مقایسه عملکرد شمخانی با روحانی و لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی

گروه سیاست نامه‌نیوز: علی شمخانی بعد از ده سال از سِمت دبیری شورای عالی امنیت ملی کناره‌گیری کرد. حالا پرسش آن است که او در این ده‌سال چگونه عملکردی داشت؟

مهرداد لاهوتی، فعال و تحلیلگر مسائل سیاسی، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «مسئله را قدری باید دقیق بررسی کنیم. اگر در مقام مقایسه بین آقای شمخانی با دبیرهای پیشین شورای عالی امنیت ملی هستیم می‌توانیم بگوییم که عملکرد آقای شمخانی نسبت به آقایان لاریجانی و روحانی ضعیف‌تر بود اما این ضعف عملکرد به خود آقای شمخانی برنمی‌گشت، بلکه به اختیاراتی برمی‌گردد که در دوران آقایان لاریجانی و روحانی به شورای عالی امنیت ملی داده شده بود اما در دوره آقای شمخانی اختیارات شورا محدود شده بود. من بدون هر گونه بحث جناحی و سیاسی می‌گویم که وقتی به صورت تخصصی عملکرد دبیرهای شورا را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم آقای لاریجانی زمانی که دبیر شورا بود، توانست منشأ اثرات مهمی باشد. آقای روحانی هم وقتی در این مسئولیت بود خوب عمل کرد».

او ادامه داد: «به جز دوران شورای عالی امنیت ملی در دولت یازدهم و دوازدهم که مسئولیت مذاکرات هسته‌ای با وزارت خارجه و به ریاست آقای ظریف بود و حالا که مذاکرات در وزارت خارجه است، همیشه مذاکرات هسته‌ای در شورای عالی امنیت ملی دنبال می‌شد. حتی در دوره‌ای که آقای جلیلی دبیر شورا بود هم همین شرایط حاکم بود اما در زمان دولت آقای روحانی به دلیل اِشرافی که خود او بر موضوع مذاکرات داشت، مسئولیت مذاکرات را به وزارت خارجه سپرد. فردی کارآشنا و باتجربه که در عرصه بین‌المللی هم چهره‌ای شناخته‌شده بود یعنی آقای ظریف را هم برای وزارت خارجه تعیین کرد تا کارها به بهترین شکل پیش برود. بنابراین در دروه‌ای که آقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی شد، موضوع مذاکرات منفک از این شورا شد. با این وصف باید آقای شمخانی را در حیطه اختیاراتی که داشت ارزیابی کرد. اگر به طور کلی بخواهیم مقایسه کنیم، بله نقش‌آفرینی او نسبت آقایان لاریجانی و روحانی کمتر بود اما اگر بخواهیم دقیق و منصفانه سخن بگوییم، باید بگوییم که ضعف عملکرد او نسبت به گذشتگان خود به دلیل محدودیت اختیاراتش بود».

این تحلیلگر مسائل سیاسی همچنین بیان کرد: «آقای شمخانی در حیطه وظایفش اتفاقا خوب عمل کرد. مثلا وقتی مسئولیت به نتیجه‌رساندن مذاکرات عربستان را به او سپردند، به نحو قابل قبولی وظیفه خود را انجام داد».

لاهوتی در پایان گفت: «من باور دارم نباید مذاکرات خیلی متوجه دولت‌ها کنیم؛ بلکه اراده حاکمیت در اینجا بیشتر اهمیت دارد؛ بنابراین نمی‌توانیم بگوییم دولت‌ها تصمیم‌گیرنده نهایی در موضوع مذاکرات هستند. من باتوجه به اطلاعاتی که دارم که البته ممکن است اطلاعاتم ناقص باشد، حاکمیت می‌خواهد به فهم مشترک و تعاملی منطقی و سیاسی با دنیا برسد البته این فهم مشترک باید بر اساس اصول انقلاب و نظام باشد».