نگاه تحلیلگر/ گفت‌وگوی «نامه‌نیوز» با پیرمحمد ملازهی
روسیه می‌خواهد بر سر ایران معامله کند
پیرمحمد ملازهی گفت: ایران باید حواسش جمع باشد که وجه‌المصالحه روس‌ها واقع نشود. روسیه می‌خواهد بر سر ایران معامله کند. یکی از کارت‌های روسیه در قبال آمریکا ایران است و دیگری سوریه و ایران باید حواسش جمع باشد که روسیه حافظ منافع ایران نیست.
گروه سیاست نامه‌نیوز: آیا وقت آن رسیده است که ایران و آمریکا در موضوع سرنوشت برجام با یکدیگر به صورت مستقیم وارد مذاکره شوند؟ مانند دوران روحانی که این تابو شکسته شد و دستِ‌کم در حد وزرای خارجه این دو کشور با یکدیگر به گفت‌وگو نشستند. برخی از تحلیلگران باور دارند در چنین شرایطی حداقل نقش واسطه‌گری دیگر کشورها مانند روسیه از بین می‌رود و ایران به طور مستقیم می‌تواند از منافع خود دفاع کند.
پیرمحمد ملازهی، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «روس‌ها به دنبال منافع خودشان هستند و کاری به منافع ایران ندارند. یک اشتباه صورت گرفته و آن اعتماد به روس‌هاست. اگر به مذاکره بایدن و پوتین نگاه کنیم، در می‌یابیم که برای روس‌ها مسئله اوکراین مهم است و برای آمریکا مسئله هسته‌ای ایران و درباره این دو موضوع میان آنها صحبت شد. روس‌ها دنبال آن هستند که با آمریکا معامله کنند. می‌خواهند به آمریکا بگویند اگر تمایل داری مشکل ایران حل شود، باید مشکل ما در اوکراین را حل کنی. روسیه نگران آن است که اوکراین به ناتو بپیوندند؛ بنابراین روسیه می‌خواهد بر سر ایران معامله کند. یکی از کارت‌های روسیه در قبال آمریکا ایران است و دیگری سوریه و ایران باید حواسش جمع باشد که روسیه حافظ منافع ایران نیست».
او ادامه داد: «روسیه به ایران وعده‌های سلاح‌های پیشرفته می‌دهد تا ایران بازهم منتظر بماند و از آن سو می‌خواهد معامله خود با آمریکا را جوش دهد. البته به این راحتی هم نمی‌تواند به خواسته‌اش یعنی اِعمال نفوذ در اوکراین برسد زیرا غربی‌ها می‌ترسند که اگر در ماجرای اوکراین مقابل روسیه کوتاه بیایند، این کشور به سمت گسترش نفوذش در اروپای شرقی، منطقه قفقاز و آسیای مرکزی برود و نفوذش را در کشورهایی که بعد از فروپاشی شورای جدا شدند را زیاد کند و به همین دلایل تا اینجای کار آمریکا و اروپا در برابر خواسته‌های روسیه مقاومت کرده‌اند. در این بین ایران باید حواسش جمع باشد که وجه‌المصالحه روس‌ها واقع نشود».
این تحلیلگر مسائل دیپلماتیک بیان کرد: «یک ذهنیت اشتباه در نیروهای که در ایران قدرت را هم به دست دارند، وجود دارد که باید برجام را در شرایطی به نتیجه برسانیم که ایران تحت هیچ‌شرایطی با آمریکا وارد مذاکره نشود و این مذاکره به صورت نیابتی از سوی روسیه، چین و سه کشور اروپایی انجام شود اما منافع ملی ما ایجاب می‌کند که به صورت مستقیم با آمریکا مذاکره کنیم. در زمان روحانی، عمان نقش میانجی‌گری‌اش را به خوبی ایفا کرد و دولت ایران هم نگاه منفی‌ای نسبت به مذاکره مستقیم با آمریکا نداشت اما اکنون آن فضا وجود ندارد و اصولگرایانی که قدرت را در دست دارند، شعارشان و چه‌بسا هویت‌شان ضدیت با آمریکاست. از طرفی اگر دولت به عنوان دولتِ برگزیده اصولگرایان بخواهد با آمریکا وارد مذاکره شود، حامیانش در داخل را از دست می‌دهد؛ وگرنه همه می‌دانند از این حالت که ایران و آمریکا به صورت مستقیم با یکدیگر مذاکره نکنند فقظ روسیه و چین سود می‌برند و ممکن است ایران محل معامله این دو کشور با آمریکا شود».
ملازهی در پایان گفت: «راه درست برای ایران همان است که هند در پیش گرفته است؛ نوعی سیاست متوازن با غرب و شرق. این سیاست با شعار مبنایی انقلاب اسلامی یعنی نه شرقی، نه غربی هم سازگار است. ایران باید ابتکار عمل را همچنان خودش دست داشته باشد و نباید شرایط به‌گونه‌ای پیش برود که دیگر کشورها در مذاکراتی که ایران به دلیل ضدیت با آمریکا در آنها حاضر نیست، ایران را محل معامله خود قرار دهند».