رونمایی از جلسات محرمانه؛ آیا با یک سورپرایز سیاسی مواجه خواهیم شد؟

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

مهرشاد ایمانی ؛ نامه نیوز : موضوع داغ رسانه‌های امروز درخواست ترامپ مبنی بر تلفن زدن ایرانی‌ها به اوست. مواضع اخیر تراپ به قدری دوگانه است که شاید خودش هم نداند در حوزه سیاست خارجی می‌خواهد چه روشی را اتخاذ کند او از یک سو از برجام خارج می‌شود و علیه تمام قواعد بین‌المللی رفتار می‌کند و تحریم‌های یک‌جانبه و سرکوبگر وضع می‌کند و از سوی دیگر می‌گوید که دوست دارم ایرانی‌ها به او زنگ بزنند و در ادعایی عجیب می‌گوید که جان‌کری اجازه برقراری تماس ایرانی را نمی‌دهد. وقتی چنین مواضع دو یا حتی چندگانه از سوی رئیس‌جمهور آمریکا گرفته می‌شود، طبیعی است که رسانه‌های ایرانی و حتی غیرایرانی واکنش نشان دهند. برای مثال روزنامه اعتماد با تیتر «اول بازگشت به توافق» شرط مذاکره مجدد را پایبند بودن آمریکا به توافق برجام دانسته و در زیرتیتر خود نقل قول معون سیاسی سپاه پاسداران را آورده که احتمال مذاکره با آمریکا را منتفی دانست است. روزنامه «جوان» موضوع درخواست تماس تلفني را رها كرده است. اين روزنامه هم به تناقض‌گويي‌هاي مدام ترامپ و دولتش اشاره كرده و نوشته است: «لحن به ظاهر نرم شده ترامپ در برابر ایران در حالی است که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه امریکا، در راستای سیاست تهدید نمایی از ایران یک بار دیگر هشدار داده که هرگونه حمله احتمالی حکومت ایران یا گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی به منافع امریکا، با واکنش «سریع و قاطع» ایالات متحده مواجه خواهد شد». روزنامه ايران هم با تيتر «كاخ آشفته» به همين تعارض‌هاي رفتاري ترامپ و دولت او اشاره كرده است.

برقراری اينستکس در هاله‌ای از ابهام

روزنامه «شرق» هم خود را در فضای ضرب‌الاجل 60روزه ایران برای اتحادیه اروپا نگه داشته است و با یادآوری موضوع اينستکس در گزارش اصلی خود آورده است: «ضرب‌الاجل 60روزه براي اتحاديه اروپا براي اجراي تعهدات بانکي و نفتي و کاهش تعهدات برجامي ايران، واکنش اروپايي‌ها را دربر داشت‌. آنها اصرار دارند ايران نبايد به اروپا براي راه‌اندازي سازوکار مالي اولتيماتوم دهد و هيچ ضرب‌الاجلي را از سوي تهران نمي‌پذيرند اما برخي کارشناسان معتقدند اروپا به دنبال آن است که ايران از زبان دوستي به جاي زبان تهديد بهره بگيرد و طرح پايبندي اتحاديه اروپا به راه‌اندازي اينستکس نيز در همين قالب مي‌گنجد. در اين ميان، استفان سيبرت، سخنگوي دولت آلمان، هم گفته است کار روي اينستکس بيش از انتظار زمان مي‌برد و بايد طرف‌هاي ايراني، متناظر اين سازوکار مالي را در کشور خودشان راه‌اندازي کنند. بنا بر اين گزارش، فرانسه، بريتانيا، آلمان و اتحاديه اروپا اعلام کرده‌اند به تلاش‌هاي خود براي ادامه تجارت مشروع با ايران از جمله از طريق اينستکس ادامه خواهند داد و اينستکس که تحت حمايت اتحاديه اروپا است و براي دورزدن تحريم‌‌هاي آمريکا طراحي شده، از دادوستد با ايران به کمک ارزي غير از دلار پشتيباني مي‌‌کند». شرق به نوعی خواسته فضای اقتصادی و سیاسی را کاملا بسته جلوه ندهد و به شکلی تلاش کرده بگوید که در شرایط فعلی نیز می‌توان امیدوار بود که سازوکار اينستکس راه بیفتد.

شماره‌دادن ترامپ

اما همين امروز خبری منتشر كه در گويا ترامپ شماره موبايل شخصي خود را به سفارت سوئيس داده تا به ايراني ها برسانند. اقدام عجيب و شايد خنده‌دار ترامپ آن‌قدر كودكانه به ذهن مي‌رسد كه اساسا جاي تحليل باقي نمي‌گذارد زيرا كه مشخص است اگر كشوري بخواهد با كشور ديگر وارد مذاكره شود، نيازي به شماره تلفن شخصي رئيس‌جمهور ندارد و مذاكره حتي يك تماس تلفني براي مقامات دو كشور شرايط ويژه خود را دارد. خبرگزاري «فارس» از اين رخداد خبر داده و به نقل از «سی.ان.ان» نوشته است: «یک منبع دیپلماتیک آمریکایی اعلام کرد، کاخ سفید شماره تلفنی در اختیار سوئیس(حافظ منافع آمریکا در ایران) قرار داده تا تهران بتواند با واشنگتن تماس بگیرد. او گفته است كه سوئیس احتمالا تا زمانی که ایرانی‌ها مشخصا درخواست نکنند، شماره تلفن را در اختیار آنها نمی‌گذارد. البته گمان می‌رود که آنها (ایران) چنین کاری نیز نخواهند کرد».

ادامه اظهارات جنجالی عراقچی

موضوع ديگري كه رسانه‌ها آن را پوشش دادند و واكنش‌هاي متفاوتي درقبال آن اتخاذ كردند، اظهارات عراقچي درباره مهاجران اففغان بود. كيهان با تيتر تند موج گسترده اعتراضات به اظهارات سخيف عراقچي درباره مهاجران افغانستاني» به شدت به عراقچي حمله كرده و با ارتباط دادن افغانستاني‌هاي مقيم ايران با جنگيدن برخي افغان‌ها در جنگ ايران و عاق خواسته تا با يك خوانش غيرسياسي نظر خود را بر عرصه سياسي تحميل كند. مضافا آنكه اساسا انتخاب چنين تيتري در بازخواني يك موضوع سياسي شبيه به كار روزنامه‌نگاري نيست و بيشتر به يك بيانيه‌نويسي شبيه است به‌خصوص آنكه درباره اظهارات اخير می‌توان بررسی کارشناسی انجام داد؛ کامااینکه امروز عباس عراقچی در توضیحاتی تکمیلی گفت که روی سخن من با مهاجرن افغان نبود. که ما هم در «نامه‌نیوز» این خبر را پوشش دادیم. عراقچی در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گفت است: «مساله‌ ما این است که دیگرانی که خود سبب ایجاد مشکلات در افغانستان از جمله آوارگی مردم این کشور شده‌اند باید به مسئولیت‌های خود در این زمینه عمل کنند. روی صحبت ما با افغانستان و افغان‌های مقیم ایران نبود. روی صحبت ما با غربی هاست. ما تاکید داریم که آنها باید به مسئولیت‌های خود در این زمینه عمل کنند. ما 40سال است که در کنار برادران و خواهران افغانی خود در ایران زندگی می‌کنیم. شاهد حضور آنها در جبهه‌های جنگ در زمان صدام و دفاع از حرم بودیم. رشادت‌های زیادی آنها انجام دادند. آنها در جامعه ما حضور دارند و روابط خواهرانه و برادرانه‌ای با آنها برقرار است. بحث ما این است که به این عزیزان کمک شود و دیگران نیز مسئولیت‌های خود در این زمینه را انجام دهند. ما تا آنجایی که توانسته‌ایم در طول 40سال گذشته به آنها کمک کرده‌ایم و کمک خواهیم کرد مشکلی با این موضوع نداریم ولی تاکید داریم که غربی‌ها نمی‌توانند از یک‌طرف مشکلات اقتصادی برای ما به بار بیاورند و خودشان که مسبب مشکلات مردم افغانستان هستند مسئولیتی در این زمینه انجام ندهند».

فلاحت‌پیشه هم در این بین از عراقچی دفاع کرد و در توئیتر خود نوشت: «در بدترین سال‌ها به همنوعان افغانی بی‌حرمتی نکردیم آنها نیز بخشی از تاریخ بازسازی ایران بعد از جنگ هستند نگرانی عراقچی درباره سالیانه یک میلیون مهاجر شرق است که از خاک ایران عازم غرب می‌شوند و بیش از این توان جلوگیری از آنها را نداریم».

به هر حال مسئله چگونگی واجهه با مهاجران افغانستانی باید در فضایی استراتژیک، علمی و به دور از هیاهوها بررسی شود زیرا همان طور که خود عراقچیهم گفته عامل آوارگی آنها کشورهایی بودند که با جنگ‌افروزی، خاورمیانه را ملتهب کردند نه ایران.

قهر ناطق نوری از افطاری باهنر

بحث دیگری که در نخستین روز هفته از دید رسانه‌ها غافل نماند، افطاری پرحاشیه محمدرضا باهنر بود. که در آن افرادی چون علی‌اکبر ناطق نوری، حجت الاسلام والمسلمین مصطفی پورمحمدی، محمود احمدی نژاد، محسن اراکی، محسن هاشمی، حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدم، اسدالله بادامچیان، حجت‌الاسلام حسین سبحانی‌نیا و جمعی دیگر از شخصیت‌های سیاسی حضور داشتند. اما همه اینها موضوع حاشیه آن مراسم افطاری نبود بلکه قهر ناطق نوری به دلیل حضور محمود احمدی‌نژاد خبر ساز شد؛ به‌نحوی که گفته می‌شود هنگامی احمدی‌نژاد وارد مراسم شد، ناطق نوری به حالت قهر مراسم را ترک کرد که روزنامه شرق، خبرگزاری مثلث‌آنلاین و چند رسانه دیگر این خبر را پوشش دادند. البته علاوه بر قهر ناطق نوری، صرف حضور احمدی‌نژاد هم جالب توجه است زیرا معلوم نیست در شرایطی شخص باهنر انتقادهای تندی را به روش و سخنان احمدی‌نژاد وارد می‌کند چرا او را به این مراسم دعوت کرده است؟

نشست و برخاست باهنر و عارف

خبرگزاری «مهر» هم گفت‌وگویی با محمدرضا باهنر انجام داده که نکات جالبی در آن مطرح شده. باهنر در این گفت‌وگو از حضور خودش و عزت‌الله ضرغامی در جلسات «گفت‌وگوی ملی» سخن گفته است. باهنر در بخشی از صحبت‌های خود با اشاره به گفت‌وگوهایش با محمدرضا عارف می‌گوید: «ممکن است من یک چهره شناخته شده در جریان اصولگرا باشم اما از طرف اصولگرایان هیچ مأموریتی برای حضور در این جلسات ندارم. قاعدتا آقای عارف هم از طرف اصلاح‌طلبان هیچ مأموریتی ندارد. هدف ما این بود که این کار را شروع کنیم تا این کار توسعه یابد و بسیاری از مشکلات را حل کند. بعضی رسانه‌ها از الان خط و نشان می‌کشند که نکند فلانی می‌خواهد اصلاح‌طلب یا عارف می‌خواهد اصولگرا شود. این خبرها نیست».

هنوز نمی‌توان از ماهیت جلسه «گفت‌وگوی ملی» سخن گفت اما با دانستن صرف این جلسه از ترکیب شرکت‌کنندگان فعلی می‌توان این حدث را زد که ائتلاف میان برخی از جریان‌های سیاسی منتفی نیست و باید شاهد باشیم که این جریان‌ها در انتخابات پیش رو چگونه به میدان می‌آیند.

خشونت علیه کودکان و فراموشی اجتماعی

در کنار تمام این خبرهای سیاسی روزنامه «همدلی» با محورقرار دادن ربوده شدن باران شیخی، کودک 8ساله اراکی، محور بحث خود را به سمت نقد خشونت علیه کودکان برده است. این روزنامه در بخشی از گزارش خود آورده است: «با نیم‌نگاهی به آرشیو خاک گرفته رسانه‌ها این واقعیت را برای ما آشکار می‌کند که در چند سال اخیر کودکان زیادی بودند که خبر گم شدن یا ربوده شدنشان برای چند وقت افکار عمومی را با خود همراه می‌کرد اما بعد از چند روز این خبر مرگ دردناک آنان بود که سر تیتر رسانه‌ها قرار می‌گرفت، آتنا، بنیتا، ستایش و... نامشان با ربوده شدن، تجاوز و مرگ در افکار عمومی ثبت شده است. البته اینها تنها کودکانی‌ بودند که بخت با آنان یار بود و نامشان به رسانه‏ها و شبکه‏های اجتماعی راه یافت، بررسی‌ها نشان می‌دهد، شمار کودکان ربوده و ‎ قربانی‌شده‎ بسیار بیشتر از نام‌هایی است که در رسانه‌ها مطرح شده است».

کارتون روز

احسان گنجی، روزنامه شهروند

عکس روز

طوفان شدید در تهران، عکس از علی تقوی، ایسنا