خرید و فروش مقدسات با مصوبه مجلس انقلابی! | طرح خرید خدمت سربازی چگونه عدالت اجتماعی را از بین میبرد؟
خرید سربازی به جز تناقض با شعارهای عدالتگرایانه مجلس انقلابی، یک تناقض جالب دیگر هم دارد؛ و آن اینکه مقامات ایران از خدمت سربازی با عنوان «خدمت سربازی سربازی» یا میکنند. در عین حال این سوال پیش میآید که این چگونه «امر مقدسی» است که قابل خرید و فروش است؟ آیا سایر مقدسات هم همینطور قابل فروش هستند؟
جدیدترین تصمیم نمایندگان مجلس انقلابی که با شعارهای عدالتگرایانه و حمایت از محرومین روی کار آمدند، پولی کردن خدمت سربازی بود! نمایندگان عضو کیمسیون تلفیق مجلس در آخرین نشست خود با خرید سربازی برای سربازان غایب موافقت کردند تا بر اساس این تصمیم، افرادی که از تمکن بالای مالی برخوردار هستند میتوانند با هزینه بسیار بالایی که اعلام شده سربازی خود را خریداری کنند.
شرایط خرید سربازی
نمایندگان مجلس در تحلیلی عجیب، خرید سربازی را کمکی به استحکام خانواده توصیف و اینگونه مصوب کردند که «خرید سربازی بر اساس اصل ۱۱۰ قانون اساسی و به بهانه توجه به امر مقدس استحکام خانواده و فرزندآوری و تعیین تکلیف مشمولین غایب بیش از ۵ سال با اولویت افراد متأهل و بالاتر از ۳۵ سال سن امکانپذیر خواهد بود.» البته آنها نگفتند که توجه به استحکام کدام خانوادهها مد نظر آنهاست؟ اگر رقم خرید سربازی را مرور کنیم، متوجه خواهیم شد که منظور استحکام کدام طبقه اقتصادی است؟ دارندگان مدرک تحصیلی کاردانی و کمتر از آن با پرداخت ۲۵۰ میلیون تومان، دارندگان مدرک تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد با پرداخت مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان و دارندگان مدرک پزشکی عمومی و دکترای تخصصی و بالاتر از آن در تمام رشتهها با پرداخت مبلغ ۶۰۰ میلیون تومان قادر به خرید سربازی خود خواهند بود.
ارقام نجومی مطرح شده توسط مجلس انقلابی نشان میدهد که ظاهرا آنها فقط دهکهای دارا و طبقه ثروتمند را مشمول تحکیم بنیان خانواده دانستهاند و به صورت کلی تصویب این قانون یک معنا میدهد: قانون برای پولداران تصویب شده است! احتمالا اگر مجلسی که مثلا به سیاستهای لیبرالی نزدیک باشد و چنین طرحی را تصویب کند، حرجی بر آن نیست، اما عجیب اینجاست که مجلسی که ادعای انقلابیگری و حمایت از مستضعفان قدرندیده و طبقات محروم را دارد، چگونه قرار است چنین طرحی را به شورای نگهبان بفرستد؛ مگر آنکه با خود روراست باشیم و بپذیریم منطق سرمایه مجلس انقلابی و غیرانقلابی نمیشناسد و تمام ارکان جامعه را آنچنان در برگرفته که کسب درآمد به هر طریقی در آن مجاز است.
خرید و فروش مقدسات!
خرید سربازی البته یک تناقض جالب دیگر هم داشت؛ و آن اینکه مقامات ایران از خدمت سربازی با عنوان «خدمت سربازی سربازی» یا میکنند. در عین حال این سوال پیش میآید که این چگونه «امر مقدسی» است که قابل خرید و فروش است؟ آیا سایر مقدسات هم همینطور قابل فروش هستند؟
برای بار نخست سال ۷۷ طرح خرید خدمت برای مشمولان غایب به مدت ۳ سال مطرح شد. این طرح هم شامل مشمولان غایب مقیم خارج و هم داخلی بود. مبلغ برآورد شده آن زمان از یک دهم مبلغ کنونی هم کمتر بود و تقریبا طیف گستردهتر از طبقات اجتماعی را در برمیگرفت اما ارقام کنونی طبیعتا طیف بسیار محدودی را شامل خواهد شد که توانایی پرداخت چنین مبالغی را دارند، به همین دلیل نخستین ایرادی که به این طرح مطرح شده این است که اساسا با عدالت اجتماعی و شعارهای جمهوری اسلامی همخوانی ندارد چرا که فقط قشر خاصی از جامعه مشمول این طرح میشوند و توانایی پرداخت مبالغی در حد ۲۵۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان را دارند. افراد متمول، آقازادهها، دانشجویان و افرادی که درخارج از کشور هستند و از تمکن مالی برخوردار هستند و برای رفت و آمد به خارج از کشور مجبور به گذاشتن وثیقه بودند، حالا با این طرح میتوانند به راحتی و پرداخت این مبلغ، سربازی خود را بخرند.
تبعیض علیه جوانان با همراهی مجلس و ستاد کل
اعلام قیمتهای جدید خرید سربازی انتقادهای بیشماری را به همراه داشت. البته خبرگزاری ایرنا وابسته به دولت گزارش کرده که خود دولت مخالف این طرح بوده است. معلوم نیست این خبر چقدر صحت داشته باشد و آیا دولت از پولی که از این منظور به دست میآورد، چشمپوشی خواهد کرد؛ چه آنکه سالانه حدود هفتصد هزار مشمول سرباز در ایران وجود دارد که اگر ۱۰ هزار نفر خرید خدمت با میانگین ۴۰۰ میلیون تومان وجود داشته باشند، رقمی معادل ۴ هزار میلیارد تومان برای دولت سود خواهد داشت. با این حال خبرگزاری ایرانا نوشته «نظر دولت درباره این مصوبه در کمیسیون تلفیق که در این کمیسیون هم اعلام شده، مخالفت با مصوبه فروش خدمت سربازی بوده چراکه بر خلاف عدالت بوده و صرفا امکانی را برای اقشار و طبقات مرفه و برخوردار جامعه فراهم میکنند تا بتوانند با پرداخت چنین مبالغ هنگفتی از خدمت سربازی معاف شوند.»
البته مخالفت با خرید خدمت تنها مربوط به دولت نبوده و ظاهرا ستاد کل نیروهای مسلح نیز با آن مخالفت کرده است؛ چنانچه یک عضو کمیسیون تلفیق گفته ستاد کل نیروهای مسلح خیلی موافق خرید خدمت سربازی نیست و حتی اعلام کرد با این موضوع موافقت نشود.
واکنشها به تصویب قانون خرید سربازی در کمیسیون تلفیق
محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات سابق در واکنش به خرید و فروش سربازی در توییتی نوشت: «این مدل قانون (مصوبه کمیسیون تلفیق در بودجه ۱۴۰۱) در خصوص خرید خدمت سربازی مشمولان غایب، ضد عدالت اجتماعی و صرفا همراستا با خواسته سرمایهداران است.»
یکی از کاربران توییتر در انتقاد به این موضوع نوشت: «خرید هم مال آقازادههاست، مصوبه خرید سربازی دامن زدن به تبعیض و در حمایت از متمولان است. اگر بنا بر حل مشکلات سربازی است باید سازوکار همگانی آن خارج از مباحث مالی بررسی شود. آیا همه جوانان توانایی پرداخت مبالغ چند صد میلیونی برای خرید خدمت را دارند؟»
کاربر دیگری نوشت: «طبقه برنده آن است که مدرسه غیرانتفاعی میرود، معلم خصوصی دارد، سربازی برایش میخرند و در نهایت در شرکت پدرش کار میکند و طبقه بازنده آن است که حسرت همه اینها به دلش میماند.»
عبدالرضا داوری مشاور سابق احمدی نژاد نیز به این طرح واکنش داد و در توییتی نوشت:«سال ۷۷ دولت خاتمی با فروش سربازی بین ۱.۸ تا ۳.۱ میلیون تومان از مشمولان دریافت میکرد و، چون نرخ دلار ۶۵۰ تومان بود هر مشمول بین ۲۷۰۰ تا ۴۷۰۰ دلار به دولت خاتمی پرداخت میکرد. دولت رئیسی، اما میخواهد بین ۹۰۰۰ تا ۲۲۰۰۰ دلار از مشمولان دریافت کند! ظاهرا خاتمی سید محرومان بود.»
در کنار انتقادات بسیاری که به اجباری بودن طرح سربازی وجود دارد، مخالفت با موضوع خرید و فروش آن هم این روزها به دغدغههای مردم افزوده شده است و صدای اعتراض بسیاری را بلند کرده. چرا که این طرح به وضوح، عدالت اجتماعی را برهم میزند و شکاف طبقاتی جامعه را به خوبی نشان میدهد؛ چنانچه اگر به صورت گذرا کسانی را لیست کنیم که تصویب این طرح به درد آنها خواهد آمد، نتیجه برای همه اقشار جماعه خوشایند نیست.
منبع: رویداد 24