روایت تسنیم از مکانیزم آزادسازی پول های بلوکه شده ایران

هفته گذشته بود که محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در صفحه شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی از آزادسازی همه منابع ارزی ایران در کره جنوبی خبر داد و گفت: این منابع بصورت پرداخت بانکی جهت خرید کالاهای غیرتحریمی (نهاده دامی و دارو) استفاده می‌شود.

لازم به تاکید است که نزدیک به 7 میلیارد دلار از منابع ارزی کشورمان به واسطه ی فروش نفت و میعانات گازی به کره جنوبی، طی سال‌های پایانی دهه 90 بصورت وون (واحد پول ملی کره جنوبی) به بانک‌های کره جنوبی واریز شده بود که به دلیل تحریم های بانکی، بانک مرکزی دسترسی به این منابع ارزی نداشت و این منابع بلوکه شده بودند. به  بعبارت دیگر از سال 2019 با توجه به کارشکنیهای صورت گرفته حتی امکان استفاده از منابع ارزی خود برای مصارف غیر تحریمی از جمله واردات کالاهای اساسی را نیز نداشت که این موضوع بایستی از سوی مراجع قضایی پیگیری شود.

همچنین گفتنی است در طی این سال ها، نه تنها به منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی، هیچ سودی تعلق نگرفت حتی به دلیل سیاستهای انبساطی بانک مرکزی کره بعد از همه گری کرونا، در نتیجه کاهش برابری وون به دلار، نزدیک به یک میلیارد دلار از آن منابع با کاهش ارزش برابری مواجه شد. اما در نهایت با توجه به توافقی که در خصوص تبادل زندانی ها میان ایران آمریکا صورت گرفت  فرایند انتقال این منابع به حساب بانک های ایرانی در قطر آغاز شد که احتمالا بین 4 تا 6 هفته فرایند انتقال طول بکشد.

مکانیزم آزادسازی پول های بلوکه شده ایران در کره چگونه است؟

مکانیزم آزادسازی منابع بلوکه شده ایران، دارای پیچیدگی های مختلفی است. منابع ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در دو بانک ووری بانک (Woori Bank) و آی بی کی  (Industrial Bank of Korea) کره جنوبی بلوکه شده بود. با توجه به اینکه این منابع با پول محلی کره جنوبی (وون) در این دو  بانک نگه داری می شد ابتدا به حساب بانک مرکزی آلمان در سوئیس واریز خواهد شد تا آنجا فرایند تبدیل وون به یورو صورت گیرد. 

نکته ای که در اینجا باید به آن اشاره کرد این است که با توجه به وجود محدودیت در خصوص تبدیل وون به یورو که حداکثر هفته ای 500 میلیون وون کره اجازه تبدیل به یورو دارد، این فرایند احتمالا بین 4 تا 6 هفته طول خواهد کشید.

سپس بعد از تبدیل منابع ارزی در قالب وون کره جنوبی به یورو (که در نهایت مبلغی حدود 5.3 میلیارد یورو خواهد شد) و تحویل کامل این منابع به حساب بانک مرکزی کشور سوئیس در  آلمان، این منابع به دو بانک در قطر واریز خواهند شد. بر همین اساس 6 بانک خصوصی ایرانی به افتتاح حساب در این دو بانک قطری  اقدام کرده اند که پس از وصول این منابع به بانک های قطری، 5.3 میلیارد یورو معادل حدود 6 میلیارد دلار با نسبت های مختلفی به حساب آن ها واریز خواهد شد.

لازم به ذکر است پس از واریز منابع ارزی بلوکه شده ی ایران، در فاصله زمانی 4 الی 6 هفته اتی دسترسی بانک مرکزی به طور کامل به این منابع ایجاد خواهد شد که با توجه به اعلام رئیس کل بانک مرکزی ایران می تواند برای خریدکالاهای ضدتحریمی از جمله  نهاده های دامی که بیشترین مصرف ارزی کشور متعلق به این گروه کالایی است، از آن ها استفاده کند. لازم به ذکر است منابع ارزی بانک مرکزی در قطر تا سقف قابل توجهی بیمه خاهد شد و تحت تاثیر نوسانات احتمالی قرار نخواهد گرفت.

گشایش های ارزی در راه است

اما نکته ی مهم تری که در خصوص آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی در یک فرایند 4 الی 6 هفته ای با توجه به توافق صورت گرفته با کره  وجود دارد این است که آزادسازی این منابع گشایش های قابل توجهی را برای اقتصاد ایران با توجه به مثبت بودن تراز تجاری کشور در بر خواهد داشت.

گفتنی است با بازشدن دسترسی بانک مرکزی به این منابع ارزی، بانک مرکزی می تواند از این منابع برای واردات نهاده های دامی که بیشترین بخش سبد وارداتی ایران را (حدود 15 تا 20 میلیارد) به خود اختصاص می دهند، استفاده کند. 

از طرفی با توجه به برقراری تعادل در تراز تجاری کشور و برابری میزان واردات کشور با صادرات نفتی و غیر نفتی، حتی می توان از این منابع برای واردات خودرو استفاده کرد و چشم انداز های مثبتی را در این حوزه ترسیم کرد چرا که بانک مرکزی می تواند این ارزها را به بالاترین نرخی که فضای ارزی کشور را برهم نزند، در اختیار متقاضیان قرار دهد و از این منظر فرایند واردات خودرو تسهیل شود.