شعله‌ور شدن مجدد تنش‌های مرزی میان گرجستان و اوستیای جنوبی

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

پس از مذاکرات ناموفق میان گرجستان و اوستیای جنوبی پیرامون تعطیلی ایست و بازرسی در نزدیکی روستای تسنلیسی (اویستا)، آناتولی بیبیلوف رئیس جمهور اوستیای جنوبی از ساخت یک پاسگاه ایست و بازرسی در این منطقه خبر داد.

مقامات گرجستان، روسیه و اوستیای جنوبی روز جمعه پس از آنکه مقامات گرجی از قبول خواسته های اوستیای جنوبی برای تخریب یک پاسگاه جدید ایست و بازرسی در نزدیکی مرزهای مورد مناقشه خودداری کردند، یک نشست فنی مشترک در روستای چورچانا برگزار کردند.

در میانه افزایش تنش ها به دلیل نصب فنس های جدید از سوی نیروهای روسیه در امتداد خط تقسیم اوستیای جنوبی و گرجستان، تفلیسیک مرکز ایست و بازرسی در قلمرو تحت کنترلش در نزدیکی روستای تسنلیسی تاسیس کرد.

پس از دیدار مقامات سه دولت در روز جمعه 30 آگوست، بیبیلوف اعلام کرد که اوستیای جنوبی بر خواسته خود مبنی بر حذف مرکز ایست و بازرسی گرجستان هنوز ایستاده است. وی با اشاره به به نتیجه نرسیدن این نشست، تاکید کرد که ذاکرات میان طرف ها در روزهای آینده نیز ادامه خواهد داشت. در عین حال وی خاطر نشان کرد که به کمیته امنیت ملی اوستیای جنوبی دستور داده است که برای ایجاد احساس امنیت ساکنان روستای تسنلیسی یک مرکز ایست و بازرسی ایجاد شود.

به دنبال اظهارات رئیس جمهور اوستیای جنوبی، کمیته امنیت ملی نیز اعلام کرد که برای اطمینان از امنیت شهروندان و حفظ ثبات نظامی و سیاسی منطقه، ایجاد یک مرکز ایست و بازرسی در روستای تسنلیسی را آغاز کرده است.

لازم به ذکر است که روز پنجشنبه 29 آگوست نود و پنجمین نشست «مکانیسم واکنش و پیشگیری از حوادث» میان مقامات گرجستان، روسیه و اوستیای جنوبی بدون توافق به چایان رسید. پس از این جلسه، ایراکلی آنتادزه معاون سرویس امنیتی دولت گرجستان به خبرنگاران گفت که نمایندگان اوستیای جنوبی در طول مذاکرات یک موضع بسیار مخرب گرفتند و با زبان اولتیماتوم صحبت کردند که از نظر وی غیرقابل قبول است. سازمان امنیت و همکاری اروپا که ریاست «مکانیسم واکنش و پیشگیری از حوادث» را بر عهده دارد نیز در بیانیه ای اعلام کرد که این نشست پس از در هم گسیختگی و پیش از موعد به پایان رسید. آنتادزه با اشاره به این که پاسگاه مرزی در داخل قلمرو تحت کنترل گرجستان ایجاد شده، اعلام کرد که تفلیس آن را تعطیل نخواهد کرد. وی هر گونه وخیم تر شدن اوضاع را متوجه روسیه کرد، چرا که مناطق مرزی میان گرجستان و اوستیا تحت کنترل نیروهای نظامی روسی است.

کاخابر کموکلیدزه رئیس شورای امنیت ملی گرجستان نیز پس از نشست جمعه 30 آگوست به خبرنگاران گفت که این جلسه فنی که حدود 2 ساعت به طول انجامید به تنش زدایی کامل از اوضاع منجر شد. وی افزود که نمایندگان دولت گرجستان و اوستیای جنوبی در رابطه با محل پاسگاه مرزی مواضع مختلفی داشتند، با این حال در مورد تقاضای تخریب پاسگاه بحثی صورت نگرفت. وی اشاره کرد که نمایندگان اوستیای جنوبی لحن اولتیماتومی خود درباره تخریب پاسگاه مرزی را کنار گذاشته بودند که این اقدامی مثبت بود. در عین حال معاون وزیر کشور گرجستان نیز آن چه از سوی مقامات اوستیای جنوبی به عنوان اولتیماتوم مطرح شده بود را یک تعبیر روزنامه نگاری دانست. به گفته مقامات تفلیس، نشست آتی «مکانیسم واکنش و پیشگیری از حوادث» در هفته آینده در منطقه ارگنتی برگزار خواهد شد.

در تاریخ 29 آگوست، اوستیای جنوبی خواستار برچیده شدن ایستگاه بازرسی تا ساعت 6 صبح روز جمعه شده بود. اما دولت گرجستان توجهی به این اولتیماتوم نکرد. روز بعد، وزارت امور خارجه گرجستان از روسیه خواست که به تعهدات بین‌المللی خود عمل کرده و به تمامیت ارضی گرجستان احترام بگذارد. در عین حال، رئیس کمیته دولتی اطلاعات و مطبوعات اوستیای جنوبی نیز در نشست روز جمعه تاکید کرد که ساکنان این جمهوری خودخوانده از افزایش احتمالی تنش ها می ترسند. وی افزود که رویای گرجستانی ها برای بازگرداندن مجدد آبخازیا و اوستیای جنوبی تنها باعث یک جنگ در مقیاس بزرگ خواهد شد و از این رو هیچ کس جرئت ندارد تا اقدامات ساکاشویلی رئیس جمهور پیشین گرجستان را تکرارکند.

پاسگاه ایست و بازرسی جدید

روستای تسنلیسی تقریبا به طور کامل از سوی نیروهای اوستیای جنوبی کنترل می شود و به وسیله یک منطقه حائل جنگلی از روستای چورچانا که تحت کنترل دولت گرجستان است جدا می شود.

در تاریخ 27 آگوست کمیته امنیت ملی اوستیای جنوبی اعلام کرد که پلیس گرجستان در حال احداث یک پاسگاه مرزی جدید در نزدیکی روستای تسنلیسی است. به گفته این کمیته، گرجستان بخشی از درختان جنگل منتهی به روستای تسنلیسی را قطع کرده و یک ایست و بازرسی در آن محل مستقر کرده است.

در 28 آگوست نیز سرویس امنیتی دولت گرجستان نیز گزارش داد که مقامات اوستیای جنوبی در حال انجام اقدامات تحریک آمیز و انتقال وسایل نقلیه زرهی در نزدیکی روستای چورچانا هستند.

در همین روز رئیس کمیته سیاست خارجی پارلمان اوستیای جنوبی از پلیس گرجستان خواست تا سریعا روستای تسنلیسی را ترک کنند. روز بعد سخنگوی وزارت آشتی گرجستان نیز تاکید کرد که این کشور حق دارد تا پاسگاه مرزی جدید تاسیس کند و اظهارات بیان شده از سوی مقامات اوستیای جنوبی قابل قبول نیست؛ چرا که این قلمرو از سوی گرجستان کنترل می شود و تفلیس هر اقدامی را که ضروری بداند انجام خواهد داد.

تحدید مرزها به صورت نادرست

در تابستان 2018، پارلمان اوستیای جنوبی کمیسیونی را برای بررسی مرزها تشکیل داد. آن ها مدعی بودند که بخشی از دره تسنلیسی که هم اکنون تحت کنترل دولت گرجستان است، متعلق به اوستیای جنوبی می باشد.

تنش ها پیرامون روستای چورچانا که در آن 16 خانواده زندگی می کنند طی سال گذشته افزایش یافته است. در ماه مارس ساکنان این روستا شکایت کردند که زمین های کشاورزی آن ها از سوی نیروهای اوستیای جنوبی در حال تقسیم است و در عین حال نسبت به عدم وجود مدرسه، مهدکودک و مرکز درمانی اعتراض داشتند.

در ماه ژانویه، یک گروه غیرنظامی گرجستانی به نام «قدرت در اتحاد» که گشت های مرزی در این منطقه انجام می دهد، ادعا کرد که نیروهای روسی دسترسی گرجستانی ها به جنگل های نزدیک روستای پورچانا را محدود کرده و در حال فنس کشی هستند. این موضوع در نشست ماه فوریه «مکانیسم واکنش و پیشگیری از حوادث» از سوی گرجستان مطرح شد.

مرزگذاری‌های جدید و بازداشت‌ها

پیش از نشست روز جمعه مقامات گرجستان، روسیه و اوستیای جنوبی، تفلیس اعلام کرده بود که قصد دارد چندین موضوع را در این نشست مطرح کند. این موارد شامل بازداشت گرجستانی ها در امتداد خطوط مرزی و نیز تخریب مداوم خانه ها در منطقه اردوی که گرجی تبارها تا قبل از جنگ آگوست 2008 در آن سکونت داشتند بود. مقامات گرجستان ادعا کردند که اوستیای جنوبی به دنبال استفاده از منطقه اردوی به عنوان مرکز دفن زباله است.

هم چنین گرجستان از مرزگذاری های غیرقانونی در نزدیکی روستای گوگوتیانتکاری نیز شاکی بود. در اوایل ماه آگوست، ارتش روسیه چند صد متر فنس در نزدیکی روستای گوگوتیانتکاری برپا کرده و دو خانواده گرجی تبار را از خانه های خود اخراج کرده بود. چهارشنبه هفته گذشته، کارگروه ژنو سازمان امنیت و همکاری اروپا پس از بازدید از این منطقه بیانیه‌ای صادر و اعلام کرد که تاسیسات تازه ساخته شده در روستای گوگوتیانتکاری، وضعیت را برای ساکنان محلی بدتر کرده است. بر اساس این بیانیه، این تاسیسات مانع از آزادی حرکت ساکنان محلی و دسترسی آن ها به باغ های خود شده و امکان آبیاری مزارع و باغ های آن ها در معرض تهدید واقع شده است.