کاهش تورم یا گرانی چند برابری

روزنامه آرمان ملی نوشت: درحالیکه افزایش قیمت اقلام خوراکی و غیرخوراکی از آغاز سالجاری تاکنون وعده دولت درباره کنترل بازار با تخصیص یارانه نقدی و حمایت از گروه‌های آسیب پذیر جامعه را کم اثر کرده و گفته‌های دولتمردان در زمینه کاهش نرخ تورم و بهبود شاخص‌ها را با علامت سوال مواجه کرده است، چراکه آن چیزی که در سطح جامعه وجود دارد این است که تاکنون تغییری در سفره‌های مردم ایجاد نشده است البته کارشناسان دراین خصوص معتقدند که پس از حذف ارز ترجیحی قرار بود افزایش قیمت‌ها فقط برای چند قلم کالای اساسی باشد اما خوش بینی ها دوام زیادی نیاورد و افزایش قیمت‌ها اقلام خوراکی و غیرخوراکی دیگر را نیز تحت الشعاع قرار داد و در حال حاضر فشار بسیاری بر مردم به ویژه اقشار آسیب پذیر جامعه وارد می‌شود.

گرانی 100 درصدی کالاهای اساسی

مرکز آمار ایران گزارشی در رابطه با متوسط قیمت کالاهای خوراکی منتخب در مناطق شهری را منتشر کرد که نشان می‌دهد تورم نقطه‌ای 12 ماده غذایی به بالای 100 درصد رسیده است. روغن مایع نیز با تورم 314٫6 درصدی رکورددار تورم خوراکی‌ها به حساب می‌آید. آخرین گزارش مرکز آمار از تورم مرداد 1401 نشان می‌دهد این شاخص نسبت به ماه مشابه سال گذشته در گروه خوراکی‌ها 81٫2 درصد رشد داشت و در بازه ماهانه و سالانه نیز نرخ تورم خوراکی‌ها به ترتیب اعداد 1٫4 و 57٫4 درصد را نشان می‌دهد و این مرکز در گزارش جدید متوسط قیمت خوراکی‌ها را به تفکیک کالا منتشر کرد که نشان می‌دهد تورم نقطه‌ای 12 کالا بالای 100 درصد است همچنین در این میان روغن مایع با رشد قیمت 314٫6 درصدی رکورددار افزایش قیمت نسبت به ماه مشابه سال گذشته به حساب می‌آید بنابراین 12 کالایی که تورم بالای 100 درصد ثبت کرده‌اند عمدتاً جزو کالاهای اساسی هستند و علاوه بر روغن مایع و نباتی، انواع لبنیات، برنج، رب، ماکارونی و سیب‌زمینی در این فهرست دیده می‌شوند.

خوش بینی‌ها زمان زیادی نبرد

آلبرت بغازیان کارشناس اقتصادی در این باره به «آرمان ملی» گفت: پس از حذف ارز ترجیحی قرار بود افزایش قیمت‌ها فقط برای چند قلم کالای اساسی باشد ولی خوش بینی‌ها زمان زیادی نبرد و افزایش قیمت بسیاری از اقلام خوراکی و غیرخوراکی را نیز تحت الشعاع قرار داد هر چند که دولت گفته راهکارش برای جبران این گرانی‌ها پرداخت یارانه نقدی بود اما در حال حاضر فشار بسیاری بر مردم به ویژه اقشار آسیب پذیر جامعه وارد می‌شود، اما آنچه که در این بین آشکار است حضور مافیاهایی است که در بخش‌های مختلف رخنه کرده و به راحتی قیمت‌ها را دستکاری کرده و بازار را دچار التهاب می‌کنند.

ناتوانی دولت‌ها در برخورد با مافیاهای اقتصادی

او افزود: ایران بدون تحریم بسیاری پویا و فعال‌تر از این است که تحریم‌ها بر جای خود باقی بمانند و البته جای امید است که با رفع تحریم‌ها در توافق نهایی احتمالی بسیاری از موانع پیش روی توسعه اقتصادی و مبادلات تجاری در حوزه‌های گوناگون از بین رفته و شرایط مطلوب‌تری برای واردات فراهم شود و علاوه بر آن بتوان به راحتی از درآمدهای ارزی بلوکه شده بهره برد هر چند توقع این بود که بنا به گفته رئیس‌جمهور درآمد وصولی‌های نفتی در آغاز سالجاری تا الان تاثیر خود را در بخش‌هایی گذاشته باشد اما تاکنون ما شاهد تغییری در سفره مردم نبوده‌ایم.بغازیان ادامه داد: اولین تغییر ناشی از وصول درآمدهای نفتی در راستای بهبود کسری بودجه باید مشاهده شود و برخی از محدودیت‌ها از این بخش حذف خواهد شد اما اینکه چرا تاکنون تغییری در نرخ تورم و کاهش قیمت‌ها مشاهده نشده ناشی از ناتوانی در مقابله با مافیاهایی است که در حوزه‌های مختلف وجود دارد و البته نه تنها در این دولت بلکه در دولت‌ها و دیگر قوا نیز خلأ ابزارهای مواجهه با این مشکل وجود دارد. این کارشناس اقتصادی معتقد است: حذف تحریم، وصول درآمدهای نفتی و بسیاری شاخص‌های تاثیرگذار دیگر در بهبود وضعیت اقتصادی زمانی اثرگذار است که بانک مرکزی تصمیم جدی برکاهش قیمت ارز و بسیاری از اقلام دیگر داشته باشد جوابگو است درغیراین صورت نه تنها کاهش قیمت رخ نخواهد داد بلکه ممکن است افزایش هم رخ دهد و تنها زمانی می‌توانیم ارزان شدن و کاهش قیمت‌ها را به ویژه بر سر سفره‌های مردم ببینیم که بانک مرکزی تصمیم بگیرد که از شاخص‌های تاثیرگذار مثبت در جامعه به نحو بهینه استفاده کند البته نیاز است بازوی نظارتی بر بازار و مقابله با افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها تقویت شود در غیراینصورت اگر فکر کنیم که با رقابتی کردن بازار خواهیم توانست به مبارزه با گرانی و بهبود کیفی و کمی بازار برویم مرتکب اشتباه شده‌ایم.

افزایش گرانی‌ها حاصل اقتصاد بیمار کشور است

بغازیان بیان کرد: افزایش قیمت‌ها و گرانی معضلی مزمن است هرچند حذف ارز ترجیحی بر افزایش قیمت‌ها تاثیرگذار است، اما اقتصاد کشور در حال حاضر بیمار بوده و گرانی‌ها و تبعات منفی حاصل از آن نیز ناشی از تاثیر مستقیم حذف ارز ترجیحی نیست، هرچند افزایش قیمت‌ها بعد از حذف ارز ترجیحی فراتر از پیش بینی دولت شده است اما اگر ارز ترجیحی باز هم به جای قبلی خود بازگردد قیمت‌ها به زمان قبل بازنخواهد گشت و تنها عاملی که در این بین می‌تواند موثر باشد افزایش نظارت بر قیمت‌ها و بازار است همچنین دولت در ابتدا سعی بر کنترل قیمت چند قلم کالای اساسی را داشت اما افزایش قیمت‌ها به تدریج از دامنه توان و اختیار دولت خارج شد و همه اقلام خوراکی و تقریبا غیرخوراکی اعم از ماست، شیر، تخم مرغ و لنت ترمز و دیگر کالاها را دربرگرفت و این مساله رقابتی برای افزایش قیمت‌ها در بازار سرگرفت که دیگر حتی یارانه نقدی نیز کفاف پاسخگویی به نیاز در این بازار را هم نمی‌دهد. او معتقد است: بسیاری از کارشناسان همه چیز را وابسته به احیای برجام می‌دانند، هر چند این امر در تعیین قیمت و وضعیت بازار موثر است و به محض کوچک‌ترین خبری در این زمینه قیمت بسیاری از محصولات مانند خودرو و دلار تغییر می‌کنند اما سرعت تاثیر خبرهای منفی دراین زمینه در بازار و قیمت‌ها هیچوقت به اندازه سرعت خبرهای نسبتا خوب درباره احیای احتمالی برجام در بازار نبوده و نیست و هیچوقت شاهد کاهش قیمت سریع اقلام مختلف پس از شنیده شدن خبر نزدیک شدن به توافق دربرجام نبوده‌ایم چرا که لمس تغییرات بازار نیازمند گذر زمان است که البته اگر دولت عزم خود را جزم کند با در دست داشتن شاخص‌های تعیین کننده برجام و دیگر عوامل تغییراتی رخ خواهد داد اما تا وقتی که نظارتی بر بازار نداشته باشد حتی برجام هم قادر نخواهد بود تغییراتی ایجاد کند. این کارشناس ابراز امیدواری کرد: دولت باید استفاده از فرصت‌های طلایی را به تاخیر نیندازد، چرا که تنها در صورت استفاده بهینه دولت از این فرصت‌ها و همچنین حذف عوامل بازدارنده در بازار و حمایت از تولید خواهیم توانست از بحران گذر کنیم.