واکنش سیدرضا اکرمی به سخنان ازغندی:حوزه سکولار نشده اما ایراداتی وجود دارد/ شرایط به گونه ای نیست که مسائل درون خانوادگی به این شکل بیان شود/ در زمین دشمن بازی نکنیم

به گزارش نامه نیوز، «از منظر امام خمینی اساسا ریشه تحجر و مقدس‌مآبی در سطح جامعه‌ را باید در سطح حوزه‌ها جست‌وجو کرد»؛ این جمله‌ای است که نه از میان روشنفکران دینی یا سکولار و نه در رسانه‌های بیگانه، بلکه در رجانیوز و در قالب یک مقاله مفصل علیه بخشی از حوزه‌های علمیه منتشر شده است. دوگانه اسلام سنتی و اسلام انقلابی اخیرا و بعد از انتقادی که حضرات آیات مکارم شیرازی و نوری همدانی به اظهارات رحیم‌پور ازغدی در قم داشتند، آغاز شد. همان تجمعی که طلاب در آن روحانی را تهدید کرده بودند و به‌خاطر همان پلاکاردها آن بخش از تجمع بیشتر از اختلاف اصلی دیده شد.

بعد از آن اتفاق، فعالان اصولگرا در توییتر و رسانه‌ها تلاش کردند تا با زدن هشتک برای رحیم‌پورازغدی از وی در مقابل مراجعی که به اظهارات او انتقاد کرده بودند، دفاع کنند. رحیم‌پور حوزه را «بی‌سواد» و «ماشین تولید انبوه مرجع‌سازی» و همچنین «سکولار» خوانده بود.

رجانیوز بدون اشاره به بیانیه‌های مراجع در مخالفت با سخنرانی رحیم‌پور ازغدی به بررسی قرائت‌های مختلف از اسلام در میان حوزویان پرداخته و بخشی از آنها را «انقلاب‌زدا» و «بدون غیرت انقلابی» معرفی می‌کند.

نویسنده رجانیوز در مقاله خود به تحریک جامعه پرداخته، می‌نویسد: «امام خمینی توصیه می‌کنند در یک حرکت اجتماعی، قبل از هر کار تکلیف این مقدس‌‌نماها را روشن کنید.»

سایت جهان‌نیوز هم در دفاع از ازغدی عنوان کرد: «ادعای رحیم‌پور‌ازغدی درباره حوزه علمیه قابل آزمون است؟!/ استاد را اعدام کنید!» نویسنده این یادداشت با اشاره به اینکه از لیبرال‌ترین تئوریسین‌ها تا چپ‌گرایان در مورد عدالت نظریه دارند، اما درحالی که اساس شیعه بر عدالت است اما حوزه در این باره نظریه‌ای ندارد. نویسنده نیز از این بابت «احساس شرم» می‌کند. او همچنین معتقد است که گفتن و نگفتن رحیم‌پور «واقعیت» را تغییر نمی‌دهد. همچنین درباره کتاب آیت‌الله جوادی آملی می‌نویسد: «بعید است این کتاب بتواند نظر یک دانش‌آموخته متوسط فلسفه علم را جلب کند!» علاوه بر آن حسین قدیانی از سرمقاله‌نویسان وطن امروز ذیل عنوان «استاد را اعدام کنید» نوشت: «اصلا زیبنده نیست عالم ما، در برابر یاوه‌گویی سکولارها و روحانی‌نماها ساکت باشد اما 4 کلمه حرف حساب یک دلسوز را این‌گونه تند جواب دهد که مشتی لیبرال ضددین، مدافع حوزه شوند برای ما!» به نظر می‌رسد این تازه آغاز ماجرایی است که همه ابعاد آن هنوز به طور کامل روشن نشده است.

هرچند آتش توپخانه رسانه‌ای دوستان رحیم‌پور ازغدی برای حمایت از او همچنان روشن است اما پس از گذشت بیش از یک هفته از تجمع پر‌مناقشه مدرسه فیضیه واکنش علما، اساتید و فعالین سیاسی نسبت به اظهارات عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه دارد. سیدرضا اکرمی، عضو جامعه روحانیت مبارز معتقد است که مطرح کردن موضوعاتی مانند سکولاریزه شدن حوزه در جمع طلاب موضوع درستی نیست. هر چند اکرمی منکر این ادعای ازغدی نشد اما به عقیده او محل بیان اشکال شورای عالی انقلاب فرهنگی است نه حوزه علمیه. اکرمی با تاکید بر ضرورت تغییر سیاست‌های حوزه می‌گوید طلاب، علما و اساتید برای اصلاح امور باید به موضوعات روز ورود کرده و تاثیرگذار ظاهر شوند.

هفته گذشته یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنانی مدعی شدند که حوزه علمیه در حال سکولار شدن است. ارزیابی شما از ادعای سکولاریزه شدن حوزه چیست؟

آنچه هفته گذشته در مدرسه فیضیه رخ داد از جهات جامعه‌شناسی و روانشناسی قابل بحث و بررسی است. نکته اول آنکه اکنون حوزه در این روزها مانند دانشگاه تعطیل رسمی است و اساتید و مراجع به زیارت، سیاحت و استراحت رفتند و مدرسین عالی مقام در حوزه حضور ندارند. این روزها افرادی در حوزه می‌مانند که فارغ بال هستند و طبیعتا در چنین شرایطی نمی‌توان به مسائل اصلی و کلیدی رسیدگی کرد. نکته دوم آن است که کشور این روزها با فشار تبلیغاتی و رسانه‌ای امریکا رو به رو است. این کشور متخاصم برای آنکه بدعهدی و بدقولی خود به سبب خروج از برجام را پوشش دهد، ایران را تحت آماج شدید حملات تبلیغاتی قرار داده و از این موضوع بسیار مهم نباید غافل شد. در چنین شرایطی دشمن با سوءاستفاده از مشکلات تلاش دارد بر فکر مردم تاثیر گذاشته و صحبت کردن از هر مقوله‌ای که به نفع دشمن باشد کار صحیحی نیست. از نمونه این کار‌های اشتباه بیان نقاط ضعف و ایرادات خودمان است. باید هوشیار بود که در زمین دشمن بازی نکنیم. ما در مسائل اقتصادی، اشتغال و امثالهم مشکلاتی داریم که در تمام دنیا وجود دارد و محدود به ما نیست اما دشمن از این نقطه ضعف استفاده می‌کند بنابراین در شرایط کنونی باید بیش از گذشته هوشیار بود. شرایط امروز به گونه‌ای نیست که مسائل درون‌گروهی و خانوادگی به این شکل مطرح شود زیرا چنین اتفاقی به کیان گروه ضربه جبران‌ناپذیری خواهد زد.

نکته سوم؛ آقای رحیم‌ پورازغدی اعتقاد داشتند طلاب در حوزه به جای آنکه تمدن اسلامی، حکومت‌داری و جهان‌داری صحبت کنند، به موضوعاتی می‌پردازند که برای جامعه سودی ندارد. ایشان اعتقاد دارند که طلاب باید نگرش خود را تغییر داده تا به سکولاریزم دچار نشوند. ممکن است انتقاداتی در این زمینه وجود داشته باشد اما سخن گفتن در ایام تعطیل، در شرایطی که فرصت برای مطرح کردن موضوعات اینچنینی فراهم نیست، کار مناسب و شایسته‌ای نیست. آقای ازغدی اگر دلسوزی داشته و دوست دارد حوزه فعال، به روز و جهانی شود باید در شورای عالی فرهنگی که خودشان عضو هستند، به این موضوع ورود کنند. باید توجه داشته باشیم در این مسائل دانشگاه‌ها به حوزه ارجعیت دارد. دانشگاه‌های کشور باید کمی از تئوری فاصله گرفته و به مسائل روز کشور، اقتصاد و جامعه ورود کنند. موضوعاتی از این دست باید در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شود نه آنکه در حوزه آن هم در شرایطی که مدرسین و اساتید حضور ندارند. هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد.

ایشان اگر سوز دل دارد، پس از آغاز به کار حوزه به جمع مدرسین رسمی و غیررسمی حوزه رفته و دل‌نگرانی‌های خود را مطرح کند. مطرح کردن این مسائل در جمع طلاب اتفاق خوبی نیست. طلبه‌ها نیز خالی از اشکال نیستند و ما بر این موضوع واقفیم. روایت داریم که باید در هر شرایطی دانشمند و عالم زمان بود تا برای مقابله با نقشه‌های دشمنان از غافله عقب نمانیم. باید مقابل شایعه‌سازی دشمن ایستاد. متاسفانه به نظر می‌رسد آقای ازغدی توجه نداشته است که سخن حق و حکیمانه را باید در ظرف زمان و مکان و اهل مناسب مطرح کند نه افرادی که به این مسائل توجه کلیدی و ساختاری ندارند.

بنابر اظهارات شما، تلویحا گفتید که انتقادات آقای رحیم پورازغدی درست بوده و فقط در زمان و مکان نامناسبی مطرح شده است. آیا نشانه‌هایی در راستای صحت ادعای ایشان درباره سکولاریزه شدن حوزه وجود دارد؟

علوم انسانی همواره محل اختلاف دانشمندان و عرفا بوده است. برخی معتقدند فقط باید روی عرفان افراد توجه کرد، برخی دیگر می‌گویند فقط باید به اخلاقیات توجه کرد و دسته سوم معتقدند باید بحث علمی صورت پذیرد تا از هر فردی در جایگاه مناسب استفاده شود. ممکن است در حوزه افرادی حضور داشته باشند که از مسائل روز عقب باشند اما محل بیان ایراد و اشکال در ایام تعطیل آن هم در مدرسه فیضیه نیست.

آیا سیاست‌های حوزه نیازمند بازنگری است؟

سفر مقام معظم رهبری به قم و دیدار با مراجع تقلید تجربه و منبع مناسبی برای این موضوع است. ایشان در این سفر درباره مسائل ساختاری، زیربنایی و کلیدی حوزه صحبت کرده و از آنان خواستند تا در سیاست‌ها بازنگری شود. اینکه مقام معظم رهبری وقت می‌گذارند و موضوعات را با اساتید مطرح می‌کنند نشان از آن دارد که حوزه باید فعال‌تر و شاداب‌تر شود اما راه این مهم تاکید بر نقاط ضعف نیست بلکه راهکار عملی شدن منویات مقام معظم رهبری آن است که با تشکیل گروه‌های مختلف در راستای راهنمایی‌های ایشان بکوشیم. این مشکل معطوف به حوزه نیست بلکه دانشگاه‌ها هم به این آفت مبتلا هستند. دانشگاه نسبت به مسائل کشور فعال، شاداب و کوشا نیست. ما باید از ظرفیت‌هایی که در کشور داریم نهایت استفاده را برده و شرایط را تغییر دهیم.

برخی معتقدند نگرانی جریانات تندرو از افزایش تاثیر‌گذاری مراجع روی افکار عمومی است از این رو حوزه و علما را به عناوین مختلف متهم کرده و تخریب می‌کنند. آیا این نگرانی در بخش کوچکی از جامعه وجود دارد؟ اساسا این اعتقاد درست است؟

این اعتقاد درست نیست. دشمن مشغول فعالیت روی نقاط ضعف ما است. ما نباید در زمین دشمن بازی کنیم. شاید درست نباشد از القابی چون تندرو استفاده کنیم بلکه من معتقدم برخی افراد در چنین اوهامی به سر برده و قابلیت تعمیم به کل را ندارند. این افراد وقتی با مشکلات مواجه می‌شوند، به جای رجوع به نقش خود فرافکنی کرده و همه از جمله حوزه را متهم می‌کنند.

حوزه، علما و مراجع در اصلاحات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی چه نقشی را ایفا کرده و خواهند کرد؟

زمانی که ما طلبه بودیم، هم چنین دغدغه و اندیشه‌ای در میان جوانان وجود داشت و جوانان منتظر اشاره علما بودند اما به دلیل آنکه حوزه مشغول مبارزه با رژیم پهلوی بود فرصت ورود به این موضوعات را آن‌طور که باید پیدا نمی‌کرد اما پس از انقلاب این نقش بیشتر شد. اکنون پس از سفر مقام معظم رهبری به قم و صحبت با اساتید، فرصت بسیار خوبی فراهم شده است تا طلاب، اساتید و علما مشکلات را حلاجی کرده و تهدید را به فرصت تبدیل کنند. ما باید به مسائل روز جامعه ورود کرده و کشور را به حرکت وادار کنیم.

منبع: روزنامه اعتماد