روسیه؛ نگران بهبود روابط تهران - غرب

شعیب بهمن- در موضوع لغو ممنوعیت ارسال سامانه دفاع موشکی اس 300 روسیه به ایران 2 رویکرد اساسی وجود دارد، نخستین رویکرد آن است که روس ها با توجه به تنش فزاینده ای که با غرب به ویژه آمریکایی ها چه بر سر اوکراین و چه بر سر مسائل منطقه ای دارند در نتیجه می خواهند وانمود کنند که شرکای دیگری دارند و می توانند با دیگر کشورهایی که به نوعی در تعارض با آمریکا هستند، همکاری های خود را گسترش دهند. به همین دلیل و در شرایط فعلی روس ها بحث ارسال مجدد سامانه اس 300 را به ایران مطرح کردند. رویکرد دوم این است که ایران و گروه 1+5 تا حد زیادی به توافق نهایی نزدیک شده اند و تحریم های که پیشتر روس ها به بهانه آن ارسال سامانه اس 300 را به ایران تعلیق کرده بودند اکنون در آستانه برچیده شدن است و دیگر مانعی از لحاظ قانونی بر این مساله وجود ندارد؛ واقعیت این است که هر دو مساله موضوعات مهمی در این رابطه محسوب می شوند؛ هم توافق ایران با گروه 1+5 و هم تمایل روس ها به حفظ روابط خود با ایران. موضوع مورد توجه این است که روس ها دارای درجه ای از تعارض با غرب هستند و می خواهند این پیام را به غرب منتقل کنند که می توانند همچنان همکاری ها را با شرکای خود ادامه دهند. از سوی دیگر باید گفت که این اقدام مسکو، تاثیری بر تفاهم سوئیس و مذاکرات ندارد، چرا که بحث سامانه اس 300 بحث روابط دوجانبه است و به سایر کشورهای ارتباطی ندارد، موضوع دیگر این است که این سامانه یک سامانه دفاعی است و تحریم هایی که بر ایران وضع شده بر سر ارسال تسلحیات تهاجمی بر ایران تاکید می کرد؛ همان موقع هم ایران به تصمیم روسیه اعتراض کرد چرا که تعلیق ارسال اس 300 مشمول این تحریم ها نمی شود؛ بنابراین در شرایط فعلی این موضوع تاثیری بسیاری بر توافق نهایی نخواهد داشت و از سوی دیگر روس ها یکی از کشورهای گروه 1+5 هستند و به نظر می رسد که طرف امریکایی تمایل بسیار زیادی برای به نتیجه رسید مذاکرات هسته ای با ایران دارد. رویکردی در روسیه نسبت به روابط ایران و روسیه وجود دارد مبنی بر اینکه اینکه هرگاه روابط ایران و غرب خوب بوده تهران مسکو را از یاد برده، این نگرانی اکنون هم در میان بخشی از نخبگان روسیه وجود دارد در این باره که اگر روابط ایران و غرب بهبود پیدا کند، تهران مجددا به سمت غرب خواهد رفت و مسکو را از یاد خواهد برد و سطح رابطه را کاهش می دهد؛ به همین دلیل روس ها به دنبال آن هستند که سطح روابط خود را با ایران افزایش دهند.