توقف رشد تورم خیلی هم اتفاق خوبی نیست

گروه سیاست نامه نیوز، طبق گزارشی که مرکز آمار ایران داده روند رشد نرخ تورم سالانه پس از ۱۳ماه، در مهر امسال متوقف شده است. 

بر اساس این گزارش نرخ تورم ۱۲‌ماه منتهی به مهر امسال را ۴۵.۴درصد، نرخ تورم نقطه به نقطه را ۳۹.۲درصد و نرخ تورم ماهانه را ۳.۷درصد اعلام کرد. این ارقام نشان می‌دهد که روند افزایشی نرخ تورم ۱۲‌ماهه پس از ۱۳‌ماه تغییر مسیر داده و در یک روند نزولی قرار گرفته است. 

گویا نرخ تورم نقطه به نقطه هم در مهر امسال نسبت به شهریورماه با ۴.۵درصد کاهش به زیر ۴۰درصد رسیده است. 

در همین گزارش گفته شده که دلیل اصلی کاهش نرخ تورم را شاید بتوان در شاخص کالاهای بادوام بیشتر مشاهده کرد که در مهرماه نسبت به شهریورماه رشدی ۱.۲درصدی داشته و از سوی دیگر رشد نرخ تورم نقطه به نقطه خدمات ۲۸.۸درصد برآورد شده است.

سوال اینجا است که واقعا اتفاق خوبی افتاده است؟ نزولی شدن نرخ تورم به معنی این است که از وضعیت سخت معیشتی فعلی خارج خواهیم شد؟ پس چرا این امر در زندگی مردم ملموس نیست و چقدر طول می‌کشد که آثار مثبت آن را حس کنیم؟

ابوذر ندیمی، کارشناس مسائل اقتصادی و نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگو با «نامه‌نیوز» در این باره توضیح داد: «باید دقت داشت که تورم فقط یک متغیر اقتصادی است و اصلاح اقتصاد به اقتصاد شاخص‌ها بستگی دارد و اصلاح‌ شاخص‌ها نیز چندین متغیر دارد و تورم یکی از آنها است».

او گفت: «دومین موضوع این است که کنترل تورم از یک جهت مطلوب مصرف‌کنندگان است اما از جهتی هم ممکن است در آینده اقتصاد اثر بدی داشته باشد زیرا می‌توان با سیاست انقباضی مانع رشد کالا و خدمات شد اما در عمل در آتیه با کمبودهایی در عرصه تولید و مانند آن مواجه می‌شویم که می‌تواند منفی باشد.»

به گفته ندیمی، «تورم را وقتی در مقابل رکود قرار دهیم، تورم به قیمت این است که پول و دارایی مردم به طرف سرمایه‌گذاری مولد نرود و این هم می‌تواند معنای دیگری داشته باشد.»

این کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد: «باید متوجه باشیم که تورم از جهت سبد متغیرها یک شاخص است اما همه اقتصاد با آن اندازه گیری نمی‌شود. نباید فکر کنیم که انقباض می‌تواند اقتصاد را اداره کند. در کوتاه مدت آثار محدودی خواهد داشت اما در میان و بلندمدت آثار منفی خواهد داشت».

او سیاست ارز 4200 تومانی را مثال زد و گفت: «مثلا درباره ارز 4200 تومانی سالها و حداقل در چندسال اخیر میگفتند که این رانت و فساد است و دولت 400 هزار میلیارد تومان رانت توزیع کرده است اما الان هم دولت می‌گوید من نمی‌خواهم آن را حذف کنم حتی از اصلاح آن هم خبری نیست. مجلس هم ادعا می‌کند که سه سال این اتفاق افتاده اما اقدامی نمی‌کند. معنای این حرف آن است که رانت وجود نداشته یا دنبال آن نیستند که رانت را پیگیری کرده و به دادگاه بکشانند و یا اینکه سیاست درستی بوده است. »

ندیمی افزود: «در هر حال این نوع سیاست ها که در اقتصاد اثر یکجانبه می‌گذارد نمی‌تواند معیار رشد یا پیشرفت باشد. به خصوص اینکه با حجم عظیمی از مطالبات رو‌به‌رو هستیم. مثلا سی، چهل هزار میلیارد تومان باید به رتبه‌بندی معلمان بدهیم یا همین اندازه به بازنشستگان و چند برابر هم به صندوق های بیمه‌ای بدهیم. به همین اندازه هم باید برای پروژه های عمرانی بدهیم. در این شرایط اگر سیاست انقباضی تعریف کنیم ممکن است که علامت های ابتدای خوب باشد اما عملا به رکود در تولید منتهی می‌شود و رکود در تولید نیز منجر به افزایش قیمت خواهد بود».

وی تصریح کرد: «یعنی در آینده نه چندان دور با یک تورم حبابی و بزرگ مواجه می‌شویم. بنابراین در تحلیل چنین پدیده‌ای باید عنایت داشت که همچنان که اشاره شد بسته های متغیرها ، عوامل داخلی و خارجی از یک سو و متغیرهای دیگر از سوی دیگر موثر هستند که در این انگاره وجود ندارد».