مهدی مطهرنیا: مذاکرات از نظر مفهومی رنگ باخته است
مهدی مطهرنیا گفت: حاضر آنچه در باب مذاکرات از نظر مفهومی وجود داشت رنگ باخته است و به نوعی تاروپود بسیار ضعیفی دارد.
سایت فردا نوشت: وضعیت برجام مبهم‌تر و پیچیده‌تر از هر وقت؛ به ویژه آنکه هم اروپایی‌ها به نوعی مسیر پیش رو را امیدوارکننده ندانسته‌اند و هم کنگره آمریکا در تلاش است تا طرحی را به تصویب برساند تا تحریم‌های موجود شدیدتر هم شود. در این بین گفته می‌شود ممکن است در جریان سفر رئیسی به آمریکا بحث‌های برجامی هم دربگیرد اما چه‌قدر می‌توان به سفر اخیر رئیسی در راستای احیای برجام امیدوار بود؟
مهدی مطهرنیا، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «فردا» گفت: «برجام برنامه جامع اقدام مشترک است و قرار بود بر پایه دکترین اوباما حلقه نزاع میان ایران و آمریکا را بشکند. اساسا اوباما در پی برجام صرفا دنبال این نبود که مسئله هسته‌ای ایران حل‌وفصل شود بلکه دنبال استقرار یک برنامه گستره و دارای شمولیت بالا درباره ایران در نظام بین‌المللی بود. اوباما بر این باور تکیه داشت که اساسا جمهوری اسلامی ایران اگر در پرونده هسته‌ای پای میز مذاکره بنشیند وارد معادلات بین‌المللی خواهد شد و در آن صورت جمهوری اسلامی مسائل دیگر را هم می‌پذیرد و به یک بازیگر عرصه بین‌المللی تبدیل می‌شود. از این سو ایران پای میز مذاکره نشست اما می‌خواست با تفسیری موسع به واسطه رفع مسئله هسته‌ای، دیگر تحریم‌ها هم رفع شود و زمینه‌هایی پیش آید که تمام تحریم‌ها علیه ایران کاهش یا کلا برداشته شود اما اینگونه نشد و با خروج آمریکا از برجام وضعیت برای هر دو طرف تغییر کرد».
او ادامه داد: «با روی کار آمدن دولت سیزدهم و با باور به این گفتمان که آمریکا پرچم‌دار امپریالیسم جهانی است و از آن سو با روی کار آمدن دولت بایدن که ضعیف‌تر دولت در نیم‌قرن اخیر آمریکاست و باتوجه به وحدت عملی میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در موضوع برجام عملا احیای این توافق دچار انسداد شده است. دولت بایدن ممکن است در انتخابات کنگره اکثریت دموکرات‌ها را از دست بدهد که اگر چنین شود ممکن است زمینه تشکیل دولت جمهوری‌خواهان در سال2024 فراهم شود. به همین دلیل شرایط در مقطع کنونی پیچیده است».
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «در حال حاضر آنچه در باب مذاکرات از نظر مفهومی وجود داشت رنگ باخته است و به نوعی تاروپود بسیار ضعیفی دارد. احتمالا در سفر اخیر رئیس‌جمهور ایران به آمریکا برای شرکت در نشست عمومی سازمان ملل، گفت‌وگوهایی هم میان طرف‌های برجام رخ دهد و تعارف‌هایی هم انجام شود اما تا زمانی که ایران و آمریکا بر مواضع خود پافشاری کنند، تغییری در وضعیت موجود به وجود نخواهد آمد».
مطهرنیا در پایان گفت: «به نظر می‌رسد آرام‌آرام زمینه بازگشت ایران ذیل بند هفت منشور ملل متحد فراهم می‌شود. آمریکا توانسته است که ائتلاف غربی علیه ایران را شدت بخشد زیرا تلاش اروپایی‌ها برای چسبندگی ایران و آمریکا در موضوع برجام با شکست مواجه شده است. اروپایی‌ها برجام را تمام شده اعلام کرده‌اند اما آمریکایی‌ها نه زیرا تلاش می‌کنند فعلا رسما چنین امری را اعلام نکنند تا بتوانند زمینه‌های فشار بر ایران را در افکار عمومی فراهم کنند. رویارویی ایران و آژانس هم در همین مسیر تفسیر می‌شود».