ایران و آمریکا در یک قدمی توافق/ بازتاب دور هشتم مذاکرات در رسانه‌های دنیا
همانطور که انتظار می‌رفت دور هشتم مذاکرات احیای برجام و لغو تحریم‌ها با خبر‌های امیدوارکننده همراه شد و شنیده‌ها حاکی از امکان دسترسی به توافق قبل از ماه فوریه ۲۰۲۱ (ظرف کمتر از یک ماه) است.
دور هشتم مذاکرات احیای برجام و لغو تحریم‌ها رأس ساعت ۸:۳۰ دقیقه شب به وقت تهران در وین از سر گرفته شد و ادامه دهنده فضا و دورنمای مثبتی بود که از دور هفتم به جا مانده بود. وانگ کوان نماینده چین در مذاکرات وین در حالی خبر مهم کاهش اختلافات بین ایران و طرف‌های اروپایی‌ها را اعلام کرد که به گفته وی در دور جدید انتظار می‌رود توافق قبل از ماه فوریه ۲۰۲۱ (ظرف کمتر از یک ماه) صورت بگیرد چرا که به گفته وی اساسا مبنای دور هشتم مذاکرات بررسی متنی مشترک بین طرف‌ها خواهد بود که قرار است تحریم‌ها بر اساس آن لغو شوند.
اهمیت این متن مشترک بیانگر اراده و عزم جدی ایران برای دریافت تضمین‌های عینی از طرف مقابل است. چرا که به گفته حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان سند ژوئن ۲۰۲۱ به طور کلی کنار گذاشته شده و تنها سند جدید مبنای رایزنی‌ها و اجماع برای نهایی شدن است. برخلاف جوسازی‌ها و فرافکنی‌های طرف‌های غربی اساسا طبق این سند ایران درخواست بزرگی ندارد چرا که فروش بی مانع نفت و دریافت پول آن به صورت ارزی نزد بانک‌های ایران حق مسلم و طبیعی برای بهره مندی از توافق موجود است و مبنا و اصل توافق سال ۲۰۱۵ نیز اعمال محدودیت‌های هسته‌ای در برابر بهره مندی ایران از مزایای برجام بود.
در همین راستا میخائیل اولیانوف نماینده روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین نیز در ارزیابی دور هشتم مذاکرات وین طی توئیتی نوشت: در نشست امروز کمیسیون مشترک برجام دور هشتم مذاکرات وین آغاز شد. طرفین گفتگو‌های منظم و نتیجه‌محوری داشتند. آن‌ها به ویژه توافق کردند که فرایند نوشتن پیش‌نویس جهت حصول هرچه سریع‌تر توافق تسریع گردد. اولیانوف در حالی این توئیت را منتشر کرد که قبل از جلسه نشست کمیسیون مشترک به همراه نماینده چین با علی باقری کنی رئیس هیات مذاکره کننده ایران در وین به رایزنی پرداخت.
همچنین انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین نیز پس از خروج از جلسه موفقیت مذاکرات را منوط به از سرگیری تعهدات ایران و آمریکا دانست و گفت:مذاکرات کنونی باید در دوره زمانی معقولی پایان یابد و منظور من چند هفته است نه چند ماه.
فضای قالب بر دور هشتم مذاکرات نسبت به دور قبلی دورنمای مثبت تری داشت. علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد کشورمان نیز به این مساله اشاره داشت و قبل از برگزاری نشست احیای برجام و لغو تحریم‌ها اظهار کرد که اگر به مذاکرات خوش بین نبود به وین سفر نمی‌کرد.
البته که جوسازی و فرافکنی رژیم صهیونیستی و طرف‌های غربی فصل مشترک این دور از گفتگو‌ها با دوره‌های قبلی بود. به ویژه پس از آنکه یائیر لاپید در ادعایی نخ نما شده ایران را تهدید به حمله نظامی کرد و آمریکایی‌ها با تاکتیک فشار و بی اثرسازی برجام سعی در انداختن توپ در زمین ایران داشتند. به ویژه رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران که در گفت‌وگویی با اشاره به توسعه فعالیت‌های هسته‌ای و منطقه‌ای ایران مدعی شد که اقدامات ایران اشتباه محسباتی هستند و ایران در حال بازی با آتش است! او همچنین با تاکید به اینکه آمریکا حاضر به پذیرش توافقی بدتر نخواهد شد گفت در این بازه زمانی نزدیک تلاش برای احیای برجام معادل " تلاش برای احیای یک جسد" خواهد بود.
بازتاب دور هشتم مذاکرات در رسانه‌های دنیا
خبرگزاری رویترز در گزارشی با عنوان "ادامه دور هشتم مذاکرات وین با تمرکز ایران برای رفع تحریم ها" نوشت که تمرکز و اولویت اصلی ایران رفع تحریم‌های نفتی و فروش نفت است و همچنین از قول قدرت‌های غربی نوشت که تنها چند هفته به توافق مانده است نه ماه ها.
روزنامه گاردین نیز با اشاره به اظهارات امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان بر این موضوع تاکید کرد که ایران به دنبال راستی آزمایی ادعای آمریکا برای لغو تحریم‌ها است. گاردین نوشت بر اساس متون پیشنهادی ایران قبل از اجرایی کردن تعهدات خود خواستار لغو محدودیت‌هایی در صادرات نفت و دیگر محصولات صنعتی شده است. این روزنامه همچنین به بیانات رهبر انقلاب نیز اشاره کرد که تاکید داشتند تحریم‌ها باید در عمل لغو شوند نه روی کاغذ.
الجزیره نیز نوشت: خواسته‌های ایران برای تضمین عدم کناره‌گیری یکجانبه آمریکا از توافق - مانند سال ۲۰۱۸ - و دوره‌ای برای راستی‌آزمایی لغو موثر تحریم‌ها در مذاکرات پیش رو مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
فایننشال تریبون نیز صحبت‌های اولیانوف نماینده روسیه را برجسته کرد که اخیرا نوشت: مذاکره‌کنندگان بنا را بر پیشرفت سریع گذاشتند. ما باید خودمان را به سمت تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات در اسرع وقت، ترجیحا تا اوایل فوریه، سوق دهیم که در این مرحله آغاز فوریه به نظر می‌رسد یک جدول زمانی واقع بینانه باشد.
رادیو اروپای آزاد نیز نوشت: دیپلمات‌های سه کشور اروپایی درگیر پس از به تعویق افتادن مذاکرات در تاریخ ۱۷ دسامبر گفتند که مذاکره کنندگان "به سرعت در حال رسیدن به پایان راه هستند. " آن‌ها در هفته‌های اخیر نسبت به خواسته‌های جدید تهران ابراز ناامیدی کردند، اما به «برخی پیشرفت‌های فنی» تا کنون اشاره کرده‌اند.
رسانه صهیونیسیتی تایمز آو اسرائیل نیز با اشاره به عزم ایران برای لغو تحریم‌ها نوشت: اسرائیل به خاطر از سرگیری مذاکرات ناراضی است، به طوری که یائیر لاپید، وزیر امور خارجه آن در مصاحبه‌ای که اخیرا منتشر شد، گفت که اسرائیل ترجیح می‌دهد ایالات متحده و دیگر قدرت‌ها از مذاکرات هسته‌ای کنار بروند تا اینکه به دنبال یک "توافق بد" باشند.
دِ استرالین نیز به نقل از انریکه مورا، دیپلمات اتحادیه اروپا که ریاست مذاکرات را بر عهده دارد نوشت مذاکرات دشواری پیش رو است، اما همه طرف‌ها "اراده روشنی برای کار در جهت پایان موفقیت‌آمیز این مذاکره از خود نشان می‌دهند.
بازگشت به مذاکرات تا فاصله چند روز مانده به آغاز سال جدید میلادی نشان از عزم طرف‌ها در مذاکرات احیای برجام و لغو تحریم‌ها دارد به ویژه آنکه در دور هشتم تمرکز اصلی بهره مندی ایران از مزایای اقتصادی و رسیدن به نتیجه بر سر این موضوع است. برگزاری جلسات کارشناسی و رایزنی در خصوص موضوعات فنی نقش حیاتی را در فاصله یک ماه باقی مانده اعلام شده ایفا می‌کند، این بازه زمانی فرصتی مغتنم برای طرف‌ها برای شکل دهی و الگوسازی برای توافق بر سر دیگر موضوعاتی است که اختلاف بر سرآن‌ها وجود دارد. این تحولات در فضایی صورت می‌گیرد که ایران نیز اخیرا با آژانس اتمی بر سر نصب دوربین‌های جدید در تسای کرج به توافق رسید که به نوبه خود می‌تواند عاملی برای قدم‌های مثبت بعدی باشد.
در واقع با این اقدام داوطلبانه ایران نشان داد که ازسرگیری تعهدات و پیشرفت در گفتگو‌ها امکان پذیر است. در چنین موقعیتی اگر سیگنال‌های مثبت ایران بدون واکنش سازنده از طرف‌های مقابل باشد منجر به طولانی شدن مذاکرات و پیچیده‌تر شدن روند خواهد شد. روز‌های آتی مشخص خواهد کرد که طرف‌های غربی وعده‌های روز کاغذ را کنار خواهند گذاشت یا همچنان به بهانه تراشی اصرار خواهند ورزید. فضایی که بر مذاکرات کنونی حاکم شده است یک پیام مهم و غیرقابل انکار دارد: حق مسلم ایران قابل چشم پوشی نیست.
منبع: خبرآنلاین