پیش‌نیازهای مشارکت مردمی در اقتصاد

نامه‌نیوز - هم در شعار سال و هم در سخنان اخیر رهبر انقلاب موضوع مشارکت مردم در امر تولید مورد تأکید قرار گرفته است. حالا پرسش آن است که برای این امر چه پیش‌نیازهایی باید مهیا شود؟

هادی حق‌شناس، اقتصاددان، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «تقریبا دو دهه است که از تفسیر اصل44 قانون اساسی به نفع بخش خصوصی توسط مقام رهبری می‌گذرد و در این دو دهه دولت‌های مختلف آمده‌اند و رفته‌اند اما متناسب با انتظارات، سهم بخش خصوصی افزایش نیافته است. انتظار آن بود در دولت‌های مختلف اتفاقی در اقتصاد رخ می‌داد تا در نتیجه‌اش سهم بخش خصوصی در تولید ناخالص ملی بالا باشد اما چنین نشد. در دولت یازدهم و دوازدهم تا خروج ترامپ از برجام تحرکاتی در این حوزه انجام می‌شد اما آن هم کافی نبود».

او در پاسخ به این پرسش که چرا در دهه‌های بعد از انقلاب هیچگاه شاهد پاگرفتن بخش خصوصی نبودیم، بیان کرد: «در دهه اول انقلاب کشور درگیر جنگ بود. فضای ضدسرمایه‌داری هم به شدت داغ بود اما به تدریج فضای ضدسرمایه‌داری کم‌رنگ شد اما تنش‌های سیاسی متعددی به وجود آمد که مهم‌ترینش تحریم‌ها بود. به همه اینها تورم دورقمی را باید اضافه کنیم. در همین چند سال گذشته میانگین تورم، دو برابر شد و عملا از زمان وضع تحریم‌های یکجانبه آمریکا اوضاع به شدت گره خورد. مهم‌ترین عوارض تورم آن بود که کارهای زیربنایی در بخش‌های تولیدی میسر نشد».

این اقتصاددان همچنین مطرح کرد: «هم به دلیل تحریم‌ها و هم به دلیل سیاست‌های نادرست پولی و مالی مشارکت بخش‌ خصوصی در اقتصاد به مشکل برخورد. از طرفی رفتار سیاست‌گذاران قابل پیش‌بینی نیست. نکته دیگر آنکه در آن بخشی که هم می‌گویند خصوصی‌سازی می‌شود در واقع خصولتی‌سازی شده است. مسئله بعدی این است که در ایران خصوصی‌سازی صرفا با هدف کسب پول بیشتر است؛ در حالی که در آلمان که خصوصی‌سازی انجام شد با هدف کسب درآمد برای دولت نبود، بلکه با انگیره واگذاری با هدف اخراج‌نشدن کارگران و ارتقاء خطوط تولید بود».

حق‌شناس در پایان گفت: «اکنون که تفسیر اصل44 به نفع خصوصی‌سازی است باید این کار انجام شود؛ هرچند من باور دارم تا وقتی ما به سمت خصوصی‌سازی واقعی می‌رویم که دیگر فروش نفتی نباشد و درآمد دولت متکی به مالیات باشد و تا وقتی نفت هست، خصوصی‌سازی به معنای واقعی در ایران شکل نمی‌گیرد».