FATF ؛ راند آخر/ از استدلال مخالفان تا جوسازی مخالفان / نمایندگان مجلس فردا تکلیف را روشن می‌کنند

گروه سیاست نامه نیوز، نمایندگان مجلس شورای اسلامی صبح فردا و در جلسه ای که با حضور مقامات دولتی برگزار می‌شود تکلیف چهار لایحه جنجالی یعنی FATF را روشن می‌کنند. آنان در این جلسه رسیدگی به لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم یا همان CFT را در دستور کار دارند. این خبر را علی اصغر یوسف نژاد عضو هیات رئیسه مجلس داده است. به گفته او مخالفان و مخالفان از 7 صبح یکشنبه فرصت دارند تا طی نطق‌ها و اعلام نظرهای خود نظر استماع کنندگان را جلب کنند و بر رای نهایی مجلس اثرگذار باشند.

این در حالی است که موافقان و مخالفان از مدت‌ها پیش جدال خود را در این باره آغاز کرده اند. به خصوص مخالفان تصویب این لوایح که از رسانه‌ها و نشریات گرفته تا تریبون نماز جمعه و رسانه ملی؛ هیچ فرصتی را برای اعلام مخالفت از دست نداده اند. در روزهای اخیر حتی بر میزان و تعداد تجمعات پراکنده در دانشگاه ، مقابل مجلس ، مقابل ساختمان قوه قضاییه و ... نیز افزود‌ه اند. با این وجود گفته می‌شود که فضای مجلس به نفع موافقان FATF است.

پیامک‌های تهدید آمیز و رجزخوانی مخالفان قطع نشده اما بسیاری از نمایندگان مجلس در پیش‌بینی ‌های خود، فضا را مهیای رای آوری FATF ارزیابی می کنند. به عنوان مثال بهرام پارسایی نماینده اصلاح طلب شیراز در گفت و گویی تاکید کرده است که این نوع فشارها به نمایندگان نهایتا راه به جایی نمی‌برد. پیش بینی او این است که « تصویب CFT در این مجلس به مشکل برنخورد».

این نماینده مجلس در تشریح ضرورت رای آوری این لوایح گفته است:‌ » به هر حال ما شاهد واقعیات هستیم که اولا منتقدان این لوایح یا هدایت‌شده‌اند یا اطلاعی از محتوای لوایح ندارند و در ثانی، حتی دوستان ما از جمله کشور چین که یکی از مهم‌ترین شرکای اقتصادی ماست، خواستار پیوستن به FATF هستند. همین یکی، دو روز قبل بود که بانک ملی چین بانک‌های ایرانی را به‌ دلیل نپیوستن به FATF در صدر فهرست ریسک‌پذیرترین بانک‌ها قرار داد. بنابراین عدم تصویب این لایحه منجر به تنگ شدن حلقه و در راستای خواست ترامپ و دشمنان ماست تا فشار را بر ما بیشتر و بیشتر کنند.»

خسارت های عدم تصویب FATF

یکی دیگر از استدلال‌های موافقان تصویب FATF این است که عدم تصویب این لوایح به نوعی کمک به آمریکا است تا کشورهای دیگر را علیه ما با خودش همسو کند. ابراهیم نکو نماینده پیشین مجلس ، با اشاره به این موضوع گفته است: « نمایندگان با تصویب لوایح چهارگانه مرتبط با FATF می‌توانند ما را از برخی اتفاقاتی که می‌تواند به ضرر ماتمام شود تبرئه کنند. برخی ها شبهاتی دارند که هیچ وقت عملی نخواهد شد، اما فضاسازی‌هایی که می‌کنند این ذهنیت را در جامعه ایجاد کرده که تصویب FATF محدودیت‌هایی را برای ما ایجاد می‌کند. یکی محدودیت در حمایت دوستانمان در خارج از مرزها و یکی هم محدودیت برای شخصیت‌های حقیقی و حقوقی داخل کشور است؛ اما من فکر می‌کنم چنین نخواهد بود.»

وی تاکید کرد: « اگر مجاری اداری کشور ما با مشکلات رو به رو شود و بانکداری ما بیش از الان مورد هدف قرار بگیرد ضررهای بیش‌تری از تصویب این لایحه به کشور وارد می‌شود. پیوستن به این کنوانسیون در شرایطی که آمریکا کمر به انزوا کشاندن ما بسته بسیار مهم است. عدم تصویب این لوایح به نوعی کمک به آمریکا است تا کشورهای دیگر را علیه ما با خودش همسو کند. الان اتحاد جهانی علیه سیاست های یک جانبه گرایانه آمریکا شکل گرفته است. این امر نشان از این است که ما توانسته‌ایم کشورهایی را به اتحاد در حمایت از حق و حقوق خودمان برسانیم؛ اگر این لوایح تصویب نشود به نظرم برای ما مشکلات جدیدی ایجاد خواهد شد که به مراتب بیش‌از آنچه است که الان مطرح می شود.»

حمیده زرآبادی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی نیز از دیگر کسانی است که تصویب این لوایح در مجلس را محتمل می داند. او در گفت و گویی به خسارت های عدم تصویب آن اشاره کرده و گفته است: « ارتباطات مالی و بانکی ما با سایر کشورها برقرار نخواهد شد و ما در این بخش با اختلالات فراوانی روبه‌رو خواهیم شد. البته تصویب FATF در مجلس به این معنی نیست که همه مشکلات ما حل شود، زیرا مشکلات موجود در کشور علل و عوامل مختلفی دارد ولی قاطعانه می‌توانم، بگویم اگر به این گروه مالی نپیوندیم، حتما مشکلات ما بیش‌ از پیش خواهد شد.»

تریبون های مخالف

این استدلال‌های در حالی بیان می‌شود که مخالفان FATF هیچ تمایلی به شنیدن و تامل ندارند. کار خود را می‌کنند و به هیچ وجه حاضر نیستند آخرین فرصت ها را از دست بدهند. یکی از این تلاش ها همین گردهمایی است که با عنوان « تبیین ابعاد مختلف کنوانسیون cft و لوایح مربوط به fatf » عصر امروز و با حضور برخی نمایندگان و کارشناسان در قم برگزار می‌شود. یا تجمعی کوچکی از دانشجویان دانشگاه های تهران که دیروز و در حاشیه نماز جمعه برگزار شد. این تجمع با شعارهایی همچون « ننگ ما ننگ ما مجلس بی درد ما» و « نماینده ملت FATF خیانت» همراه بود.

کار مخالفان FATF به گردهمایی و تجمع ختم نمی‌شود. آن ها به نسبت به موافقان صدای بلندتر و تریبون های بیشتری دارند. مصداق این مدعا آن است که همین دیروز و در آستانه رأی‌گیری مجلس درباره لوایح مربوط به اف‌ای‌تی‌اف، برخی از امامان جمعه شهرهای مختلف به مخالفت ‌شدید با این لوایح پرداختند. به عنوان مثال حجت الاسلام رسول فلاحتی، امام جمعه رشت از تلاش برخی مسئولان «برای تحمیل FATF به مجلس» ابراز تأسف کرد و گفت: «جمهوری اسلامی یک نظام مستقل با برنامه ریزی مستقل است و از این‌رو ملت ایران هرگز زیر بار کنوانسیون های صهیونیستی نمی رود».

حجت الاسلام میراحمدرضا حاجتی، امام جمعه اهواز، نیز گفت: « تصویب لایحه FATF «لطمه بدون بازگشت به کشور است چرا که راه دشمن را هموار می‌سازد».

حجت الاسلام محمدعلی نکونام، امام جمعه شهرکرد نیز با اشاره به این که «عده‌ای در داخل سعی دارند تا با برخی معاهده‌های ننگین پای بیگانگان را به مسائل داخلی باز کنند» گفت: «این افراد رفاه‌طلب و ضعیف... می‌خواهند با اف‌ای‌تی‌اف و امثال آن فرهنگ بالنده ما را ضعیف کنند.»

نظر شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت

اظهارات آيت‌الله محمدعلي موحدي‌كرماني عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اما از همه جنحالی تر بود. او در ديدار اخيرش با اعضاي شوراي مركزي اتحاديه جامعه اسلامي دانشجويان براي مجلسي‌ها خط و نشان كشيده و گفته است: «مجلس بايد بيدار و مراقب باشد؛ حتما اين يك چيز خطرناكي است، دشمن در اين برنامه وارد شده و سهيم است و حتما بايد نمايندگان مجلس با دقت لايحه را بررسي كرده و حرف‌هاي منتقدان را بشنوند.»

امام جمعه موقت تهران، همچنين در توضيح دليل خطرناك خواندن اين لايحه گفت: « اين معاهده باعث مي‌شود به طور مثال اگر ما بخواهيم به حزب‌الله، انصارلله و امثال آنها كمك كنيم، جلوي ما را گرفته شود و غير از اين هم مسائلي خطرناك را به دنبال خواهد داشت.او در نهايت هم اتمام‌حجت كرده است كه «در مرحله ابتدايي مجلس بايد هوشيار باشد و دقت كند تا اين لايحه تصويب نشود، اگر هم تصويب كند من مطمئن هستم شوراي نگهبان آن را رد خواهد كرد. شوراي نگهبان هم كه رد كند به مجمع تشخيص مصلحت نظام خواهد آمد و من معتقدم اين مجمع كاملا بيدار است، ممكن است تغييراتي دهد ولي من به مجمع اميدوار هستم، البته به شوراي نگهبان هم اميدوارم و ان‌شاء‌الله اين معاهده به سرنوشت خوبي تمام خواهد شد.»

همین اظهارات موحدی کرمانی بود که صدای یکی از نمایندگان موافق تصویب FATF را در آورد. علیرضا رحیمی عضو هیات رئیسه مجلس در صفحه توييتر خود به این اظهارات واکنش نشان داد و نوشت «اظهارات خطيب محترم نماز جمعه از جنس موجي است كه مخالفان FATF به سوي مجلس در پيامك‌ها و طومارها طي چند ماه گذشته و روزهاي اخير روانه كرده‌اند.مخالفان علاوه بر تحركات خياباني و فضاي مجازي آخرين تريبون نماز جمعه قبل از تصويب لايحه را هم از دست ندادند. محل استدلال‌ها در مجلس است.»

ناگفته نماند که اظهارات موحدی کرمانی را نباید نظر همه اعضا و قطعی مجمع تشخيص مصلحت نظام دانست زیرا غلامرضا مصباحي‌مقدم ديگر عضو این مجمع تا کنون مواضع نرم‌تري در این باره اتخاذ کرده و اخیرا به خبرآنلاين گفته است: «نظام جمهوري اسلامي ايران بناي لجبازي با مناسبات بين‌المللي اقتصادي ندارد. بناي ما اين است كه بدون آنكه هزينه‌هاي اضافي بپردازيم و بدون آنكه اطلاعات محرمانه كشور در اختيار بيگانگان قرار گيرد ارتباطات اقتصادي خودمان را با جهان داشته باشيم.»

موضع رسانه ملی

موضع گیری های رسانه ملی را در بررسی موافقت و مخالفت ها با FATF نباید از قلم انداخت. صدا و سیما طبق روال با یک سری گزارش های یکجانبه به بیان مخالفت های خود پرداخته و هیچ فرصتی به موافقان این لوایح نداده است. همین رویکرد با اعتراضات و انتقادات بسیاری همراه شده است. علیرضا رحیمی یکی از همین منتقدان صدا و سیما است و در گفت و گویی گفت: رسانه ملی به پازل تخریب دولت و تریبونی برای مخالفان لوایح مرتبط با FATF تبدیل شده است.

به هر ترتیب تکلیف همه این اختلاف نظرها فردا مشخص خواهد شد و این نمایندگان مردم در خانه ملت هستند که درباره تصویب یا عدم تصویب FATF تصمیم خواهند گرفت.