آمریکا باید صداقت و جدیت بیشتری به خرج دهد

گروه سیاست نامه نیوز، مذاکرات برجامی در وین آنطور که تحلیلگران حوزه سیاست خارجی می‌گویند به مرحله حساسی رسیده و نیازمند تصمیمات سیاسی است. طرف ایرانی نیز البته توپ را در زمین آمریکا دانسته و معتقد است که آنها باید تصمیم تعیین کننده را بگیرند. این را از سخنان مقامات کشورمان به وضوح می‌توان دریافت. مثلا توییت دیروز شمخانی درباره اینکه آمریکا باید از توهمات فعلی خارج شود. یا تاکید امیرعبداللهیان در جلسه غیرعلنی با نمایندگان مبنی بر اینکه مذاکره مستقیم نمی‌کنیم و قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران خط قرمز تیم ایرانی در مذاکرات است.

باید منتظر ماند و دید که نتیجه رایزنی‌های آتی چیست و توافقی به گفته مقامات کشورمان باید خوب و پایدار باشد، حاصل می‌شود یا خیر؟

محمدجوادجمالی ‌نوبندگانی نماینده پیشین مجلس در تحلیل روند مذاکرات و ترسیم چشم‌انداز آن به «نامه نیوز» می‌گوید: «مساله ابتدایی این است که بدانیم منظور از توافق خوب دقیقا چییست. هر مذاکره جنبه دوجانبه یا چندجانبه دارد، اگر مبنای حقوقی صحیح و مستحکمی داشته باشد می‌تواند از مشکلات احتمالی بعدی جلوگیری کند و شاید همین معیار توافق خوب باشد.خیلی از توافقات که بعدا شکسته شده یا مبنای اختلافات شده، از نظر حقوقی استحکام خوبی نداشته یا به یکی از طرفین در شرایطی تحمیل شده است لذا به نظر من توافق خوب می‌تواند برمبنای احترام متقابل و حفظ منافع طرفین باشد و در عین حال از استحکام خوبی هم برخوردار باشد».

وی افزود: «هیچ‌کس- چه در طرف ایرانی و چه در طرف غربی- نباید انتظار داشته باشد که یکی از طرفین از منافع خود دست بکشد یا کوتاه آید. بنابراین اینکه توقع داشته باشیم یک طرف کاملا برنده و طرف دیگری بازنده باشد، مبنای شکننده بودن توافق است».

جمالی‌نوبندگانی گفت: «مساله دیگری که در یک توافق خوب وجود دارد این است که هدف مذاکرات تامین شده باشد. در موضوع برجام قرار ما با طرف مقابل این بود که طرف آمریکایی و اروپایی در ازای دست کشیدن ایران از غنی‌سازی ۲۰ درصد و رساندن غنی‌سازی به ۶۷/۳ درصد، بستن برخی از سایت‌ها و رآکتور اراک یا مسائلی مثل مقدار کیک زرد و آب سنگین در سطح منطقه و بین‌المللی از دسترسی بهتری به روابط سیاسی و اقتصادی برخوردار شود اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد و به جای آن هم از سوئیفت محروم شدیم و هم تحریم‌های همه‌جانبه و حداکثری و هوشمند علیه ایران اعمال شد، ضمن اینکه آمریکا با وجود همه اقداماتی که ایران انجام داد و همه اقداماتی که خودش انجام نداد رسما از توافق خارج شد. ایران هم کاهش تعهدات برجامی خود را بیش از یک سال بعد از خروج ترامپ از برجام و بعد از اطلاع‌رسانی و مشاهده اینکه اروپا قدرت نفوذی بر آمریکا ندارد، انجام داد».

این نماینده پیشین مجلس تاکید کرد: « اگر امروز بر انجام توافق تاکید می‌شود برای این است که دوباره همه چیز از رو شروع نشود و ما تعهدات را نپذیریم و آنها به تعهدات خود عمل نکنند. به خصوص که تعهدات آنها خیلی سریع با یک دستورالعمل اجرایی می‌شود و با یک دستورالعمل هم اجرایی نمی‌شود اما در طرف مقابل اقدامات ما خیلی عملی و فنی است و برگشت آن هم هزینه‌بر و زمان‌بر است. بر همین اساس ایران که می‌داند این مسائل برایش چقدر هزینه‌بر و زمان‌بر است و قبلا هم تجربه خروج ترامپ از برجام را داشته، وسواس به خرج می‌دهد و حق هم دارد چون دیوار بی‌اعتمادی بلندتر شده است.»

وی ادامه داد: «نکته دیگر این است که توقع می‌رفت آقای بایدن و تیم او عملا سوار بر همان تحریم‌های ترامپ نشده و در مذاکرات از آن بهره‌برداری نکنند. در مجموع فکر می‌کنم که اروپایی‌ها به این دلیل که خودشان نیازمند انجام این توافق هستند چون بر امنیت آنها اثر دارد و آمریکایی‌ها هم خواهان توافق و برگشت به برجام هستند، باید جدیت و صداقت بیشتری به خرج بدهند و کمتر دنبال تبلیغات و انداختن توپ در زمین طرف مقابل باشند.»