جنبش بی سر ؛ این شورش چگونه بدون لیدر پیش می رود؟

گروه بین الملل نامه نیوز: شهروندان فرانسوی که در اعتراضات سراسری علیه افزایش مالیات سوخت از روز ۱۷ نوامبر در خیابان‌ها و بزرگراه‌های شهرهای مختلف فرانسه شرکت می‌کنند خود را «جلیقه زرد»ها نام نهاده اند. «جلیقه زرد»، جلیقه‌ای به رنگ زرد شبرنگ است که طبق قوانین راهنمایی و رانندگی در فرانسه هر خودرو باید به آن مجهز باشد تا در صورت نقص فنی و توقف خودرو در میان بزرگراه ، صاحب خودرو باید جلیقه زرد رنگ را بر تن کند و منتظر کمک بماند.

آغاز جریان این چنین بود که پریسیلیا لودوسکی، زن راننده جوان سی دو ساله، که در یکی از حومه‌های دور پاریس زندگی می‌کند، ماه مه برای کاهش قیمت سوخت در پمپ بنزین‌های فرانسه کمپین و توماری روی اینترنت منتشر کرد و از مردم خواست آن را امضا کنند. او در درخواست خود نوشته بود قیمت بنزین و گازوئیل به طور مرتب از طرف دولت افزایش می‌یابد. این درخواست اینترنتی لودوسکی اما تا ماه اکتبر ۲۰۱۸ توجه کسی را جلب نکرد. تا اینکه در ماه ۲۲ اکتبر روزنامه پاریزین گزارشی درباره این اقدام راننده منتشر کرد.

«جلیقه زرد» ها بیشتر شهروندانی هستند که با وجود کار و درآمد، در گذران زندگی و معاش به مشکل برمی‌خورند. کارمندان، کارگران و خانواده‌هایی که در حومه شهرهای بزرگ یا مناطق روستایی زندگی می‌کنند و برای رفت و آمد و زندگی روزمره به خودروی شخصی وابسته هستند.

با این‌که می‌توان تجمعات اعتراضی «جلیقه زرد» ها را یک حرکت سیاسی دانست اما شرکت‌کنندگان خود را وابسته به طیف سیاسی یا حزب خاصی نمی‌دانند و نمی‌خواهند خواسته‌هایشان با مطالبات حزبی و رهبری جناحی منحرف شود.

جناح‌های مختلف فرانسه از چپ تا راست حمایت خود را از حرکت «جلیقه زردها» اعلام کرده‌اند با این حال فرانک بولر یکی از اعضای شناخته‌شده این جنبش به بی‌بی‌سی می‌گوید: «ما نمی‌خواهیم کسی جنبش ما را به نام خود مصادره کند. ما رهبر جنبش نمی‌خواهیم. انقلاب فرانسه با جنگ آرد آغاز شد. اکنون این جنگ برای ما، جنگ مالیات سوخت است.»

جلیقه زردها به چه چیز اعتراض دارند؟

جلیقه زردها می گویند دلایل اصلی تظاهرات شان، افزایش مالیات بر فرآورده های نفتی، افزایش قیمت سوخت و کاهش قدرت خرید است.

قیمت گازوئیل که عمومی‌ترین سوخت مصرفی در خودروهای فرانسه است در ۱۲ ماه گذشته حدود ۲۳ درصد افزایش داشته و به طور متوسط به ۱،۵۱ یورو در هر لیتر رسیده است.

دلیل این افزایش بالا رفتن قیمت جهانی نفت در ۱۲ ماه گذشته پیش از سقوط اخیر و همچنین مالیات مازادی است که دولت امانوئل ماکرون برای حمایت از کمپین خودرو سالم و سوخت سالم بر مواد هیدروکربن در سال جاری میلادی قرار داده که به ازای هر لیتر گازوئیل حدود هفت و نیم و برای هر لیتر بنزین حدود چهار سنت بر قیمت عادی سوخت افزوده است.

رئیس جمهور فرانسه افزایش سه چهارمی قیمت نفت را دلیل اصلی افزایش هزینه سوخت اعلام کرده و افزایش مالیات سوخت‌های فسیلی را فشاری برای سرمایه‌گذاری جهت رسیدن به سوخت‌های جدید و سالم‌تر اعلام کرده است.

رسانه‌های فرانسوی نارضایتی عمومی ازعدم رعایت عدالت اجتماعی را از دلایل کلی این اعتراضات و حمایت از آن برمی‌شمرند.

افزایش مالیات سوخت از جمله برنامه‌های دولت امانوئل مکرون بود که در اواخر ۲۰۱۷ به تصویب رسید. نتایج این سیاست با افزایش قیمت نفت در اکتبر سال ۲۰۱۸ بیشتر به چشم آمد.

هرچند اعتراضات جلیقه زردها به سرعت رنگ و بوی سیاسی‌تری پیدا کرد و معترضان اکنون استعفای امانوئل مکرون، رئیس جمهوری را از جمله خواست‌های خود برمی‌شمرند.

موضوعی که بهره برداری ترامپ را هم در پی داشت. ترامپ در پیامی توییتری به کنایه یادآوری کرد که نه‌تنها گرانی بنزین بلکه سایر سیاست‌های اتحادیه اروپا ازجمله فرانسه جای انتقاد دارد.

وی در این باره مدعی شد: اعتراضات گسترده و خشونت‌آمیز فرانسوی‌ها شامل رفتار بد اتحادیه اروپا با آمریکا درباره مسائل تجاری نمی‌شود یا مطالبه عادلانه و معقول ما درباره لزوم پرداخت حق‌السهم آنها از هزینه حفاظت نظامی عظیمی که ما از آنها می‌کنیم را پوشش نمی‌دهد. این 2 موضوع باید هرچه زودتر حل و فصل شود.

ادعای ترامپ در حالی مطرح می‌شود که وی اخیراً از بابت اصرار امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه برای ایجاد ارتش واحد اروپایی با وی درگیری لفظی پیدا کرده و می‌گوید: چنین مطالبه‌ای اهانت‌آمیز است.