آل اسحاق: برای سیاسیون رأی مهم است،برای اقتصادی‌ها کاهش هزینه

یحیی آل اسحاق، وزیر بازرگانی دولت ششم و فعال بخش خصوصی، در گفتگویی با موضوع سیاستگذاری اقتصادی پس از انقلاب اسلامی، به دعوای بین طرفداران اقتصاد آزاد و اقتصاد دولتی اشاره کرد. وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به نحوه روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد اشاره کرد و گفت: وضعیت اقتصاد، راندمان و بهره‌وری، وضعیت مردم، حضور مردم در حوزه اقتصاد در حد اندکی باقی ماند و فشار روی جامعه به‌ویژه تورمی که ایجاد شد، آماسی ایجاد کرد که برای حل این موضوع در انتخابات دوره بعد آقای احمدی‌نژاد روی این آماس سوار شد. بخش پایانی این‌ گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

بحث اصلاحات اقتصادی در دوره‌های مختلف مطرح شده و خیلی از مواقع نیز گفته می‌شود اکنون زمان انجام اصلاحات اقتصادی نیست. یک شوخی هم باب شده با این مضمون که ما چهل است در شرایط حساس کنونی قرار داریم. دولت‌های مختلفی که شما اسم بردید، در رابطه با انجام اصلاحات اقتصادی چگونه عمل کردند؟ منتقدین معتقدند دولت در ایران تا زمانی که ناچار نشود، تن به اصلاحات اقتصادی نمی‌دهد، زیرا به قول شما اقتصاد زیر خیمه سیاست است. نظر شما چیست؟

همین‌طور است. چاره و ناچاری با شاخص سیاسی اندازه‌گیری می‌شود. یعنی اینکه در مسائل سیاسی ناچاریم فلان کار را انجام دهیم، علی‌رغم اینکه می‌دانیم این مسئله درست نیست. سیاست، حوزه چگونگی رأی گرفتن و زدن رقیب، گرفتن مجلس و دولت است. از آنجایی که سیاست بیشتر به دنبال قدرت است، الزامات این بخش را نیز بیشتر رعایت می‌کند. خصوصیتش هم این است که کوتاه‌مدت است، یعنی معطوف به زمان انتخابات است. این در حالی است که اقتصاد، حوزه درآمد، سود، بهره‌وری، کیفیت، سرمایه‌گذاری، تجارت بین‌الملل، مدیریت واردات و صادرات است و کلاً بلندمدت است. اقتصادی‌ها کاهش هزینه و قیمت تمام شده برایشان مطرح است، در امور سیاسی این مسئله مهم نیست و رأی برایشان اهمیت دارد. هنوز هم مسائل اقتصادی با شاخص سیاسی سنجیده می‌شود؛ این نقطه همان جایی است که به تعارض برمی‌خورد. یعنی اگر بنا باشد برنامه‌ریزی برای اقتصاد را با شاخص سیاسی انجام دهیم، نتیجه همین وضعیت فعلی می‌شود. برای یک واحد یا اداره مانند ایران‌خودرو اگر یک مدیر اقتصادی گماشته شود، سعی می‌کند هزینه تولید را کم کند و کیفیت محصولات را افزایش دهد، قیمتش را رقابتی کند و... . در حالی که اگر مسئولیت این کارخانه به یک مدیر سیاسی داده شود، با خود فکر می‌کند که این کارخانه 10هزار رأی و فرصت شغلی است، دنبال مسائلی از این دست می‌رود و نتیجه‌اش نیز همین می‌شود.