«نامه نیوز» گزارش میدهد
سفر عمان در راستای حل مسائل برجام بود؟
سفر رئیسی به عمان از جهات مختلفی حائز اهمیت بود اما اصلی‌ترین وجه مورد توجه تحلیلگران همان بود که در اهداف سفر قید نشد؛ یعنی گفت‌وگوهای برجامی.
گروه سیاست نامه نیوز - سفر رئیسی به عمان از جهات مختلفی حائز اهمیت بود اما اصلی‌ترین وجه مورد توجه تحلیلگران همان بود که در اهداف سفر قید نشد؛ یعنی گفت‌وگوهای برجامی. آنطور که در اخبار رسمی تاکید شد این سفر در پاسخ به دعوت عمانی‌ها و در جهت گسترش روابط دوجانبه انجام شد اما ساده‌انگاری است اگر تصور کنیم که ربطی به مذاکرات پیچیده هسته‌ای که حالا دیگر قطر هم برای میانجیگری در آن تلاش می‌کند، ندارد. یا مثلا اینکه گفت‌وگوهای رئیسی در عمان به دریافت پول‌های آزاد شده از انگلیس و کره که پیشتر گفتند در عمان است، ربطی نخواهد داشت.
با این وجود برخی از تحلیلگران با تاکید بر اینکه توپ برجام در زمین امریکایی‌ها است، از بی‌نیازی به میانجیگری بازیگران غیربرجامی در این مقطع زمانی گفتند. شاهدش اظهاراتی که جعفرقنادباشی در گفت‌وگو با «فردا» مطرح کرده است.
برخی از کارشناسان حوزه سیاست خارجی اما منطقی‌تر به موضوع نگریسته و ضمن اشاره به ثمراتی که این سفر می‌تواند در بخش‌های مختلف داشته باشد، وجه میانجیگری عمان را هم نادیده نگرفتند. مثلا محمدجواد جمالی نوبندگانی در مصاحبه با «شرق» گفته بود: «اولا این سفر به دعوت رسمی آل سعید پادشاه عمان بوده است. در ثانی همان‌گونه که استحضار دارید، از گذشته عمان همواره نقش میانجیگر و واسط را در تنش‌های منطقه‌ای داشته است. عمان برای دهه‌های متمادی است که سیاست بی‌طرفی را در منطقه و جهان پیش گرفته است. برای مثال در زمان امضای پیمان کمپ دیوید تنها کشور عربی که روابط دیپلماتیک خود را با مصر قطع نکرد، همین عمان بود. مضافا بعد از محاصره اقتصادی و تجاری امارات متحده عربی، بحرین، مصر و عربستان سعودی و قطع روابط سیاسی- دیپلماتیک این چهار کشور با قطر کماکان شاهد تداوم روابط مسقط با دوحه بودیم. مشابه این سیاست اکنون در قبال جمهوری اسلامی ایران هم وجود دارد. به‌خصوص در سایه تنش بین تهران و واشنگتن در پرونده‌های متعدد با محوریت حوزه هسته‌ای، عمان همواره نقش واسط را داشته است؛ کما‌اینکه مذاکرات محرمانه دولت احمدی‌نژاد با آمریکایی‌ها و مذاکرات اولیه دولت روحانی پیش از برجام همگی در عمان بوده است؛ بنابراین نمی‌توان این مهم را هم رد کرد که تلاش میانجیگرانه‌ای از جانب مسقط برای مجاب‌کردن ایران درخصوص ازسرگیری مذاکرات وین و حصول هرچه زودتر توافق در دستور کار دیدار رئیسی و آل‌سعید نباشد.»
البته گروه سومی از کارشناسان نیز اساسا این سفر را زیر سایه برجام تحلیل کرده و به تاثیر گذاری مثبت آن در گفت‌وگوهای برجامی ایران و غرب خوشبین شدند. مثلا علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «جهان صنعت» گفت: «این سفر قطعا در ارتباط با مساله برجام است» گفت: «بعد از سفر امیر قطر و اظهاراتی که در آلمان داشت ، این سفر انجام می‌شود. به خصوص که اظهارات دیگری هم اخیرا مبنی بر اینکه ایران حاضر است برای حل مساله کلی از مسائل جزئی عبور کند، مطرح شده است. اگرچه این موضوع در فضای داخلی با مقاومت‌هایی مواجه شد، قطعا امیر قطر این حرف را بی‌خود نزده است. بنابراین سفر آقای رئیس جمهور به عمان نشان میدهد که مسائل در مسیری است که رنگ و بوی تازه‌ای به خود می‌گیرد.»
وی با بیان اینکه «موضع فعلی نشان میدهد ایران مصمم به حل مساله است» گفت: «آمریکایی‌ها نیز از طریق کشورهای عربی منطقه که با ما ارتباط دارند، این موضوع را مطرح کردند. نهادهای تصمیم گیرنده در آمریکا در آستانه یک تصمیم حاد هستند درحالی که کاخ سفید اصلا تمایلی ندارد. حتی این مانور نمایشی که در اسرائیل انجام شد هم خود نوعی فشار به ایران بود تا نشان دهد که آمریکا مصمم است در آستانه انتخابات کنگره بایدن را از این شرایط بدشناسی رها کند».