«ایران»؛ جزیره ثبات در باتلاق خاورمیانه/ وقتی صدای افراطی‌گری بلندتر از صدای چکمه‌های آمریکایی می‌شود

خدیجه غبیشاوی: «ایران در قلب یکی از مناطق ناآرام جهان، جزیره ثبات است.»؛ این را «جیمی کارتر» رئیس جمهور اسبق آمریکا در کاخ سعادت آباد تهران گفت؛ هرچند این سخن کارتر 2 سال بعد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و فروپاشی حکومت 2 هزار و 500 ساله شاهنشاهی به سخره گرفته شد اما اکنون «ایران» نمادی از ثبات و امنیت در قلب بحران زده‌ی جهان است. در حالی که ایران و گروه کشورهای 1+5 در وین اتریش برای رسیدن به توافق نهایی بر سر پرونده هسته ای ایران چانه زنی می کنند، پیشروی ها و عقب نشینی های عناصر گروه تروریستی داعش در عراق، اخبار نخست رسانه های جهان را تشکیل می‌دهد، خبرهایی که یکی در میان از تعداد هجوم و کشتار وحشیانه مردم بی گناه عراق حکایت می کنند تا فاجعه در کشور همسایه ایران با فیلم ها و تصاویر گرفته شده از نحوه قربانی شدن مردم، اوج وحوشیت این گروه تروریستی را نمایان کند. منطقه خاورمیانه دیرزمانی است که در شعله های افراطی گری و دخالت های خارجی می سوزد، شعله هایی که هراز چندگاهی در منطقه ای آرام می گیرد و در جایی دیگر سر به فلک می کشد؛ جنگ داخلی در سوریه که طی 3 سال گذشته بیش از میلیون ها آواره و بی خانمان و هزاران کشته و زخمی برجای گذاشت این روزها به عراق رسیده است، عراقی که به تازگی خود را از یوغ چکمه های نظامیان آمریکایی رهانیده بود این روزها اما صدای افراطی گری را بلندتر از گذشته می شنود. نشریه «فارین پالیسی» در گزارشی در توصیف شرایط خاورمیانه می نویسد: «عراق در حال فروپاشی است و سوریه در شعله‌های آتش جنگی که زبانه می‌کشد، می‌سوزد. پاکستان در آستانه افتادن در پرتگاه آشوب و هرج‌و‌مرج قرار دارد، شبه نظامیان طالبان در افغانستان در حال قدرت گرفتن هستند‌ و لیبی تجزیه شده است، خاندان «آل سعود» به خاطر آغاز جنگ و درگیری بر سر این‌که چه کسی جانشین «ملک عبدالله» پادشاه عربستان می‌شود و تاج و تخت را در دست می‌گیرد بی‌ثبات است. در حالی که ناآرامی‌ها و جنگ و درگیری‌ها سراسر منطقه خاورمیانه را فرا گرفته، ایران مانند جزیره‌ای با ثبات و مانند کوهی محکم و استوار در سر جای خود ایستاده است. » در این شرایط اما ایران محور ثبات و امنیت در منطقه خاورمیانه است، ثباتی که هرچند از سوی غرب نه تنها مورد اذعان قرار نمی گیرد بلکه با تغییر معنای آن به واسطه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران در گذشته های نه چندان دور به ابزاری برای تحت فشار قرار دادن کشورمان نیز تبدیل می شد. مقامات کشورهای غربی و عربی که برنامه هسته ای ایران را تهدید امنیت و عامل بی ثباتی در خاورمیانه و جهان می دانستند اکنون اما دست خود را به نشانه همکاری برای رفع بی ثباتی در عراق به سمت ایران دراز کرده و جان کری، وزیر خارجه آمریکا از آمادگی این کشور برای همکاری با ایران برای مقابله با داعش سخن به میان می آورد. موقعیت و شرایط با ثبات ایران ناشی بارها از سوی دیگر مقامات خارجی مورد ستایش قرار گرفته و بر آن تاکید شده است؛ «محمد البرادعی» دبیر پیشین آژانس بین المللی انرژی اتمی پیشتر در سخنانی در خصوص برنامه هسته ای ایران و لزوم اعتماد سازی در این زمینه گفت: ایران دروازه ثبات دنیاست. کوفی عنان دبیر کل پیشین سازمان ملل متحد و نماینده ویژه سابق سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه نیز در سخنانی درباره نقش تهران در منطقه خاورمیانه، ایران را دارای نقش مهمی در تضمین ثبات خاورمیانه خواند و تاکید کرد :« اگر ما بخواهیم در خاورمیانه شاهد صلح و ثبات باشیم ضروری است که ایران در این منطقه نقش طبیعی خود را داشته باشد.» رابرت بائر، نویسنده امریکایی و افسر سابق سیا در کتابی با عنوان «شیطانی که ما میشناسیم» که در سال ۲۰۰۸ منتشر گردید ضمن انتقاد از سیاست های دولت وقت آمریکا در قبال ایران، می نویسد: ایران تنها حکومت با ثبات در خلیج فارس و بازیگری منطقی با خواسته های معقول است. وی در این کتاب به ایالات متحده پیشنهاد می دهد که در کنار ایران پشت یک میز برای مذاکره بنشیند،‌در حالیکه ایران را به عنوان یک قدرت می بیند. نویسنده کتاب معتقد است واشنگتن باید امنیت بین المللی ایران را تضمین کند و نقش های امنیتی در عراق و افغانستان بر عهده این کشور بگذارد. اوایل سال جاری میلادی، «جفری گلدبرگ» خبرنگار بلومبرگ با اوباما مصاحبه کرد و از وی پرسید که افراط‌گرایی سنی چه خطرهایی دارد و ایران چگونه می‌تواند آن را کنترل کند؟ رئیس‌جمهوری آمریکا در پاسخ گفت: ایرانی‌ها راهبردی عمل می‌کنند و بدون فکر کاری را انجام نمی‌دهند. آن‌ها یک دیدگاه جهانی دارند و به منافع خود در جهان فکر می‌کنند. ایرانی ها به هزینه‌ها و سودها واکنش نشان می‌دهند. وی افزود: ایران یک کشور بزرگ و قدرتمند در منطقه خاورمیانه است و خودش را به عنوان یک بازیگر مهم در صحنه جهانی در نظر می‌گیرد و به مشوق‌ها پاسخ می‌دهد. اوباما در مورد افراط‌گرایی سنی گفت: افزایش فعالیت گروه‌های افراط‌گرای جهادی نشان می‌دهد که آن‌ها خطرناک هستند و تفاوتی که میان آن‌ها و ایران وجود دارد در همین موضوع است. شاید بیان همین سخنان از سوی رییس جمهور کشوری که سالیان سال در زمزه مخالفان و دشمنان نظام جمهوری اسلامی بوده است به خوبی گویای دلیل ثبات و امنیت نظام جمهوری اسلامی در میانه این همه آشوب و بلوای منطقه باشد. چه آنکه ایران در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران با با رهبری واحد، در پیش گرفته سیاست خارجی یکپارچه، عدم وابستگی به غرب و تشکیل و حمایت از محور مقاومت در منطقه به ثبات و امنیت خود در منطقه افزود و از افراطی گری و دخالت غرب جلوگیری کرد. از سوی دیگر با روی کار آمدن دولت حسن روحانی با شعار اعتدال و میانه روی، نقش ایران به عنوان یکی از بازیگران اصلی ثبات و امنیت در منطقه و جهان تقویت شد و گام های مهمی برای تقویت صلح ثبات و تنش زدایی در روابط خارجی ایران برداشته شد.