مذاکرات برجام از سر گرفته می‌شود؟
از اواخر هفته گذشته زمزمه احتمال از سرگیری مذاکرات ایران وغرب برای بازگشت به برجام شنیده شده است. سیگنال‌هایی از داخل وخارج نشان می‌دهد خبرهایی در راه است؛ آخرین آن‌ها بیانیه گروه ۷ و بیانات رهبری درباره تاکتیک نرمش قهرمانانه است.
رویداد۲۴ نوشت: یک هفته اخیر شایعه احتمال از سرگیری مذاکرات احیای برجام تقویت شده است. سیگنال‌هایی از هر دو طرف دیده می‌شود که نشان می‌دهد ظاهرا در حوزه دیپلماسی باید منتظر خبرهایی باشیم. یکی از این سینگنال‌ها تغییر لحن سران کشورهای گروه ۷ در رابطه با مذاکره دیپلماتیک با ایران است. سران کشورهای صنعتی قدرتمند جهان، برای شرکت در یک اجلاس سه روزه در شهر هیروشیمای ژاپن دور هم جمع شدند و در پیش‌نویس بیانیه پایانی نشست، بر ادامه روند مذاکرات دیپلماتیک با ایران تاکید کردند.
در این بیانیه ضمن ابراز نگرانی از «تشدید بی‌وقفه برنامه هسته‌ای ایران» از همه کشور‌ها خواسته شده به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که به عنوان مکمل توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ صادر شده بود برگردند. بر اساس این بیانیه، سران ۷ کشور قدرتمند جهان (که بدون کشور هشتم یعنی روسیه دور هم جمع شده اند) اعلام کردند برنامه هسته‌ای ایران هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد و ایران را به طور خطرناکی به فعالیت‌های مرتبط با تسلیحات نزدیک می‌کند.
در ادامه این بیانیه آمده «ما بر عزم صریح خود مبنی بر اینکه ایران هرگز نباید سلاح هسته‌ای تولید کند، تاکید می‌کنیم و از همه کشور‌ها می‌خواهیم که از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل حمایت کنند.»
سران کشورهای آلمان، آمریکا، فرانسه، بریتانیا، ژاپن، کانادا، ایتالیا و اتحادیه اروپا از ایران خواسته‌اند که تشدید تنش‌های هسته‌ای را متوقف کند و به تعهدات قانونی و سیاسی خود در خصوص عدم اشاعه سلاح هسته‌ای بدون تاخیر بیشتر برگردد. بیانیه نشست گروه هفت تاکید کرده «راه حل دیپلماتیک بهترین راه برای حل نگرانی‌های بین‌المللی در مورد برنامه هسته‌ای ایران است.»
به عقیده آن‌ها برنامه جامع اقدام مشترک یا همام برجام همچنان یک مرجع مفید برای این منظور است. این تاکید بر اجرای برجام، بازگشت به تعهدات قطعنامه ۲۲۳۱ و راه حل دیپلماتیک به عنوان بهترین راه، سیگنالی در مورد احتمال از سرگیری مذاکرات احیای برجام است. به گزارش رویداد۲۴ این تاکید به طور مشخص نشان‌دهنده تغییر لحن اعضای گروه هفت نسبت به ایران است. فروردین ماه امسال وزرای خارجه این گروه که به هفت کشور صنعتی جهان معروفند نشست دو روزه مشابهی در ژاپن داشتند و لحن آن‌ها در بیانیه پایانی نشست ماه آپریل با بیانیه امروز بسیار متفاوت بود.
در بیانیه نشست وزرای گروه هفت در ماه آپریل یعنی چند ماه بعد از اعتراضات در ایران، خبری از راه حل دیپلماتیک نبود. در آن بیانیه، ایران به ارسال سلاح به روسیه برای جنگ در اوکراین اشاره شده بود و خواستار توقف ارسال سلاح شده بود.
بیانیه یادشده به کشف ذرات اورانیوم غنی‌شده ۸۳.۷ درصدی در ایران هم اشاره کرده و از جمهوری اسلامی خواسته بود برای کاهش تنش، تفاهمی را که ماه گذشته در سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به تهران به‌دست آمد، به‌صورت کامل و بی‌قیدوشرط اجرا کند.
از اواخر هفته گذشته زمزمه احتمال از سرگیری مذاکرات ایران وغرب برای بازگشت به برجام شنیده شده است. ابتدا نشریه آمریکایی پولیتیکو به نقل از منابعی در کنگره از برگزاری یک جلسه میام مسئولان بلندپایه با محوریت ایران و موضوع برجام خبر داد. سپس یک نماینده مجلس مدعی «احتمال ازسرگیری» دوباره مذاکرات احیای برجام شد.
شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی گفت «با توجه به مجموعه پیام‌هایی که از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی به ما رسیده است، احتمالاً به زودی مذاکرات احیای برجام از سر گرفته می‌شود.» همچنین محمود سریع‌القلم استاد علوم سیاسی دانشگاه بهشتی و عضو کمیته مشاوران پروژه استراتژی ایران در شورای آتلانتیک به یورونیوز گفت احتمالا چینی‌ها توانستند با قدری فشار، ایران را اقناع کنند که در موضوع هسته‌ای، با آژانس همکاری و توافق‌هایی صورت دهد. او گفته ایران تحت شرایطی سیاست خود را ۱۸ درجه تغییر می‌دهد. مثل اتفاقی که در توافق با عربستان افتاد.
صبح روزشنبه هم آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب دیداری با مقامات وزارت خارجه از جمله حسین امیرعبداللهیان داشت و در آن بار دیگر از «نرمش قهرمانانه» حرف زد. این عبارت نخستین بار توسط رهبری در شهریور ۱۳۹۲ در جمع شماری از فرماندهان سپاه برای باز شدن فضای گفتگو‌های دیپلماتیک هسته‌ای مورد استفاده قرار گرفت. آیت الله خامنه‌ای گفت: یک کشتی‌گیر هم حتی برخی مواقع می‌تواند نرمش نشان دهد ولی فراموش نمی‌کند رقیبش کیست و هدف اصلی‌اش چیست.
بعد‌ها امضای توافق برجام به «نرمش قهرمانانه» ایران در برابر غرب تعبیر شد. این بار رهبری در جمع مقامات وزارت خارجه بار دیگر موضوع «نرمش قهرمانانه» در دیپلماسی را پیش کشید و گفت «انعطاف یک جا‌هایی لازم است، بایستی انجام بگیرد. همان معنایی که ما در تقیه معنا کردیم.» البته رهبری درک قبلی از واژه نرمش قهرمانانه را مورد نقد قرار داد و گفت این عبارت در «داخل و خارج بد فهمیده شد.»