بازی جدید اردوغان در ترکیه | حمایت کردها چه شد؟

به نقل از دنیای اقتصاد، برای کلیچداراوغلو هرگز قرار نبود وضعیت این‌گونه به پایان برسد. پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی ۱۴مه، چندین نظرسنجی معتبر او را در دور اول به‌طور کامل برنده اعلام کردند.

کلیچداراوغلو یک ائتلاف انتخاباتی متشکل از حزب چپ میانه CHP و پنج حزب راست‌گرا به نام «جدول شش» را تشکیل داده بود و مورد حمایت حزب HDP طرفدار کردها قرار گرفت. اما این کافی نبود. اردوغان با پیروزی ۵/ ۴۹درصدی در دور اول، پنج امتیاز بیشتر از کلیچداراوغلو، نتوانست از آستانه ۵۰درصد برای یک برد کامل عبور کند و باعث شد انتخابات به دور دوم کشیده شود. در همین حال، حزب حاکم عدالت و توسعه اردوغان و متحدانش اکثریت پارلمان را به‌دست آوردند. طی مبارزات انتخاباتی دور دوم، لفاظی‌های تهاجمی اردوغان فروکش کرد؛ درحالی‌که کلیچداراوغلو با رویکردی ناسیونالیستی وعده بازگرداندن همه ۷/ ۳میلیون پناه‌جوی سوری به کشور خودشان را داد.

با این حال، درخواست‌های کلیچداراوغلو نتوانست سینان اوغان، نامزد افراطی ناسیونالیست ریاست‌جمهوری را که ۵درصد آرا را به دست آورده بود و بعدا از اردوغان حمایت کرد، تحت تاثیر قرار دهد. در پایان، به نظر می‌رسید که آرای رای‌دهندگان اوغان بین هر دو نامزد در دور دوم تقسیم شده است. در پایگاه‌های حزب عدالت و توسعه مانند قونیه، یوزغات و قیصری، رئیس‌جمهور سهم خود را ۳ تا ۵درصد افزایش داد. در همین حال، در مناطق تحت سلطه CHP مانند کرکلارلی، ادیرنه و تکیرداغ، کیلیچداراوغلو سهم آرای خود را ۴-۳ درصد افزایش داد.

حمایت کردها چه شد؟

شاید فاجعه‌ برای کلیچداراوغلو، کاهش چشمگیر مشارکت مردمی در مناطق کردنشین بود که از ۷۰/ ۸۱درصد به ۷۴/ ۷۵درصد کاهش یافت. به نظر می‌رسید که اظهارات به‌شدت ناسیونالیستی و ترکی کاندیدای مخالف و توافق با حزب راست‌گرای «پیروزی»، رای‌دهندگان کرد را از وی دور کرد. یکی از ساکنان دیاربکر، استانی با اکثریت کردنشین در جنوب شرقی ترکیه، گفت که رای نمی‌دهد؛ زیرا هیچ‌یک از طرفین به کردها اهمیت نداده‌اند. در پاسخ به این پرسش که آیا تصمیم او می‌تواند به اردوغان در این رقابت‌ها کمک کند یا خیر، این جوان ۲۵ساله که نمی‌خواست نام خود را فاش کند، گفت که برایش مهم نیست.

او به میدل‌ایست‌آی گفت: «این به هیچ وجه به من مربوط نیست. در این سیستم، کردها نادیده گرفته شده‌اند. بگذارید آنها بجنگند. کاری هم که کردها انجام می‌دهند به من مربوط نیست.» اردوغان در حال حاضر چشم خود را به رقابت انتخاباتی بعدی معطوف کرده است: انتخابات شهرداری در مارس سال آینده. او درحالی‌که از حامیانش در استانبول در انتخابات۲۰۲۴ خواستار کمک شد، هشدار داد که CHP و متحدانش طرفدار همجنس‌گرایان هستند.

«بن هوبارد» هم در گزارش ۲۸مه در نیویورک‌تایمز نوشت که اردوغان از بزرگ‌ترین چالش سیاسی عمرش پیروز بیرون آمد. پیروزی او در حالی است که اقتدار او بر امور و تحولات داخلی بیشتر می‌شود. به نوشته هوبارد، تداوم حضور اردوغان در قدرت به این معناست که او دست‌کم برای ربع قرن (۲۵ سال) در قدرت خواهد بود و اثر یا نشانه‌های خود را بر جامعه ترکیه تا سال‌ها به جا خواهد گذاشت. او با بودن در ناتو توانسته در قضایای اوکراین میانجی‌گری کند و جایگاه ترکیه را به‌عنوان یک کشور مسلمان ۸۵ میلیونی ارتقا دهد. اردوغان با زیرکی توانست از بحران‌ها برای افزایش قدرت خود استفاده کند. او مراکز مهم تصمیم‌گیری را درون کاخ ریاست‌جمهوری مستقر کرده است. رقیبانش می‌ترسند که او پس از اتمام دور سوم دست به یک بازی دیگری بزند تا بار دیگر پیروز انتخابات شود. با این حال، پیش‌بینی ناپذیری اردوغان باعث شده است متحدان غربی‌اش از رویکردهای او در اوکراین در عجب بمانند: اینکه‌ او در اوکراین جانب کدام طرف را می‌گیرد.