آمریکا از «پاسخ سازنده» چه میخواهد؟
سرانجام ساعت 2 بامداد جمعه، سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد که نظرات جمهوری اسلامی ایران درباره پاسخ آمریکا به متن پیشنویس توافق احتمالی رفع تحریمها برای اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات ارسال شده است.
خراسان نوشت: وی تاکید کرد پس از دریافت پاسخ آمریکا، تیم کارشناسی جمهوری اسلامی ایران آن را به دقت بررسی کرد و پاسخهای ایران، پس از ارزیابی در سطوح مختلف، تدوین و پنج شنبه شب به هماهنگکننده تحویل شد، اما این پاسخ حاشیه هایی هم در همان ساعات ابتدایی داشت. یک منبع آگاه درباره جزئیات این پاسخ گفت: این پاسخ بر اطمینان از انتفاع پایدار اقتصادی ملت ایران از رفع تحریمها متمرکز است و در آن درباره چگونگی نهایی کردن چند بند باقیمانده، ایدهها و ابتکارات عملی ارائه شده است. این منبع آگاه افزود: از نظر جمهوری اسلامی ایران در هیچیک از موضوعات باقیمانده، بنبستی وجود ندارد و در صورتی که طرف مقابل برای نهایی کردن متن و دستیابی به توافق، اراده واقعی داشته باشد، میتوان ظرف چند روز به مرحله اعلام توافق رسید. وی تصریح کرد: اکنون این دولت آمریکاست که باید تصمیم بگیرد آیا برای بهرهگیری از فرصت فراهمشده اراده و آمادگی لازم را دارد یا خیر؟ با این حال، ساعاتی پس از دریافت پاسخ توسط طرف اروپایی و متعاقب آن طرف آمریکایی، اظهارنظرهای رسمی و غیررسمی نیز آغاز شد. استفانی لیختناشتاین خبرنگار نشریه آمریکایی پولیتیکو در توئیتی نوشت: یک دیپلمات اروپایی ضمن موافقت با ارزیابی منفی ایالات متحده از پاسخ ایران گفت که جواب تهران «منفی و غیرمنطقی» به نظر می رسد. شخص دیگری هم گفت، پاسخ ایران «اصلا خوب به نظر نمی رسد». لارنس نورمن خبرنگار نشریه آمریکایی وال استریت ژورنال نیز نوشت: یک مقام اروپایی گفت، پاسخ ایران ناامید کننده است، آن هم زمانی که می توانستیم توافق را منعقد کنیم. قطعا پاسخ غیرمنطقی بود. «وِدانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز ساعاتی بعد از ارسال پاسخ ایران به «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با تلاش برای انداختن توپ در زمین ایران، مدعی شد که پاسخ تهران سازنده نبود.
واشنگتن از «پاسخ سازنده » چه می خواهد؟
در واکنش به این فضاسازی رسانه ای توسط طرف های مقابل، نورنیوز رسانه نزدیک به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی کشورمان در مطلبی در پاسخ به اظهار سازنده نبودن پاسخ ایران توسط آمریکایی ها نوشت: رفتار آمریکا در طول مذاکرات نشان می دهد، این کشور تنها پاسخی را سازنده می داند که تامینکننده مطالبات واشنگتن باشد. در موضع ثابت ایران در خصوص آمادگی برای پیوستن به توافقی قوی، پایدار و قابل اتکا، هیچ تغییری ایجاد نشده است. با توجه به سابقه بدعهدی آمریکا و بیعملی اروپا و همچنین رفتار سیاسی آژانس، توافقی که تضمین قوی نداشته باشد و به ادعاهای پادمانی با رویکرد سیاسی پایان ندهد قطعا پایدار و قابل اتکا نخواهد بود. در توافقی که ناپایدار و بدون تضمین باشد، مطالبه اصلی ایران یعنی انتفاع اقتصادی و فراهم شدن زمینه سرمایهگذاری شرکتهای خارجی در ایران محقق نمیشود، پس نمیتوان چنین توافقی را قوی و متعادل دانست. محمد مرندی تحلیلگر ایرانی امور بینالملل نیز در پاسخ به واکنش آمریکا به پاسخ جدید ایران در توئیتی نوشت: «ایران مطابق با وعده خود پاسخ داد. حال وقت آن رسیده که تیم بایدن تصمیمی جدی بگیرد. برای آمریکا «سازنده» به معنای پذیرش شرایط توسط ایران است. برای ایران نیز «سازنده» به معنای رسیدن به توافق متعادل و ضمانتدار است. اگر آمریکا تصمیم درست بگیرد، توافق به سرعت به نتیجه میرسد.» با ایجاد چنین فضایی در مذاکرات هسته ای، نشریه پولیتیکو پیش بینی کرد، مذاکرات تا پس از انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا به تعویق بیفتد. پولیتیکو نوشت: آمریکا پاسخ ایران درباره پیش نویس احیای برجام را دلگرم کننده ندانسته و آن را یک قدم به عقب خوانده است. توافق احیای برجام در صورت حصول احتمالا باید در کنگره بررسی شود اما با توجه به نزدیک بودن زمان انتخابات میان دوره ای کنگره (17 آبان)، بسیاری از دموکرات ها ممکن است حاضر نباشند درگیر بحث و بررسی توافق ایران شوند. باتوجه به فاصله موجود تا انتخابات، احتمال دارد که مذاکرات تا بعد از پایان انتخابات در نوامبر متوقف شود.