اختلال شخصیت اسکیزوئید را بشناسید + راه درمان

شخصیت اسکیزوئید یکی از انواع اختلالات شخصیت است که نوعی بی‌تفاوتی نسبت به روابط اجتماعی را در فرد ایجاد می‌کند. اصلی‌ترین علامت این اختلال عدم تمایل به برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران است به نحوی که دیگران او را سرد و منزوی تعریف می‌کنند.

این اختلال معمولا از نوجوانی ظاهر می‌شود، اما ممکن است در مواردی از کودکی نیز قابل تشخیص باشد این افراد به تنهایی خود علاقه شدیدی داشته و نمی‌خواهند این شرایط تغییر کند. این اختلال معمولا به اطرافیان آن‌ها بیشتر صدمه زده و آن‌ها بیش از خود بیمار دچار بحران‌های روحی شده و ممکن است به مراقبت‌های روانی نیاز بیشتری داشته باشند.

به گزارش جامعه ۲۴، اختلال شخصیت اسکیزوئید که با نام SPD شناخته می‌شود، پایدار و مزمن بوده و بر اساس یک تعریف الگویی فراگیر از نقایص اجتماعی و بین فردی است که عموما با گوشه‌گیری و دوری از اجتماعات، کاهش توانایی برای برقراری روابط صمیمانه با دیگران، تحریف‌های عاطفی و شناختی بروز می‌کند. در واقع این افراد صمیمیت با دیگران را تجربه نکرده و علاقه‌ای هم به آن ندارند.

این افراد از کار‌های گروهی پرهیز کرده و در فعالیت‌های فردی عملکرد خوبی دارند. از آنجایی که مبتلایان به این اختلال در مواردی به افسردگی نیز مبتلا می‌شوند عموما این دو اختلال را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند. برخی متخصصان معتقدند علت روابط اجتماعی کم این افراد ترس آن‌ها از طرد شدن است. این نوع اختلال نسبتا نادر است و در مردان شایع‌تر از زنان است.

علائم اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست؟

عدم ارتباط با دیگران، بی‌علاقه بودن به برقراری روابط صمیمانه با دیگران، عدم مشارکت در فعالیت‌های تفریحی و مسافرتی، شناسایی شدن به عنوان فردی سرد و منزوی، بی‌تفاوتی نسبت به ابراز احساسات دیگران از تایید و تشویق تا انتقاد، درونگرایی و خیالاتی بودن از علائم مبتلایان به اختلال اسکیزوئید است.

همچنین این افراد در ابراز کلامی احساسات شان ضعیف بوده و به اصطلاح ناگویی خلقی دارند، برخی روانشناسان می‌گویند که این افراد هیجانات و احساسات درونی خود را به درستی نمی‌شناسند و دلیل ضعف آن‌ها در بیان احساسات‌شان همین موضوع است در واقع این افراد فاقد احساس نیستند بلکه نمی‌توانند به خوبی آن را ابزاز کنند. آن‌ها علاقه خود به دیگران مانند همسر را سعی می‌کنند در رفتار و عمل نشان بدهند.

همچنین کودک درون این افراد به شدت ضعیف بوده و به همین دلیل از مشارکت در فعالیت‌هایی که ماهیت هیجانی و انرژیک دارند خودداری می‌کنند. به عنوان مثال این افراد نه جوک می‌گویند و نه به جوک‌های دیگران واکنش نشان می‌دهند به نحوی که دیگران آنان را کسل کننده توصیف می‌کنند. این افراد می‌توانند ساعت‌ها کنار دیگران بنشینند بدون اینکه کلامی با دیگران رد و بدل کنند.

تفاوت اختلال شخصیت اسکیزوئید با اسکیزوفرنی

اگرچه اختلال شخصیت اسکیزوئید یکی از اختلالات طیف اسکیزوفرنی است و با اسکیزوفرنی ویژگی‌های مشترکی دارد، اما میان این دو اختلال تفاوت‌های مهمی وجود دارد، مبتلایان به اسکیزوئید در موارد کمی اختلال پارانوئیا را تجربه می‌کنند. این بیماران اگر چه زمان صحبت کردن سرد و غیرصمیمی هستند، اما گفتارشان قابل پیگیری است این در حالی است که پیگیری صحبت‌های افراد اسکیزوفرن دشوار است.

دلایل ابتلا به اختلال اسکیزوئید 

به گزارش جامعه ۲۴،  دلیل اصلی ابتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید مشخص نیست، اما آنچه مشخص است آنکه مجموعه‌ای از دلایل ژنتیکی و تربیتی در بروز این بیماری نقش دارند. وجود سابقه ابتلا به این بیماری در والدین یا اعضای خانواده و نیز داشتن والدین سرد و بی‌تفاوت نسبت به نیاز‌های فرزند در کنار تجربه طرد شدن توسط دیگران می‌تواند ریسک ابتلا به این بیماری را در فرد افزایش دهد.

وجود اختلاف سنی زیاد میان کودک و والد می‌تواند زمینه ابتلا به این بیماری را فراهم کند، این فاصله سنی باعث می‌شود که والدین نتوانند خود را وارد دنیای کودک کنند که این مساله می‌تواند باعث یک شکاف عاطفی شود.

تک فرزند بودن نیز می‌تواند در شکل‌گیری شخصیت اسکیزودید نقش داشته باشد. فرد تک فرزند فرصت زیادی برای تعامل عاطفی و بازی کردن ندارد، همچنین خانواده‌هایی که در خانه خود را به روی دیگران می‌بندند فرصت تعامل هیجانی و عاطفی را از فرزندان خود می‌گیرند.

در زندگی غرق شدن کودک در فضای مجازی می‌تواند از عوامل زمینه‌ساز ابتلای او به اختلال اسکیزوئید باشد. همانطور که گفته شد ویژگی اصلی اسکیزوئید‌ها صمیمیت گریزی است که در نتیجه این افراد به مرور ضرورت استفاده از تعاملات عاطفی در ارتباط با پدر و مادر در آینده برایشان کمرنگ‌تر می‌شود.

با شخصیت اسکیزوئید چگونه برخورد کنیم؟

برخی از توصیه‌ها برای ارتباط صحیح با افراد مبتلا به این اختلال شخصیت شامل این موارد است: بیمار را قضاوت نکنید و وقتی او درباره بیماری و سایر اختلالات روانی خود با شما صحبت می‌کند تلاش کنید تا او را درک کنید. همچنین سعی کنید درباره این بیماری و عوارض و علائم آن اطلاعات بیشتری به دست آورید.

درمان اختلالات روانی زمان‌بر است. اگر یکی از اعضای خانواده شما به این اختلال مبتلا و تحت درمان است باید صبر کنید و او را به ادامه درمان تشویق کنید.

همچنین با توجه به اینکه این افراد به ندرت متوجه بیماری خود می‌شوند و معمولا از بیماری خود خبر ندارند هنگام مراقبت و ارتباط برقرار کردن با این افراد، باید همواره او را به انجام کار‌ها و زندگی مانند سایر افراد تشویق کنید.

با این حال، باید مراقب باشید که بیش از حد فرد را تحت فشار قرار ندهید. یافتن فعالیت‌های خنثی که نیازی به مشارکت و همراهی با دیگران ندارد، راهی مناسب برای آغاز برقراری ارتباط با این افراد است.

درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید

درمان این اختلال طولانی مدت و دشوار است تا جایی که ممکن است با وجود تلاش‌های بسیار پیشرفتی در درمان بیماری ایجاد نشود. با این حال مهم‌ترین روش‌هایی که برای درمان این افراد در نظر گرفته می‌شود شامل روان‌درمانی، دارودرمانی و خانواده‌درمانی است.

روان درمانی برای این افراد بیش از هرچیز جنبه حمایتی دارد و به فرد کمک می‌کند تا شرایط خود را بهبود بدهد به ویژه آنکه این بیماری می‌تواند برای فرد مشکلات ثانویه مانند مشکل در زندگی زناشویی ایجاد کند. بنابراین باید تکالیف ساده‌ای برای انجام فعالیت‌های اجتماعی توسط فرد در نظر گرفته شود.

از آنجایی که یکی از مهم‌ترین اهداف درمان این نوع بیماران کمک به سلامت روان اطرافیان آنهاست روان درمانگر در جلسات خانواده درمانی به اعضای خانواده کمک می‌کند که نسبت به خلقیات بیمار پذیرش داشته و روش‌هایی را برای ایجاد ارتباط با او آموزش ببینند تا میزان تنش میان اعضای خانواده کاهش یابد.

همچنین اختلالات روحی مانند افسردگی، ناامیدی و اضطراب اجتماعی که به دنبال رفتار‌های فرد در میان اعضای خانواده مشاهده می‌شود در این جلسات مورد درمان قرار می‌گیرند.

منبع: جامعه 24