نگاه تحلیلگر/ گفتوگوی «نامهنیوز» با محمود جامساز
بازگشت ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟
یک اقتصاددان گفت: اگر ایران از خود انعطاف نشان دهد و برای مثال برجام به نحوی احیا شود، شاهد تأثیر مثبت اقتصادی خواهیم بود.
نامهنیوز - انتخابات آمریکا هم به پایان رسید و دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواهان، توانست بار دیگر به ریاستجمهوری برسد. بازگشت ترامپ و سیاستهایی که در پیش خواهد گرفت اما میتواند همه دنیا را تحت تاثیر قرار داد. از چین و تایوان گرفته تا روسیه و اوکراین؛ همه با توجه به رویکردی که این چهره جمهوریخواه با آن سابقه مشخصاش دارد، نگران آینده هستند. بدیهی است که آمدن ترامپ برای خاورمیانه و بیش از همه رژیم اسرائیل و ایران که حالا به فاز درگیری نظامی مستقیم هم وارد شدهاند؛ اهمیت ویژهای دارد.
اهمیت بازگشت ترامپ برای ایران اما در اینجا و مسائل نظامی و منطقه خلاصه نمیشد. وجه اهمیت دیگر نتیجه انتخابات آمریکا برای ما تاثیر آن در اقتصاد است. اقتصادی که به قدر کافی آشفته است و هر روز نیز حال و احوال بدتری پیدا میکند. سخنگوی دولت دیروز تاکید کرد که آمدن ترامپ تاثیری در معیشت مردم نخواهد داشت اما نوسانات بازار و بالا و پایین رفتن قیمت دلار و طلا و ... سبب افزایش نگرانیهایی مردم است.
محمود جامساز، اقتصاددان، درباره تاثیر بازگشت و سیاستهای ترامپ بر وضعیت اقتصادی ایران به «نامهنیوز» گفت: «در اردیبهشت سال 97 وقتی آقای ترامپ از برجام خارج شد، تورم کشور به شدت افزایش یافت و تا کنون هم روند افزایشی ادامه داشته و دارد. چنین شرایطی بر اقتصاد ایران تأثیرات به شدت مخربی بهمراه داشت. که در وضعیت نامطلوب متغیرهای اقتصادی منعکس است .گرچه در دوران آقای بایدن، آمریکا قدری چشمش را بر دور زدن تحریمها بست اما نمیشود انکار کرد که در دوره او هم تأثیر تحریمها همچنان وجود داشت. اکنون که انتخابات آمریکا به پایان رسیده، قیمت دلار در ایران از 70هزار تومان فراتر رفته که نشاندهنده رشد انتظارات تورمی در ارتباط با تغییرات در کاخ سفید است . البته فقط اقتصاد ایران نیست که از تغییر و تحولات در آمریکا تأثیر میپذیرد بلکه ارز برخی از کشورهای شرق آسیا هم زمانی که هنوز انتخابات آمریکا به پایان نرسیده بود و هنوز پیروزی ترامپ به طور رسمی اعلام نشده بود، در برابر دلار تضغیف شد و بورس ها هم نسبت باین تغییرات واکنش نشان دادند . به هر حال هر تغییری در سیاست خارجی آمریکا بسبب حجم بزرگ اقتصاد این کشور که فراتر از 28 تریلیون دلار است و نقش پر قدرت دلار بعنوان یک ارز جهان روا در چرخه پولی جهان ، اقتصاد جهانی را تحت تأثیر قرار میدهد .
او ادامه داد: «ترامپ گفته است که چندان با ایران کاری ندارد و فقط گفته که نمیگذارد ایران به سلاح هستهای دست یابد. اینجاست که مسئله به سیاستهای ایران بستگی دارد. اگر ایران از خود انعطاف نشان دهد و برای مثال برجام به نحوی احیا شود، شاهد تأثیر مثبت اقتصادی خواهیم بود و اگر در مسیری غیر از انعطاف حرکت کنیم، طبیعتا شرایط سختتر خواهد شد».
این اقتصاددان همچنین بیان کرد: «مسئله دیگر مربوط به خاورمیانه است . در این راستا گرچه هدف اصلی دموکراتها و جمهوریخواهان در جهت دستیابی به منافع ملی است اما از تاکتیکهای متفاوتی برخوردارند . البته هنوز به طور رسمی اعلام نشده که ترامپ در قبال خاورمیانه چه سیاستی خواهد داشت اما پیشبینی میشود که قطعا متفاوت از بایدن عمل کند. نوع سیاستورزی او در خاورمیانه هم میتواند بر اقتصاد منطقه تأثیرات مهمی بگذارد».
جامساز در پایان گفت: «هیچچیز غیرممکن نیست و همواره میشود معضلات سیاسی را با دیپلماسی و مذاکرات بینالمللی حل کرد. میشود با دیپلماسی سازنده بر شرایط اقتصادی تأثیر گذاشت. اکنون شرایط با چهارسال پیش متفاوت است. ایران در منطقه درگیر بحرانهای نظامی است و اقتصادش هم تضعیف شده است و در چنین موقعیتی نیاز است که تصمیمی مهم گرفته شود. به یاد داریم در سال 67 چنین برداشت میشد که ادامه جنگ به ضرر منافع ملی است و در آن برهه تصمیم به پذیرش قطعنامه گرفته شد و حالا هم باید تصمیمی اتخاذ شود که آیا باید در میدان بود ، یا معضلات سیاسی را از طریق دیپلماسی حل کرد. کدامیک در راستای منافع ملی است؟ کلید حل این معما در اختیار تصمیمسازان سیاسی است».