ورود کره و ژاپن به جنگ جهانی تراشهها
صنعت نیمهرسانا به طراحی و تولید قطعات بسیاری ریزی به نام نیمهرساناهامیپردازد که از سیلیکون، ژرمانیوم یا ترکیبات آرسنید گالیوم ساخته شدهاند. نیمهرساناها را میتوان تقریبا در هر وسیله الکترونیکی مانند تلویزیون، کامپیوتر، تجهیزات تشخیص پزشکی، تلفنهای همراه و بازیهای ویدئویی پیدا کرد. درحالحاضر، صنعت ۳۰۰ میلیارد دلاری نیمهرساناهای آمریکا از شرکتها و سازندگان الکترونیکی مستقر در آمریکا، چین، ژاپن، کرهجنوبی، فرانسه و ایتالیا تشکیل شده است. در این میان کره جنوبی که صاحب چند غول فناوری در دنیاست، بهدنبال آن است که با سرمایهگذاریهای عظیم روی این حوزه، بازار این فناوری را از آن خود کند.
به گزارش نامهنیوز، روزنامه فرهیختگان نوشت: کره جنوبی قرار است بهزودی تسهیلات قابلتوجهی را برای تولید تراشههای کامپیوتری در منطقه سئول، پایتخت این کشور راهاندازی کند. خبرها حاکی است که کره جنوبی درنظر دارد با استفاده از حدود ۲۳۰ میلیارد دلار سرمایهای که از غول تراشههای حافظهای سامسونگ الکترونیک دریافت میکند، بزرگترین مرکز تراشه دنیا را تاسیس کند.
این طرح که از سوی یون سوک یول، رئیسجمهور کره مطرح شده بود، توسط غولهای الکترونیک مورد تایید قرار گرفت. دولت این کشور درنظر دارد بزرگترین مرکز شاخه سیستمهای پیشرفته نیمهرساناها را در منطقه شهری سئول با سرمایه حدود ۲۳۵ میلیارد دلاری بسازد. علاوهبر این دولت این کشور معتقد است که با راهاندازی این مرکز، ابر شاخه نیمهرساناها را در ارتباط با مجتمعهای تولید این فناوری افتتاح خواهد کرد. در بیانیه دولت کره جنوبی آمده است که کل سرمایه لازم برای راهاندازی مرکز مربوط به تراشهها تا ۲۰ سال آینده تکمیل خواهد شد. در ماه می گذشته، شرکت سامسونگ طرحی را برای سرمایهگذاری بیش از ۳۵۰ میلیارد دلاری روی حوزه کسبوکار خود ایجاد دهها هزار شغل جدید تا سال ۲۰۲۶ ارائه کرد.
این شرکت عنوان کرد که در درجه اول روی مشاغل اصلی مرتبط با این حوزه مانند تولید تراشه و داروسازی زیستی سرمایهگذاری خواهد کرد. به نظر میرسد برنامههای سرمایهگذاری سامسونگ در دو دهه آینده بهطور متوسط روی اختصاص سالانه حدود ۱۲ میلیارد دلار روی شرکتهای ریختهگری یا تولید قراردادی آنها باشد، مبلغی که نزدیک به هزینه سرمایه سالانه موجود در این منطقه است. سامسونگ بیشتر بهخاطر بخش الکترونیکی خود و بهویژه تولید گوشیهای هوشمند و تلویزیونهای محبوبش شناخته میشود. در سالهای اخیر، این شرکت بهدلیل کمبود جهان و نیاز هرچه بیشتر شرکتهای مختلف دنیا به این فناوری، بیشتر بهعنوان تامینکننده نیمهرساناها خود را نشان داده است. سامسونگ در حوزه تراشههای کامپیوتری بهطور مستقیم با شرکت اینتل و TSMC تایوان همکاری داشته است.
گزارشها حکایت از آن دارد که بیشتر میکروتراشههای پیشرفته در دنیا در دو کشور تایوان و کره جنوبی ساخته میشوند. در این میان تایوان صنعت بزرگتر و برجستهتری را در دنیا به خود اختصاص داده و گاهی با کره جنوبی بر سر همین موضوع بهچالش میرسند. تمرکز روی تولید تراشههای حیاتی در این دو کشور نگرانیهایی را درمورد ثبات زنجیره تامین جهانی ایجاد کرده است، بهویژه از آنجا که کره جنوبی و تایوان هر دو از نظر نظامی توسط همسایگان شمالی و چین مورد تهدید قرار میگیرند. در سالهای اخیر، اقتصادهای بزرگ دنیا بهخصوص با تشدید تنشهای سیاسی و اقتصادی که بین چین و آمریکا نسبت به از دست دادن دسترسی به فناوری نیمهرساناها ابراز نگرانی کردهاند.
سرمایهگذاری روی آموزش نیمهرساناها
به گزارش universityworldnews، دولت کره جنوبی در سالهای اخیر با برنامهریزیهایی که انجام داده، گامهایی را برای سرمایهگذاری روی دانشگاهها بهعنوان بخشی از برنامههای جدید خود برای گسترش صنعت نیمهرسانا و حفظ نقش برتر جهانی در این حوزه استراتژیک برداشته است. رئیسجمهور این کشور آسیایی خبر از اختصاص نقدینگی جدید با هدف تقویت مقاطع کارشناسی و کارشناسیارشد دانشگاهها و ثبتنام در رشتههای مرتبط با این حوزه داده و مدعی شده که توسعه صنایع با فناوری پیشرفته مانند نیمهرساناها نیاز به واکنش سریع دارد. او از احداث ۱۵ مجموعه صنعتی نوین و پیشرفته در ۱۵ منطقه از کره جنوبی خبر داده است که شامل پایگاه ساخت تراشه نیمهرساناها متعلق به سامسونگ الکترونیک و شرکت SK Hynix بهعنوان دو تولیدکننده بزرگ تراشههای حافظه در دنیا هستند. سامسونگ پیشتر هم از سرمایهگذاری در ساخت پنج مرکز بزرگ تولید نیمهرسانا خبر داده بود. به گزارش وزارت علوم کره جنوبی، حوزه ICT (فناوری اطلاعات و ارتباطات) حدود ۳۴ درصد از صادرات کره جنوبی و نیمهرساناها چیزی بالغ بر ۵۶ درصد از بخش ICT را شامل میشوند.
افزایش دامنه اقدامات دانشگاهها
دولت کره جنوبی بهرغم سرمایهگذاری کلان در صنعت نیمهرساناها، از وزارت آموزش عالی این کشور خواستار حمایت از دانشگاههای منطقهای این کشور برای انجام کارهای تحصصی در این حوزه با گذر از برخی قوانین دستوپاگیر و بهبود فرآیند سیستمهای آموزشی شدهاند. آموزش عالی کره هم در مقابل، واکنش سریعی از خود نشان داده و خبر از ایجاد تغییر در نظام آموزشی خود با عنوان «سیستم شرکت هلدینگ فناوری مبتنیبر همکاریهای صنعت- دانشگاه- پژوهش» بهمنظور تسهیل راهاندازی چنین شرکتهایی در دانشگاهها داده است. شرکتهای هلدینگ فناوری از فناوریهای توسعهیافته توسط موسسات پژوهشی و دانشگاهها سوی میبرند. پیش از این یک شرکت بیش از ۱۰ درصد از سهام شرکت تابعه را در اختیار داشت که همین مقدار، کسبوکار این شرکت را مدیریت میکرد و سود بهدست آمده توسط این شرکت هم از طریق شرکت هلدینگ در حوزه پژوهش یا آموزشهای دانشگاهی سرمایهگذاری میشد. درحالحاضر سهام شرکت هلدینگ تنها در زمان تاسیس اولیه اعمال میشود و پس از آن، سهم بیشتر از سود را به دانشگاه میدهد.
در حرکتی مهمتر، آموزش عالی کره جنوبی خبر از اجرای قانون ارتقای همکاری صنعت- دانشگاه- پژوهش و ارتقای آموزشهای صنعتی داده تا این اجازه را به دانشگاهها بدهد که سهمیه دانشجویی تحمیل شده توسط دولت را تا ۲۰ درصد برای برنامههای موجود افزایش دهد که براساس قراردادهایی تنظیم میشوند که به دانشگاه مجوز ارائه برنامههای آموزشی عرضهشده توسط دانشگاهها را میدهد. درعوض شرکتها استخدام دانشجویان فارغالتحصیل را عهدهدار میشوند. پیشتر دانشگاهها مجبور بودند بهطورکامل دورههای جدیدی را برای آموزش مبتنیبر قرارداد با شرکتها راهاندازی کنند. این اقدام اجازه افزایش تعداد دانشجویان را به دانشگاهها میدهد که یک تغییر عمده در سیستم سهمیهبندی دولت درنظر گرفته میشود که پیش از این طبق محدودیتهای سختگیرانهای پیشمیرفت.
استعدادیابی ICT در مقطع کارشناسیارشد
قبل از آنکه برنامههای جدید برای توسعه فناوری نیمهرساناها در کره جنوبی اعلام شود، هدف گذاریها روی افزایش سرمایهگذاری روی این منابع انسانی فناوریهای پیشرفته با تمرکز روی صنعت نیمهرساناها منتشر شد. وزارت علوم و ICT در فوریه ۲۰۲۳ از پروژه استعدادیابی ICT در مقطع کارشناسیارشد با بودجه ۹۹ میلیون و ۵۰۰ هزار دلاری رونمایی کرد که ۱۹.۴ درصد بیشتر از بودجه سال ۲۰۲۲ بوده است. این افزایش بودجه نیمهرساناها از تعهد دولت کره جنوبی برای برقراری ایمنی منابع انسانی در این منطقه حکایت دارد. این بودجه میتواند آموزش ۳۳۰۰ استعداد کلیدی را در حوزههایی چون هوش مصنوعی، نیمهرساناها، امنیت سایبری، ارتباطات و اطلاعات کوآنتومی، ICT مراقبت سلامت و ICT انرژی بهدنبال داشته باشد. این افزایش بودجه دانشگاهها شامل ۳۹۰ هزار دلار برای هر یک از ۱۲ مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات و ارتباطات جدید انتخاب شده در دانشگاهها خواهد بود که قریب ۷۸۵ هزار دلار به دو دانشگاه منطقهای، و برای هر یک از ۶ برنامه کارشناسی در دانشگاهها نیز ۹۸ هزار دلار اختصاص مییابد. بسته به مدت زمان پروژه، بودجه تعیینشده تا هشت سال تامین میشود. سهم دانشجویان مقطع کارشناسی برای رشتههای نیمهرسانا نیز با افزایش روبهرو خواهد شد بهطوریکه قرار است بهمنظور تخصصی شدن رشتههای نیمهرسانا ۴۲ میلیون دلار به هشت دانشگاه تعلق گیرد.
در ادامه، دو دانشگاه در پایتخت سئول بودجهای ۳ و نیم میلیون دلاری و سه دانشگاه ناحیهای بودجهای ۵ و نیم میلیون دلاری را دریافت خواهند کرد. قریب به ۵ و نیم میلیون دلار هم صرف همکاری بین یک دانشگاه در پایتخت و یک دانشگاه ناحیهای میشود. دو دانشگاه از سه دانشگاه ناحیهای هم بودجه ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار دلاری دریافت خواهند کرد. همچنین سه دانشکده تخصصی نیمهرسانا نیز در سال جاری بودجهای ۱۲ میلیون دلاری برای بیش از ۵ سال دریافت میکنند که صرف فعالیت تخصصی مقطع کارشناسیارشد در این حوزه خواهد شد.
ماهیگیری ژاپنیها از تنش فناورانه چین و آمریکا
به گزارش ژاپنتایمز، آتش درگیریها میان آمریکا و چین بهعنوان دو ابرقدرت در حوزه تولید در دنیا، از زمان ریاستجمهوری دونالد ترامپ شعلهور شد و هنوز ترکشهای آن ادامه دارد. بهرغم اینکه بارها تلاشهایی برای برقراری روابط حسنه بین دو کشور انجام شده، اما هنوز هم روابط تیره و تاری بر این دو کشور سایه انداخته است. با توجه به اینکه آمریکا بارها تلاش کرده چین را از گردونه رقابت برای توسعه فناوری نیمه رساناها عقب بزند، با عنایت به اینکه پایگاه اصلی تولید فناوری تراشه در کره جنوبی در چین حضور دارند، حملات متقابلی را انجام دادهاند. با تیره و تار شدن سرنوشت کسبوکارها در چین که بزرگترین بازار این فناوری را تشکیل میدهند، انتظار میرود برترین سازندگان تراشه کره جنوبی مانند سامسونگ و SK Hynix همکاری خود را با ژاپن بهمنظور حفظ برتری رقابتی و پشت سر گذاشتن دوران سخت پیشرو تقویت کنند.
در این راستا، شرکتهای بزرگ تایوانی تولیدکننده نیمهرسانا مانند اینتل و میکرون نیز همکاریهای خود را با ژاپن تقویت کردند. از منظر سیاسی، ژاپن و کره جنوبی که در تلاش برای ترمیم روابطی هستند که به دلیل مسائل کاری در زمان جنگ تیره شده بود، برای تقویت همکاری با هم در زمینه توسعه زنجیره تأمین نیمهرساناها تلاش میکنند. آنچه اهمیت دارد، این است که حتی بهرغم بهبود روابط دیپلماتیک میان کره جنوبی و ژاپن، سامسونگ به دنبال سازماندهی یک مرکز تحقیق و توسعه تراشه در ژاپن است که به جای مسائل سیاسی، باید براساس تغییرات ایجادشده در شرایط تجاری پیش رود. یکی از کارشناسان کرهای که بر اوضاع اقتصادی این کشور مسلط است، معتقد است که چشمانداز کسبوکار در چین برای سازندگان تراشه در این کشور وضعیتی بسیار مبهمی دارد.
سامسونگ دارای امکانات تولید نیمهرساناها در شیان چین است که حدود ۴۰ درصد از کل تولید حافظه فلش NAND را در اختیار دارد. اما قانون تراشه آمریکا برنامه پیچیدهای برای کسبوکار این حوزه دارد؛ بهطوری که دریافتکنندگان یارانه برای ساخت پایگاههای تولید تراشه در آمریکا باید سرمایهگذاریها را در چین محدود کنند. گزارشها بیانگر آن است که چنانچه محدودیت کسبوکارها در حوزه نیمهرساناها در چین همچنان ادامه داشته باشد، سامسونگ تجارت با چین را محدود خواهد کرد و حضور و رقابت جهانی سامسونگ کاهش خواهد داشت. سامسونگ شاهد افزایش سریع رقبای داخلی در بازار چین است که پیشرفتهایی را در حوزههای نیمهرسانا، نمایشگرها و گوشیهای هوشمند شامل میشود. پکن نیز مبالغی را در بخش تولید داخلی تراشه هزینه کرده است که تولید پیشرفته را در این حوزه تقویت میکند. همچنین، سامسونگ و دولت کره جنوبی به دنبال عمیقتر کردن روابط با ژاپن هستند تا بتوانند در توسعه محصولات و تقویت زنجیره تامین همکاری نزدیکتری داشته باشند. زمانی که صحبت از فناوری پیشرفته تولید تراشه به میان میآید، ژاپن از تولیدکنندگان پیشروی نیمهرساناها در جهان بسیار عقبتر است.
تراشهسازان در دهه ۱۹۸۰ بر بازار جهانی تسلط داشتند اما برجستگی قابلیتهای آنها در چند دهه گذشته همگام با ظهور شرکتهای کره جنوبی و تایوان، کاهش یافته است. بهعنوان مثال، شرکتهای ژاپنی توانایی تولید نیمهرساناهای پیشرفته مانند نیمهرساناهایی با ابعاد ۵ نانومتر یا کوچکتر را ندارند. با کوچکتر شدن ابعاد نانومتری، تراشهها پیشرفتهتر و از نظر فناوری نیز چالشبرانگیزتر میشوند. باوجوداین، تأمینکنندگان ژاپنی، تجهیزات و موادشیمیایی را تولید میکنند که برای تولید تراشه ضروری هستند و از سهم غالب بر بازار جهانی برخوردارند. دولت ژاپن که به دنبال آن است که تولیدکنندگان پیشرو در حوزه تراشه را به این کشور بکشاند تا آن را به مرکز توسعه و تولید نیمهرساناها تبدیل کند، یارانهای را به این بخش اختصاص داده که با راهاندازی مرکز جدید تحقیق و توسعه سامسونگ، به دنبال ایجاد فرصتهای بیشتر برای کار در شرکتهای ارائهدهنده فناوری پیشرفته تراشههاست.
بهرغم اینکه ژاپن قصد دارد صنعت داخلی تراشه را تقویت کرده و مزیت رقابتی خود را تقویت کند، انجام این کار به تنهایی و بدون همکاری با کشورهای دیگر چالشبرانگیز خواهد بود. از این رو، با توجه به اینکه ژاپن و کره جنوبی به دنبال همکاری بیشتر در زمینه تولید تراشه هستند، شرکتهای ژاپنی سرمایهگذاریهای خود را در کره جنوبی افزایش خواهند داد که به روند رو به رشد کره در صنعت نیمهرساناها کمک میکند.