توافق به شرط انعطاف

گروه سیاست نامه نیوز، مذاکرات احیای برجام در دوحه طی روزهای اخیر موجی از امیدواری به حل و فصل این پرونده قدیمی و پیچیده را ایجاد کرده است. از شرایط جهانی گرفته تا کنش و واکنش‌های اخیر بین ایران و طرف‌های برجامی، همچنین نقش‌آفرینی قطر سبب شده کارشناسان و تحلیلگران بیش از قبل به اینکه می‌توان راه حل میانه‌ای برای عبور از اختلافات موجود پیدا کرد، امیدوار شوند.

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل بین‌الملل نیز از جمله همین کارشناسان است. او شروع دوباره گفت‌وگوها را به فال نیک گرفته و به «نامه نیوز» می‌گوید: «شروع دوباره و مذاکرات طولانی بهتر از توقف مذاکرات است».

او تفاوتی بین وین و دوحه قائل نیست و می‌گوید: «هرچند شهر وین به دلیل اینکه مقر سازمان‌های بین‌المللی است از این جهت دسترسی به رسانه‌ها و خبرنگارها بیشتر است ولی از طرفی چون قرار است دوحه میزبان جام‌جهانی در آذرماه باشد این روزها مرکز رفت و آمدهای مختلف است.»

وی انجام مذاکرات با آمریکا به صورت غیرمستقیم را نیز موجب کاهش سرعت مذاکرات دانسته و احتمال می‌دهد که نتیجه‌گیری سخت‌تر شود.

بهشتی پور معتقد است که « قرائن و شواهد نشان می‌هد که امیدها نسبت به قبل افزایش پیدا کرده و اینکه چگونه می‌توان مشکلات را حل کرد، سوال اساسی است چون دو طرف نشان داده‌اند که فعلا انعطاف لازم را برای خروج از بن‌بست فعلی نشان نمی‌دهند و مایلند همچنان محکم مواضع خودشان را حفظ کنند درحالی که برای رسیدن به توافق باید هر دو طرف و نه فقط یک طرف انعطاف لازم را نشان دهند. »

او تاکید می‌کند که «انعطاف پذیری شرط موفقیت مذاکرات دوحه است » و می‌گوید: «از طرفی امیدوارم که این دور مذاکرات آخر باشد ولی قرائن و شواهد این را نشان نمی‌دهد و اختلافات همچنان وجود دارد و بعد از چهار ماه توقف مذاکرات دو طرف می‌خواهند یک ارزیابی مجدد از هم داشته باشند و باید دید که آیا از خود انعطاف نشان می‌دهند؟ »

این کارشناس مسائل بین‌المللی در پیش‌بینی نتیجه مذاکرات آتی نیز می‌گوید: «موضع گیری‌های دو طرف نشان می‌دهد بحث نحوه پایان دادن به تحریم‌ها و همچنین تضمین‌های لازم برای توافق و اجرای آن برای دو طرف سازوکار دقیقی ندارد که امیدواریم در این دوره مشخص شود که در اینصورت توافق حاصل خواهد شد. از طرفی منطق عقلانی می‌گوید به دلیل بحران ناشی از جنگ به دلیل انرژی در اوکراین بهتر است ظرفیت کشوری مثل ایران که بالقوه می‌تواند دو تا سه میلیون بشکه نفت به بازار تزریق کند را به کار بگیرند.»

به باور او «اگر آمریکایی‌ها به این جمع بندی رسیده باشند که برای بازار انرژی و ایجاد توازن در عرضه و تقاضا به تحریم‌های ایران به‌خصوص نفت و پتروشیمی پایان دهند، اقدام خوبی است که کمک می‌کند زودتر به نتیجه برسند ولی هنوز آمریکایی‌ها چنین چیزی را نشان نمی‌دهند. هرچند در تحلیل‌های منابع غربی چنین گفته می‌شود ولی عملا شاهد این نیستیم که واقعا آن را دنبال کنند.»