اولین وزیر فرهنگ و هنر ایران درگذشت

مهرداد پهلبد، نخستین‌ وزیر فرهنگ و هنر ایران که به مدت 14 سال در این مقام باقی ماند، روز پنجشنبه 18 مردادماه، در لس‌آنجلس آمریکا درگذشت. وی همسر شمس پهلوی، دختر رضاشاه و خواهر بزرگ‌تر محمدرضا شاه بود. مهرداد پهلبد که پس از انقلاب در کالیفرنیا می‌زیست، بهنگام مرگ 101 سال داشت.

به گزارش نامه نيوز، مهرداد پهلبد که دوران وزارتش بیش از همه دیگر همکاران او تداوم یافت، در دبیرستان فیروز بهرام تهران آموزش دیده و سپس در کالیفرنیا و سوئیس به تحصیل معماری و مهندسی ساختمان پرداخته بود.

مهرداد پهلبد که پیش از ازدواج با شاهدخت شمس پهلوی، عزت‌الله مین‌باشیان نام داشت در اسفند 1295 زاده شده بود. پدر وی نصرالله مین‌باشیان (نصرالسلطان) از موسیقی‌دانان سرشناس عصر قاجار و رئیس اداره موزیک بود و پدر بزرگش، غلامرضا مین باشیان نخستین سرود ملی ایران را پس از مشروطه ساخته بود.

مهرداد پهلبد از کودکی به آموختن، نواختن و سپس آموزش دادن ویولون دل خوش داشت. نوشته‌اند که وی هنگامی که برای آموزش ویولون به دربار می‌رفت با شمس پهلوی آشنا شد و هنگامی که او در سال 1324 از همسر نخست خود، فریدون جم، جدا شد، در قاهره با او ازدواج کرد. در همین ایام مهرداد پهلبد و همسر او به مسیحیت گرویده و همین نیز سبب دیگر ناخرسندی شاه از آنان شده بود.

مهرداد پهلبد پس از بازگشت به ایران، در سال 1330 به ریاست اداره کل هنرهای زیبا گماشته شد و پس از آن نیز در همان مقام، معاونت نخست‌وزیر را یافت. او در آذرماه 1343 در کابینه دوم حسنعلی منصور به عنوان نخستین وزیر فرهنگ و هنر وارد هیئت دولت شد و از آن پس در بمدت 13 سال و 8 ماه و 20 روز تا پایان دوره نخست وزیری جمشید آموزگار در شهریور 1357 در دولت‌های مختلف مقام خود را حفظ کرد.

مهرداد پهلبد برای اجرای آثار موسیقی ایرانی به ایجاد ارکستر کُر ملی ایران دست زد و سرپرستی آن را به آلفرد ماردویان سپرد. در دوران او خانه‌های فرهنگ و هنر در شهرهای مختلف ایران ایجاد شد و نیز جشن فرهنگ و هنر هر سال در سراسر کشور و حتی در روستاها با اعزام گروه‌های هنری برگزار می‌شد.

مهرداد پهلبد و همسر او شمس پهلوی، در دوران انقلاب، ناگزیر به ترک ایران شدند، مدتی در کشور ترینیداد و توباگو اقامت گزیدند و پیش از سکونت دائم در کالیفرنیا، گاه شاه و خانواده او را در ایام گذر از این کشور به آن کشور همراهی کردند. در ایام اقامت شاه در تابستان 1358 در مکزیک، مهرداد پهلبد و همسرش در کنار او بودند.

مهرداد پهلبد همسر خود را در اسفند 1374 از دست داد و از آن پس تا پایان عمر در کالیفرنیا می زیست.

منبع: اعتماد آنلاين