نگاه تحلیلگر/ گفتوگوی «نامهنیوز» با قاسم محبعلی
ترامپ به طیف افراطی اسرائیل نزدیکتر است اما لزوما دنبال جنگ نیست
یک تحلیلگر مسائل سیاست خارجی گفت: اگر ترامپ هم روی کار آید نمیشود گفت مذاکرات منتفی است اما دیگر شرایط مذاکرات با سال 2015 متفاوت است.
نامهنیوز - چند روزی بیشتر تا انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بیشتر باقی نمانده است و بر اساس نظرسنجیها رقابت ترامپ و هریس به شدت نزدیک به یکدیگر پیش میرود. حالا پرسش آن است که نتیجه انتخابات آمریکا در دو حالت پیروزی جمهوریخواهان و پیروزی دموکراتها چه تأثیری بر ایران خواهد داشت؟
قاسم محبعلی، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «نامهنیوز» گفت: «در انتخابات آمریکا صرفا آرای مردمی تعیینکننده نیست و کالج الکترال و حد نصابی که در آن باید به دست آید هم بسیار تعیینکننده است و نامزد پیروز باید کرسیهای لازم را در آن به دست آورد اما به هر حال فعلا سرنوشت انتخابات آمریکا روشن نیست ولی به طور کلی اگر روند به همین شکل پیش برود به نظر میرسد که شانس ترامپ بیشتر باشد».
او ادامه داد: «طبیعی است اسرائیل تمایل دارد ترامپ روی کار آید زیرا او در دوره ریاستجمهوریاش حمایتهای به شدت زیادی از اسرائیل کرد و مشخصا به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسرائیل یا کنار گذاشتن طرح دو کشوری. ترامپ و به طور کلی جمهوریخواهان به طیف رادیکال اسرائیل نزدیکترند اما تفاوتی بنیادین میان جمهوریخواهان و دموکراتها در حمایت کلی از اسرائیل وجود ندارد؛ به این معنی که اگر اسرائیل دچار تهدیدی شود رئیسجمهور از هر یک از این احزاب باشد، موظف است که از اسرائیل حمایت کند. از طرفی به نظر میرسد کشورهای عربی منطقه هم تمایل داشته باشند که ترامپ رئیسجمهور شود زیرا رابطه آنها معمولا با جمهوریخواهان بهتر است. روی کار آمدن ترامپ میتواند اثرات وضعی در منطقه داشته باشد؛ برای مثال وقتی او رئیسجمهور بود طرح صلح ابراهیم را پیگیری کرد که دیدیم امارات و بحرین روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل را آغاز کردند و عربستان هم در آستانه برقراری ارتباط با اسرائیل قرار داشت. کشورهای عرب منطقه عمدتا نفتخیز هستند و رابطه جمهوریخواهان با کمپانیهای نفتی و تسلیحاتی بهتر از دموکراتهاست؛ بنابراین دولتهای عرب منطقه تصور میکنند در صورت پیروزی ترامپ نفع بیشتری خواهد داشت. همه اینها در حالی است که با روی کار آمدن ترامپ منافع ایران قدری به خطر میافتد.».
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچین بیان کرد: «ممکن است مواضع قبل و بعد از انتخابات نامزدها قدری متفاوت باشد و برای مثال اگر ترامپ رئیسجمهور ممکن است مواضعش تعدیل شود اما در اینکه مواضع ترامپ نزدیک به نتانیاهو و جریان افراطی اسرائیل است، شکی نیست. گرچه این شرایط وجود دارد اما الزاما نمیشود گفت که ترامپ دنبال جنگ است یا نیست. هم در دوره ریاستجمهوری دموکراتها و هم جمهوریخواهان جنگ به راه افتاده است و حتی شاید بشود گفت که در دوران دموکراتها بیشتر جنگ آغاز شده است اما از آن سو هم یکی از به یاد داریم که در دوره بوش پسر جنگ وسیعی در منطقه راه افتاد که جمهوریخواه بود. یک مسئله دیگر هم هست؛ آنکه اگر ترامپ روی کار آید شاید کشورهایی که با آمریکا دچار مشکلاند احتیاط بیشتری به خرج دهند که این عامل هم میتواند باعث شود جنگی در نگیرد».
او در پاسخ به این پرسش که اگر ترامپ روی کار آید وضعیت مذاکره ایران با غربیها برای رفع تحریمها و احیای برجام چگونه میشود، مطرح کرد: «اگر ترامپ هم روی کار آید نمیشود گفت مذاکرات منتفی است اما دیگر شرایط مذاکرات با سال 2015 متفاوت است و مذاکرات فقط بر سر مسئله هستهای نخواهد بود و حتما اتفاقات خاورمیانه مهمترین محور مذاکرات خواهد بود. حتی سایر مسائل میان ایران، آمریکا و اروپا هم باید بحث شود که مهمترین موضوع در میان همه مسائل امنیت خاورمیانه است. بنابراین بحث هستهای ایران بعد از موضوع خاورمیانه مورد مذاکره خواهد بود و البته احتمالا بعد از آن موضوعاتی مانند حقوق بشر، موشکی و... نیز مورد مذاکره قرار بگیرد».
محبعلی در پایان گفت: «تجربه نشان داده است هر مسئلهای با مذاکره قابل حلشدن است. آمریکا سالها در ویتنام جنگید اما در نهایت با مذاکره مسئله حل شد. ایران باید موضوعات مد نظر خود برای مذاکره را مشخص کند و حتی چگونگی و زمانش را هم تعیین کند. باید یک نقشه راه طراحی شود و طوری پیش رفت که مذاکرات ضمن حفظ اعتبار ایران پیش برود تا طوری نشود که مانند جنگ هشتساله هم شروع جنگ به ما تحمیل شود و هم پایان جنگ».