امیدی به اروپا نیست باید برخی تعهدات خود را تعلیق کنیم(خبر ویژه)

دیپلماسی ایرانی از حسن بهشتی‌پور پرسید «در حالی که چند روزی است پا به سال 2019 میلادی گذاشتیم، علیرغم حمایت‌های سیاسی و دیپلماتیک اتحادیه اروپا و نیز وعده‌های قاره سبز برای عملیاتی شدن ساز و کار ویژه مالی، این مهم تاکنون محقق نشده است. در سایه این مسائل آیا می‌توان گفت که اتحادیه اروپا کماکان مسیر سیاسی سال 2018 را در حمایت عملی از ایران خواهد پیمود؟» وی در پاسخ گفت: بله متأسفانه باید چنین انتظاری را برای سال 2019 میلادی داشت چرا که اساساً اتحادیه اروپا میان تمایل خود برای حفظ برجام و نیز توان عملی برای حمایت از ایران سردرگم است. از یک سو واقعیت این است که برجام، هم از نظر اقتصادی و هم از نظر امنیتی، منافع زیادی را متوجه اتحادیه اروپا کرده است. در این رابطه اگرچه از بعد اقتصادی منافع برجام رقم‌های بسیار کلان آن‌چنانی را شامل نمی‌شود، اما در سال‌های بعد از حصول توافق هسته‌ای کشورهایی مانند انگلستان، آلمان، فرانسه، ایتالیا و تا حدودی اسپانیا در صنایع خودروسازی و نیز صنایع نیمه‌سنگین ایران حضوری چشمگیر داشتند که این مسئله علاوه بر حضور در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی است.

حصول برجام سبب شد تا بسیاری از دغدغه‌های اتحادیه اروپا به‌دلیل پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران رفع شود. لذا برجام برای اتحادیه اروپا یک معاهده بسیار مفید و حیاتی است. از این رو در مواضع سیاسی و دیپلماتیک بدیهی است که قاره سبز دفاع بسیار خوبی را از برجام داشته باشد. اما همان طور که بارها اشاره شد به واسطه سایه سنگین مناسبات اقتصادی آمریکا و اتحادیه اروپا، شرایط برای حمایت عملی از برجام و تداوم مناسبات اقتصادی با ایران از جانب قاره سبز بسیار سخت و دشوار است، لذا نمی‌توان به عملیاتی شدن سازوکار ویژه مالی، حداقل در کوتاه‌مدت امیدوار بود؛ حتی اگر این سازوکار نیز عملیاتی شود باید در مورد میزان کارایی آن و چگونگی تقابل این سازوکار با تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده قدری تأمل کرد.

وی می‌افزاید: شرایط کنونی اساساً به سود ایران نیست. لذا باید در سایه یک مطالعه دقیق برخی از موارد برجامی را به حالت تعلیق درآوریم تا باعث شود کندی و سکون اتحادیه اروپا در حمایت عملی از ایران از بین برود. چرا که این اقدام سبب تحریک اتحادیه اروپا برای از میان رفتن برجام خواهد شد. البته شاید این اقدام تهران کمی تند و رادیکال به نظر آید که قطعاً چنین است، اما بالاخره باید برای خروج از این سکون سیاسی و دیپلماتیک کاری صورت گیرد. در این راستا تهران بارها حسن نیت خود را به اروپا ثابت کرده، اما در مقابل این حسن اجرای برجامی ایران ما شاهد هیچ گونه دستاورد مثبت اقتصادی از جانب اروپایی‌ها نبوده‌ایم. لذا باید برای حصول این دستاوردهای برجامی ریسک این اقدام را هم بپذیریم. منطقی نیست که ما همه موارد برجامی را به‌طور کامل انجام دهیم، ولی در مقابل طرف‌های برجامی هیچ‌گونه هزینه‌ای برای تداوم آن نداشته باشد. این مسیری یکطرفه است.