پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :
پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :
خبرنگار اشپیگل از ظریف پرسد که آیا بعد از ترور سردار سلیمانی، شما امکان مذاکره با آمریکا را منتفی میدانید؟ وزیر خارجه ایران پاسخ داد: «خیر، من هرگز منتفی نمیدانم امکان اینکه مردم رویکردشان را تغییر دهند و واقعیتها را بشناسند. از نظر ما، مهم نیست که چه کسی در کاخ سفید نشسته است. مهم، طرز رفتار آنهاست. دولت ترامپ میتواند گذشته خود را تغییر دهد، تحریمها را بردارد و به میز مذاکره بازگردد. ما هنوز سر میز مذاکره نشستهایم. آنها بودند که {میز مذاکره را} ترک کردند. آمریکا، ضرر بزرگی به مردم ایران زد. روزی خواهد آمد که آنها مجبور خواهند شد این را جبران کنند. ما صبر زیادی داریم.»
این سخنان با واکنش دونالد ترامپ رییس جمهور آمریا مواجه شد. ترامپ در توییتی به زبان فارسی نوشت: «وزیر امور خارجه ایران میگوید ایران خواستار مذاکره با ایالات متحده است، اما میخواهد که تحریمها برداشته شود. نه، مرسی.»
درباره دستور کار مذاکره اجماعی وجود ندارد
در ایران، فعلا اجماعی بر سر مذاکره با آمریکا دیده نمیشود. با وجود اینکه اظهارات ظریف در گفتگو با اشپیگل، تکرار مواضع پیشین است، اما برخی محافل محافظه کار از مطرح شدن مذاکره در شرایط فعلی انتقاد کردند. از دیدگاه این محافل، مطرح شدن ایده مذاکره با آمریکا در شرایطی که این کشور به صراحت مسئولیت ترور سردار سلیمانی را به عهده گرفته، درست نیست. به عنوان نمونه، حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان، طی یادداشتی در همین روزنامه نوشت: «ترامپ با صراحت اعلام کرده است که شخصاً دستور ترور سردار سلیمانی را صادر کرده است. آقای ظریف از مذاکره با قاتل سردار سلیمانی شهید چه هدفی را دنبال میکنند؟! و آیا اظهارات ایشان نادیده گرفتن خون پاک سردار سلیمانی و یاران شهیدش نیست؟!»
گذشته از این، شروع مذاکرات مستلزم تفاهم بر سر موضوعات آن است. امری که به هیچ وجه در داخل ایران تفاهمی درباره آن وجود ندارد. آمریکاییها بارها بر موضوعات اصلی مذاکره (آینده برجام، برنامه موشکهای بالستیک و نفوذ منطقهای ایران) تاکید کرده اند. این در حالی است که هنوز اجماعی در زمینه مذاکرات موشکی و منطقهای در ایران شکل نگرفته است.
حسین شریعتمداری خطاب به ظریف نوشت: «آقای ظریف! برفرض محال، آقای ترامپ نصیحت شما را بپذیرد و توبه کند! و تحریمها را بردارد! در آن صورت قرار است با آمریکا درباره چه موضوع و مسئلهای مذاکره کنید؟! موضوع مذاکره را آمریکا با صد زبان و بارها اعلام کرده است، توقف صنایع موشکی ایران و دستکشیدن از حمایت جبهه مقاومت! جناب ظریف! اگر صنایع موشکی کشورمان نبود یک شبه ایران را با خاک یکسان کرده بودند؛ و اگر حمایتمان از جبهه مقاومت که سردار سلیمانی سرآمد آن بوده و هست در میان نبود، امروز باید شاهد قتلعام مردم مظلوم کشورمان و به برده گرفته شدن نوامیس ملت توسط تروریستهای تکفیری داعش بودیم! آیا غیر از این است؟!»
مجتبی ذوالنوری رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم با بیان اینکه چرا دولت باید از موضع ذلت به دنبال گدایی مذاکره با آمریکا برسد، گفت: "این اقدام دولت خلاف شأن و اقتدار ملت ایران است. " او موضع ظریف را موضع روحانی دانسته است.
محمدرضا باقری فعال رسانهای اصولگرا در توئیتر نوشت: "آقای ظریف! درس عبرت میگیری؟ «نه مرسی» به تو برای ما خیلی سنگین تموم میشه. کاش بدونی که ما از تحقیر شما، تحقیر میشیم. یه خرده عزت نفس داشته باش جناب وزیر، با هر شرایطی مذاکره کردن، نتیجه اش میشه تحقیر شدن."
سیدیاسر جبرئیلی از تحلیلگران اصولگرا نیز معتقد است که ظریف فهم درستی از روابط بین الملل ندارد. او نوشته است: «وقتی فهم درستی از روابط بینالملل ندارید، وقتی دشمن را نمیشناشید، زبانش را بلد نیستید و نقشهاش را نمیفهمید، وقتی، ولی خدا شما را از چیزی نهی میکند و کار خودتان را میکنید، نتیجه این میشود که مواضعتان دشمن را اینگونه جریتر و مصمتر میکند.»
آمریکا فعلا تمایلی به مذاکره ندارد
اما حتی اگر در ایران اجماعی درباره اصل مذاکره و موضوعات آن شکل بگیرد، معلوم نیست که مذاکرات شروع شود. چون به هر حال، طرف مقابل نیز باید به مذاکره تمایل داشته باشد. ترامپ در واکنش به اظهارات ظریف، به فارسی توئیت کرد: «وزیر امور خارجه ایران میگوید ایران خواستار مذاکره با ایالات متحده است، اما میخواهد که تحریمها برداشته شود. نه مرسی!»
بحث مذاکره مشروط به رفع تحریمها، حداقل از بهار گذشته مطرح بود و اتفاقا همین مسئله موجب شد که تلاش فرانسویها برای تدارک دیداری میان حسن روحانی و دونالد ترامپ در نیویورک به جایی نرسد. در جریان نشست سالانه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل، اروپاییها به روحانی فشار آوردند که برای حل مشکلات ایران با ترامپ دیدار کند. اما روحانی این دیدار را به رفع تحریمها مشروط کرد. روحانی درباره سفرش به نیویورک گفت: «وقتی در نیویورک بودم وقت نکردم از هتل خارج شوم. روسای کشورها پشت درب اتاق من بودند و همه پیامها این بود که شما با ترامپ ملاقات کنید تا مشکلتان حل شود. اینها یک چیز در نیویورک در ذهن سران جا انداخته بودند که همه چیز درست میشود و اشکال با ایران است. این را نه یک نفر از سران بلکه تمام رهبران جهان میخواستند با ترامپ ملاقات کنیم تا کل مشکلات حل شود... . آمریکاییها میگفتند اول ملاقات کنیم و بعد تحریمها را حذف کنیم، اما ما حاضر نیستیم کلاه سرمان رود.»
مدافعان ظریف چه می گویند؟
اما ظریف مدافعانی هم دارد. مدافعان ظریف می گویند منتقدان داخلی وزیر خارجه با ترامپ یک صدا شدهاند. رضا نصری تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در توئیتر خود نوشت: «وقتی برخی رسانههای داخلی و فعالان شبکههای اجتماعی سخنان وزیر امور خارجه را تحریف میکنند تا به او حمله کنند، طبیعی است مشاوران فارسیزبان ترامپ به او نشان دهند چطور در چنین فضایی بنزین روی آتش بریزد. سئوال اصلی این است که چرا رئیسجمهور آمریکا چنین کینهای از ظریف به دل دارد؟»
یسرا بخاخ خبرنگار شبکه الجزیره نیز توئیت کرده است: «این خواهران و برادرانی که به ظریف توهین میکنند، تحقیر نمیشن از ینکه با ترامپ و نتانیاهو و فرشگردیها هم صدا میشن؟»
اما دیاکو حسینی تحلیلگر روابط بین الملل و از کارشناسان مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری از زاویه دیگری به موضوع نگاه کرده است. او معتقد است: «دلیل نه مرسی ترامپ به برجام، حمله به عین الاسد نیست. مانع ایران هم برای مشارکت دادن آمریکا در مذاکرات درون برجام، ترور سردار نیست. میخواستند با آن ترور، ایران همه درهای دیپلماسی را ببندد و به سرزنش شدن آمریکا بخاطر قانون شکنی و تحریم، خاتمه دهد؛ در واقع ظریف بود که گفت: نه مرسی!»
امیرعلی ابوالفتح نیز با بیانات رهبر انقلاب در شهریور ماه سال جاری را به "منتقدان ظریف" و "حامیان توئیت ترامپ" یادآوری کرد. رهبر انقلاب در آن مقطع بیان کردند "چنانچه امریکا حرف خود را پس گرفت و توبه کرد و به معاهده هستهای که آن را نقض کرده است، بازگشت، آنوقت در جمع کشورهای عضو معاهده که شرکت و با ایران صحبت میکنند، آمریکا هم میتواند شرکت کند. "
تجمع در اعتراض به سخنان ظریف مقابل وزارت امور خارجه
تعدادی از معترضان به سخنان اخیر وزیر خارجه کشورمان در گفتگو با نشریه آلمانی اشپیگل با سردادن شعارهایی در مقابل وزارت خارجه تجمع کردند. تجمعکنندگان با در دست داشتن پلاکاردهایی در انتقاد به سخنان ظریف، شعارهایی از جمله مرگ بر سازشکار، مرگ بر منافق، مرگ بر اسراییل، مرگ بر انگلیس، ظریف حیا کن، وزارت خارجه را رها کن، ایرانی میمیرد ذلت نمیپذیرد، الله اکبر، مرگ بر ضد ولایت فقیه، مرگ بر منافق سازشکار، نه سازش نه تسلیم نبرد با آمریکا، حرف ما یک کلام انتقام انتقام، خونی که در رگ ما است هدیه به رهبر ما است، مذاکره با دشمن، خنجر زدن به میهن و ... سر دادند.
بیانیه وزارت خارجه در خصوص واکنشها به مواضع اخیر ظریف
وزارت امور خارجه در خصوص واکنشها و حاشیههای اخیر پیرامون اعلام "مواضع اصولی" وزیر امور خارجه در گفتگو با یک نشریه آلمانی بیانیهای صادر کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: ایجاد دوقطبی "مذاکره - عدم مذاکره" در شرایط فعلی سیاست خارجی و فضای انتخاباتی داخلی، اثرات مخرب بر منافع ملی کشور و اعتماد عمومی جامعه خواهد داشت و کسانی که برای مطامع انتخاباتی زودگذر منافع و سرمایههای ملی را قربانی میکنند مسلما در برابر خدا، مردم و تاریخ باید پاسخگو باشند. متن کامل این بیانیه را در نامه نیوز میتوانید بخوانید.
دیدگاه تان را بنویسید