دادهاند، فراموش میشود».
او ادامه داد: «در سالهای گذشته آنقدر مردم شعارهای بر زمینمانده شنیدهاند که برایش اهمیت ندارد یک مسئول جدید چه شعاری میدهد. اکنون با کاهش شدید سرمایه اجتماعی دولت (به معنای عام) مواجهیم و چارهای نیست جز اینکه اعتماد عمومی احیاء شود و این کار هم مسیر نمیشود مگر با تطبیق شعار و عمل».
این تحلیلگر مسائل سیاسی بیان کرد: «تفاوت آقایان رئیسی و احمدینژاد در این است که احمدینژاد وقتی به شهرستانها میرفت، بعد از ابراز شعارهای گوناگون به نوعی پولپاشی میکرد زیرا دولت در آن زمان به دلیل قیمت بالای نفت و کمبودن و البته کماثربودن تحریمها پول زیادی داشت اما آقای رئیسی که شعار میدهد، پولی برای تحقق آنها ندارد، چه رسد به پولپاشی. اکنون دولت با کسری بودجه 400هزار میلیارد تومنی مواجه است که باید حلش کند. در این شرایط که بهبود اوضاع کار سختی است، به نظر میرسد ارائه شعارهای متنوع مختلف کار را بر دولت سختتر میکند زیرا انتظار ایجاد میکند».
او همچنین بیان کرد: «در دوره احمدینژاد اصلاحطلبان برای تخریب دولت مدام میگفتند احمدینژاد پوپولیست است؛ در صورتی که استفاده این واژه برای ارائه شعار مختلف درست نبود زیرا پوپولیسم یک شیوه حکمرانی است که بیشتر در کشورهای آمریکای جنوبی استفاده میشد که بیشتر دولتها در این شیوه حکمرانی سعی میکنند سیاستهای اجتماعی و رفاع عمومی را مورد توجه قرار دهند. حالا در هر کشوری برای مبارزه با فساد به سمت توزیع عادلانه قدرت و ثروت میروند و ممکن است تلقی شود که شیوه حکمرانی در کشور شبیه به سیاستهای حکومتهای پوپولیستی رفته است. در ایران به نوعی به غلط واژه پوپولیسم مترادف عوامفریبی در نظر گرفته شده است که درست نیست و میان عوامفریبی و پوپولیسم فرق بسیار است».
بخشایش اردستانی در پایان درباره پیامدهای بلندمدت ناامیدی مردم از تحقق شعارهای مسئولان گفت: «وقتی مردم از بهبود شرایط و تحقق وعده مسئولان ناامید شوند، دچار بیحسی سیاسی میشوند. دیگر برای مردم فرقی نمیکند چه کسی مسئولیت میگیرد. حتما پیامدهای بیحسی سیاسی بسیار سخت است و دشوار است که یک حکومت بتواند بازهم مردم را امیدوار کند. اکنون بسیار امیدواریم آقای رئیسی بتواند شعارهایش را عملی کند تا دستِکم بخشی از امید مردم بازگردد».