چرا بایدن اشتیاق برای احیای برجام را از دست داده است؟

المیادین نوشت: رئیس جمهور آمریکا کار خود را با اعلام آمادگی دولتش برای بازگشت به توافق هسته‌ای آغاز کرد، اما در ادامه انجام اقدامات ملموس در این باره به تاخیر افتاد و همین مساله باعث شد نوعی اجماع ایجاد شود مبنی بر اینکه توافق قدیمی دیگر نمی‌تواند احیا شود و تلاش دو طرف اصلی یعنی ایران و آمریکا بر ان است تا بند‌های توافقی جدیدی را مطرح کنند که همزمان مرحله قبلی و تحولات موجود را در خود بگنجاند و بویژه امضای توافق استراتژیک بین ایران و چین و عقب نشینی آمریکا از افغانستان را مد نظر داشته باشد.

 در ادامه این مطلب آمده است: سوال اصلی موجود آن است که آیا ایالات متحده از دست یابی ایران به مقدار اورانیوم لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای اطمینان دارد و تا کنون این مساله را به صورت قاطع بیان نکرده است؟ علاوه بر این، هیئت آمریکایی امیدوار است که بتواند بندی تحت عنوان محدودیت برنامه‌های موشکی ایران را به توافق جدید بیفزاید و با این کار اسرائیل را راضی کند، اما ایران به شدت مخالف این مساله است.

با توجه به میدان سیاسی موجود در آمریکا، پیچیدگی‌های توازن‌های داخلی آن و دشواری‌هایی که برای هر گونه نزدیکی بین واشنگتن و تهران وجود دارد، می‌توان گفت بایدن دیگر آن اشتیاق سابق برای دست یابی به توافق با ایران در نزدیکترین زمان ممکن را ندارد، بویژه آنکه پس از تصمیمش برای خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان هم در معرض انتقادات گسترده‌ای قرار گرفت.

جدیدترین گزارش‌ها در مورد امکانات هسته‌ای ایران، که در پژوهشی از اندیشکده علوم و امنیت بین المللی در واشنگتن منتشر شد، مبتنی بر آن است که ایران توان تولید بمب هسته‌ای طی چند ماه آینده را دارد.

اما گزارش‌های مسئولان دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا کاملا در تناقض با ادعای این اندیشکده است و ایشان معتقدند ایران فعالیت‌های خود برای تولید سلاح هسته‌ای را در سال ۲۰۰۳ متوقف کرد.

همانطور که ارزیابی‌های اسرائیل نیز برخلاف گزارش اندیشکده علوم و امنیت بین المللی آمریکاست و یوسی کوهن، مدیر سابق دستگاه اطلاعاتی موساد در کنفرانس مطبوعاتی با جروزالم پست تصریح کرد که ایران فاصله کمی با تولید سلاح هسته‌ای ندارد.

برخی تحلیلگران صحبت‌های کوهن که با ادعا‌های نتانیاهو در مورد نزدیکی زمان تولید سلاح هسته‌ای توسط ایران در تناقض است را اینگونه تفسیر می‌کنند که تمرکز وی روی عدم دست یابی ایران به تکنولوژی ساخت کلاهک هسته‌ای است که موشک‌های بالستیک ایرانی توان حمل آن را داشته باشند. ایشان معتقدند که فخری زاده در حال کار روی دست یابی به این تکنولوژی بود که ترور شد.

در بخش تکنولوژی نظامی صرف، فرماندهان نظامی آمریکا اطمینان دارند که سلاح هسته‌ای و موشک‌های قاره پیمای آن‌ها و سامانه‌های پدافند هوایی شان قابلیت مقابله با موشک‌های بالستیک ایرانی را دارند.

به تازگی اعلام شده که مذاکرات هسته‌ای بین واشنگتن، تهران و دیگر دولت‌های اروپایی در هفته آینده در بروکسل از سر گرفته می‌شود و براساس اظهارات مسئولان ایرانی این مذاکرات در آینده نزدیک به نتیجه می‌رسد. در این میان، موافقت ایران با ورود بازرسان آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای به تاسیسات هسته‌ای این کشور هم می‌تواند دلیلی برای صلح آمیز بودن فعالیتهایش باشد.

موضع واقعی آمریکا در این باره را شاید بتوانیم از لابلای اظهارات وزیر خارجه آن، آنتونی بلینکن دریابیم که چند روز پیش تاکید کرد: «اگر ایران روند فعلی خود را تغییر ندهد، ما آماده بررسی گزینه‌های دیگر هم هستیم، اما همچنان معتقدیم که دیپلماسی سازنده‌ترین گزینه است.» وی همچنین به این مساله اشاره کرد که دو همتای اسرائیلی و اماراتی اش تصریح کرده اند که زمان تمام می‌شود و ایران از دوره انتظار برای تقویت برنامه‌های هسته‌ای خود به شکل‌های متعددی استفاده کرده است.

به طور کلی مجامع سیاسی در واشنگتن در این باره تردید دارند که آیا تصمیم جو بایدن در تمرکز استراتژی خود برای مقابله با چین و عقب نشینی تدریجی از ورود مستقیم به مسائل خاورمیانه درست است یا خیر؟ حتی برخی از آمریکایی‌ها معتقدند که بایدن آرزو می‌کند اسرائیل دست به یک اقدام نظامی علیه ایران بزند و تمام منطقه را شعله ور کند!

در این شرایط، دور هفتم مذاکرات بروکسل در مورد بازگشت به توافق هسته ای، در واقع یک آزمون واقعی برای دولت بایدن و مشخص شدن تمایل آن در مورد رفع کلی تحریم‌هایی است که ترامپ علیه ایران اعمال کرده است. این اقدام تنها راه برای ایجاد یک روزنه حقیقی و زمینه سازی برای دست یابی به یک تفاهم مشترک با ایران در مورد بهبود توافق هسته‌ای است.

منبع: انتخاب