دور زدن تحریم‌ها بدون تولید بابک زنجانی

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

«جهانگیری به وزارت نفت رفت و عملکرد این وزارتخانه را در مقابله با تحریم‌ها «کارستان» خواند ولی شاید فراموش کرده که کمتر از ۶ ماه پیش در اتاق بازرگانی گفته بود صادرات نفت به شدت کاهش یافته است! احتمالا منظور «دکتر» از کارستان، کاهش شدید صادرات نفت بوده ».این متن توییت یکی از کاربران روزنامه‌نگار جریان اصولگرا در توییتر است که وقتی خبر نشست وزیر نفت با معاون اول رئیس‌جمهوری در تشریح اقدام‌های وزارت نفت در مقابله با کووید ۱۹ به رسانه‌‎ها رسید، ظاهرا بیشتر ناخشنود شد تا خشنود! چرا که به طور قطع اگر این روزنامه نگار" حوزه نفت و علاقه‌مند به مسائل بین‌الملل" اندکی به حوزه اطلاع‌رسانی خود اشراف داشت و از مسائل بین‌الملل نیز نیک می‌دانست؛ لابد انتظار نداشت که معاون اول رئیس جمهوری که عنوان دکتری او را نیز در گیومه قرار داده است، رقم دقیق توفیقات حاصله را به اطلاع خبرنگاران جهت درج در فضای روزنامه‌ها برساند تا دونالد ترامپ به دنبال کشف راههای توفیق و دورزدن تحریمهای ظالمانه علیه جمهوری اسلامی برود! در واقع به نظر می‌رسد همانطور که چند کارشناس در تماس با خبرنگار روزنامه آفتاب یزد داشتند، خبرنگاران و مدیران رسانه‌ها نیز فارغ از جناح سیاسی خویش، باید اولویت خود را منافع ملی و نجات مردم از فشار شدید مالی حاصل از تحریم‌ها بدانند و در این خصوص سیاست خبری منافع ایران را در دستورکار قرار دهند؛ وگرنه موضوع اعلام توفیق و توصیف ویژگی "کارستان" از عملکرد وزارت نفت با وجود شرایط ناشی از حداکثر فشار تحریمی آمریکا بر نفت و گاز ایران که این اتفاق ارتباطی با شخص وزیر نداشته و ندارد، ادعایی نیست که جهانگیری بدون اطلاع مقام‌های عالی رتبه سایر ارکان اصلی نظام عنوان کرده باشد. کما اینکه با نگاهی به اظهارات رهبر معظم انقلاب، در دیدار مورخ 28 آبان 98 با جمعی از تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی که فرمودند" اینکه ما برای نجات اقتصاد کشور، چشم امید به تمام شدن تحریم داشته باشیم یا اینکه این شخصِ [رئیس‌جمهوری فعلی آمریکا] نباشد، اینها تاثیری ندارد. حالا بعضی زرنگی می‌کنند و تحریم را دور می‌زنند، دستشان درد نکند، اما کار اصلی «مصون‌سازی کشور از تحریم» است. دور زدن تحریم یک تاکتیک و مصون‌سازی کشور از تحریم یک راهبرد است." می‌توان آشکارا مشاهده کرد که در واقع این بخش از بیانات ایشان گویای حمایت از دورزدن تحریم از یک سو و مصون‌سازی کشور از تحریم از سوی دیگر است که طرف نخست به عهده وزارت نفت بوده است. طرف دیگر به عهده ارکان دیگر دولت و نظام تا در عین پیشگیری از هرگونه سوءاستفاده و خیانت در امانت، حداکثر امکان انتقال ارز از این محل به شریان‌های حیاتی اقتصاد و... فراهم بماند. چرا که با توجه به اظهارات در همین دیدار رهبری با تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی که عنوان کردند "تحریم الان شدت بیشتری گرفته و فعلاً خواهد بود؛ اینکه امید داشته باشیم یک یا دو سال دیگر تمام می‌شود، باطل است و این تحریم حالاحالاها خواهد بود."می‌توان پی به اهمیت چنین اقدامی از سوی وزارت نفت برد. در واقع اگر به تحریمهای اعمال شده به مثابه یک جنگ اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا نگریسته شود، حفظ اسرار این جنگ جهت مصون‌ماندن کشور از اطلاع جزییات این دورزدن‌ها و همان کارستانی که رخ داده است، امری است هوشمندانه و ستودنی. > دورزدن با شیوه دیگر معاون اول رئیس‌جمهوری در این دیدار ضمن توصیف نقش صنعت نفت در زندگی مردم و غیرممکن بودن تصور قطع جریان نفت یا گاز به دلیل اهمیت آن در صنایع زیربنایی کشور از اقدام‌های وزارت نفت در تداوم تولید در دوران شیوع ویروس کرونا با بیان اینکه صنعت نفت تقدیر کرد و افزود: این وزارتخانه در چند جبهه در حال مبارزه است که مهم‌ترین آن تحریم‌های ظالمانه آمریکاست که صنعت نفت ایران را نشانه گرفته است؛ پس ضرورت دارد جایگاه صنعت نفت و اهمیت آن بیشتر برای مردم تشریح شود. وی در عین حال که تکمیل و راه اندازی فازهای متعدد پارس جنوبی و رفع دغدغه عدم قطع گاز در زمستان، توسعه شبکه گازرسانی به روستاها بدون اتکا به بودجه دولت و با اجرای طرح ابتکاری؛ توسعه میدان‌های مشترک نفت و گاز در سال‌های اخیر مانند ارتقای مقدار تولید از میدان‌های غرب کارون با وجود همه محدودیت‌ها از رقم روزانه ۷۰ هزار بشکه در ابتدای این دولت به رقم بیش از روزانه ۳۰۰ هزار بشکه کنونی؛ جهش بزرگ در صنایع پتروشیمی و پالایشی کشور و راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس؛ روی نکته کلیدی و طلایی دست گذاشت که اگرچه برخلاف میل برخی جریانهای سیاسی داخلی معاند با بیژن زنگنه و حسن روحانی به اعداد و ارقام آن به درستی اشاره نشد، اما حاوی اعلام دستاوردی است که هر فرد هوشمند در دستگاه سیاسی و اقتصادی نیک می‌داند واقعا جز "کارستان" چه می‌تواند باشد. آنجا که معاون اول رئیس‌جمهوری ضمن یادآوری محدودیت‌ها و مشکلات پیش رو و درک دغدغه‌های بیژن زنگنه و دوستانش در مقابله با تحریم افزود: "واقعاً در این زمینه کاری شد کارستان. آمریکا با وجود فشارهای شدید موفق نشد صادرات نفت ایران را به صفر برساند." کما اینکه به این نکته هم اشاره کرد:" اگرچه سهم ۱۴.۵درصدی وزارت نفت نیز هم‌زمان با کاهش قیمت نفت به‌شدت کاهش یافته است، اما مطمئن هستم تیم مدیریتی وزارت نفت و مدیران دلسوز و کاردان صنعت نفت کشور هم برای حل مشکلات خود و هم برای حل مسائل کشور راهکارهای خوبی در نظر دارند." و البته جهانگیری در بخشی از اظهاراتش در این دیدار به وجود پیش‌بینی‌ها نسبت به محدودیت‌های صنعت نفت،‌ گاز و پتروشیمی اشاره کرد و گفت: با این وجود هنوز نگاه‌ها برای تامین ارز مورد نیاز کشور به صنعت نفت کشور دوخته شده است و حداقل نیاز امسال برای تامین مواد اولیه و کالاهای اساسی ۳۵ میلیارد دلار پیش‌بینی شده است. وی از مدیران و دست‌اندرکاران صنعت نفت و گاز کشور خواست با توجه به اینکه سهم اصلی تامین ارز به‌عهده این بخش است،‌ وقت ویژه‌ای برای این موضوع در نظر گیرند و با ابتکار و خلاقیت، راهکارهایی را برای تامین ارز مورد نیاز کشور پیدا کنند. نویسنده یکی از پایگاه‌های خبری جریان اصولگرا نیز در حوزه نفت با نگارش مطلبی با عنوان "شوخی اسحاق" کوشیده است تا به انحای مختلف اظهارات جهانگیری را در خصوص توفیقات وزارت نفت تخطئه کند! بر اساس ادعای راوی این مطلب، "اینکه صادرات نفت ایران صفر شود یا نه مسئله‌ای است که نیاز به دسترسی به آمارهای رسمی دارد، اما بر اساس آماری که در اختیار داریم، چیزی که وزارت نفت در دست دارد چیزی کمتر از صفر شدن صادرات نفت ایران ندارد؛ اینکه جهانگیری کار وزارت نفت را کارستان می‌داند یا از بی‌اطلاعی اوست و یا برای حمایت از وزیری است که ضعف عملکردی‌اش اعتراضات زیادی را حتی در داخل دولت در پی داشته است." به ادعای این نویسنده که ناشر دیدگاه‌های مخالفان قسم خورده زنگنه در وزارت نفت است، "چه زنگنه وزیر بود و چه فرد دیگر، صادرات نفت ایران هیچ‌گاه به صفر نمی‌رسید، کما اینکه قطعاً با وزیری دیگر جز زنگنه، وضعیت صادرات نفت ایران بهتر از دوران تحریمی است که زنگنه مسئول دور زدنش بود. به‌هرحال معاون اول، وظیفه دارد از وزیر دولتش حمایت کند چون احتمالاً کار دیگری ندارد. کما اینکه وی پیش‌تر گفته بود به حدی بی‌اختیار است که حتی نمی‌تواند منشی دفترش را تغییر دهد!" در واقع این دست اظهارات با غیظ و خشم بالا و طعنه‌زدن به جای نقد کردن گویای توفیق وزارت نفت بوده است باید این تفاوت که اگرچه نویسنده این ادعا مشخص نکرده است وقتی به ادعای خودش قضاوت در این خصوص را لازمه دسترسی به آمارهای رسمی می‌داند اما در ادامه مدعی می‌شود "بر اساس آماری که در اختیار داریم، چیزی که وزارت نفت در دست دارد چیزی کمتر از صفر شدن صادرات نفت ایران ندارد" چرا مشخص نمی‌کند این آمار در ذهن او (فارغ از عدد و رقم آن) کمتر از تلاش هر چند سهل‌انگارانه جهت دادن آدرس درست یا غلط به بازار داخلی نیست! ضمن آنکه ادعای این نگارنده خشمگین از دیدار جهانگیری و زنگنه و خبر مخابره شده از این نشست زمانی مسجل می‌شود که به ادعای ناشر این مطلب "مهم ندانستن رفتن توتال نشان‌دهنده تلاش دولتی‌ها برای کم‌اهمیت جلوه‌دادن قراردادی است که روزگاری ویترین عملکرد دولت در جذب سرمایه‌گذاری خارجی بود!" و البته وی به این پاسخ نمی‌دهد که هر دولتی در شرایط خارج از تحریم باشد از حضور توتال در صنعت نفت‌اش به عنوان ویترین یاد خواهد کرد. اگرچه شاید پاشنه آشیل نویسنده اینجاست که جهانگیری در بخشی از اظهاراتش به دستاوردهای دوران اصلاحات در حوزه نفتی هم اشاره کرده است و با نوشتن اینکه تمجید جهانگیری از لوله اتیلن غرب، "پُل"زدن به دولت اصلاحات جهت فرار از توضیح دادن پیرامون عملکرد وزارت نفت بوده است، کوشید تفسیرش را با طعنه به یادآوری دستاوردهای آن دوران پایان بندی کند! در مجموع آنچه از دستاورد وزارت نفت در خصوص دورزدن هوشمندانه تحریمها در پیچیده ترین مدل تحریمهای اعمال شده علیه صنعت نفت و گاز ایران هویداست، تداوم صادرات نفت برخلاف ادعای محکم ترامپ مبنی بر صفر کردن صادرات نفت ایران بوده است و از آن مهمتر اتفاقی است که این ملاحظه دورزدن تحریمها با مراعات پیشگیرانه از مسیرهای مفسده‌خیز و به قول حسن روحانی باب طبع کاسبان تحریم بوده است که جریانهای سفسطه‎گر علیه وزارت نفت به وزیری بیژن زنگنه (از جمله سایت بهار وابسته به محمود احمدی‌نژاد) جمله حسن روحانی در درخواستِ "مجازات کاسبان تحریم" را در تیتر یک روزنامه آفتاب‌یزد (مورخ 8 دی 92 خورشیدی) با جمله محمد جواد ظریف فرمانده دستگاه دیپلماسی کشور در سال 98 مقایسه می‌کنند که گفته بود: " ما در دورزدن تحریم‌ها دکترا داریم". سوداگرانی که گویا توفیق وزارت نفت در دورزدن تحریم‌ها بدون ماجرای مشابه بابک زنجانی‌ها به مذاقِ آنها خوش نیامده است!