با هم مدرسه بسازیم؛
رضا سطوت‌منش، خیر مدرسه‌ساز 95 ساله در تهران: خدمتی برتر از مدرسه‌سازی نیست/ وقتی ساخت مدرسه تمام شد، اشک شوق ریختم/ اگر انسان در این دنیا بذری بکارد در دنیای دیگر برداشت خواهد کرد
پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :
مصاحبه با رضا سطوت‌منش که کنار نامش نوشته‌اند خیر مدرسه‌ساز و تا امروز، 7 مدرسه ساخته و به عنوان عضو هیات امنای مجمع خیرین مدرسه ساز شهر تهران فعالیت می کند، سخت شیرین است. پیرمرد آهسته و شمرده از اولین مدرسه‌ای می گوید که با کمک پسرش ساخت و دومین مدرسه که با کمک و همراهی همسرش و سومین و چهارمین تا هفتمین مدرسه ...
چه خدمتی بهتر از مدرسه‌سازی؟
کنار نامت، واژه خیر مدرسه‌ساز که نوشته شود، ناخودآگاه واژه خدمت، مملکت، ارتقای دانش و نیکوکاری به ذهن متبادر می‌شود و آقای رضا سطوت‌منش 95ساله، با قدرت و اطمینان می‌گوید: «من اصولاً دوست داشتم در مملکت خدمتی انجام بدهم و چه خدمتی بهتر از مدرسه‌سازی و ساختن واحدهای آموزشی برای بچه‌هایی که امکانات تحصیل ندارند.»
می‌گوید: «من از روز اول با صحت و درستی زندگی کردم و کارهایی هم انجام دادم و همیشه آرزو داشتم هر عمل خیری از دستم بر بیاید، انجام بدهم؛ اما متأسفانه زمینه‌اش فراهم نشد. از زمانی که کارهایی در حوزه مدرسه‌سازی انجام دادم، حس کردم راهم را پیدا کرده‌ام و مقدمات احداث مدرسه در استان گلستان فراهم شد.»
یکی از زیباترین کارهایی که خیران مدرسه‌ساز انجام می‌دهند، احداث مدرسه در روستاها و مناطق کم‌برخوردار است.
از این خیر مدرسه‌ساز می‌پرسم چرا به فکر ساختن مدرسه در روستاهای استان گلستان افتادید؟ او می‌گوید: «دلیلش ساده است: در روستاها و مناطق دورافتاده، تعداد مدارس کم و جمعیت فقیر زیاد است و خدا را شکر می‌کنم که در این مناطق مدرسه ساختم تا دانش‌آموزانی که خانواده‌هایشان توان مالی کمتری دارند، در شرایط مناسب درس بخوانند.»
او می‌گوید: «ساخت مدرسه حس خوبی در انسان ایجاد می‌کند؛ اما ساخت مدرسه در مناطق محروم و روستاها و دیدن بچه‌هایی که با خوشحالی به مدرسه می‌روند، بسیار زیباتر است.»
باز هم مدرسه می‌سازم
شاید به جرأت بتوان ادعا کرد ساخت اولین مدرسه برای نیکوکاران و خیرانی که قدم در راه ساخت واحدهای آموزشی گذاشته‌اند، شروع ورود به دنیایی پر از عشق و اشتیاق به افزایش سطح علمی و سواد کشور است و هر چقدر در این راه پیش‌تر می‌روند، علاقه آنها به ادامه این کار زیبای فرهنگی و ملی بیشتر می‌شود.
از رضا سطوت‌منش که بپرسی ساخت اولین مدرسه چه تأثیری در روحیه شما داشت، می‌گوید: «بدون شک، خیلی خوشحال بودم و وقتی شنیدم ساخت مدرسه با موفقیت انجام شده است، خدا را شکر کردم و اشک شوق در چشمانم حلقه زد.»
می‌پرسم آیا تاکنون از کار ساختن مدرسه پشیمان نشده‌اید؟ خیر مدرسه‌ساز با قدرت می‌گوید: «خیر، اصلاً و خیلی خوشحالم که این کار را کردم و مدرسه ساختم و دوست دارم باز هم مدرسه بسازم.»
او توصیه‌ای هم برای کسانی که وضع مالی‌شان خوب است و می‌توانند کار خیری انجام دهند، دارد و می‌گوید: «من از آنهایی که تمکن مالی دارند، می‌خواهم برای پیشرفت مملکت کاری کنند و در راه خیر قدم بر دارند. در قدم اول، مدرسه‌سازی را شروع کنند و بدانند مهم‌ترین خدمت، افزایش سواد در جامعه است. نیز به بچه‌هایی فکر کنند که در مدارس خیرساز تحصیل می‌کنند و سطح علمی و درسی جامعه رشد می‌کند و چه‌بسا وقتی این دانش‌آموزان بزرگ می‌شوند، آنها هم انسانی مفید و کاردان و نیکوکار برای جامعه شوند و با قدم‌گذاشتن در کارهای خیر، باعث ادامه کار خیر و نیکوکاری در کشور شوند.»
بیشتر ایام عمرم را با افراد خوب گذرانده‌ام
خانواده افراد نیکوکار و خیر می‌توانند مهم‌ترین نقش را درشروع و ادامه این اقدام داشته باشند و خانواده رضا سطوت‌منش بدون شک، نه‌تنها او را حمایت کرده‌اند، بلکه پابه‌پای پدر در ساختن مدرسه همراه او بوده‌اند.
او در این باره می‌گوید: «من سه پسر دارم که هر سه تحصیلاتشان را در خارج از کشور گذرانده‌اند و به‌همراه مادرشان، همیشه دلشان می‌خواست کار خوبی انجام دهند. وقتی متوجه شدند من قدم در راه مدرسه‌سازی گذاشته‌ام، خیلی خوشحال شدند و مرتب مرا تشویق می‌کردند.»
می‌پرسم آیا فرزندان شما به مدرسه‌سازی علاقه‌مند هستند، می‌گوید: «بله؛ چراکه آنها هم خواهی‌نخواهی قدم در راه خیر و نیکوکاری خواهند گذاشت و بسیار علاقه‌مند هستند که مدرسه بسازند.»
95 سال زمان مناسبی است که هرکس راه خود را پیدا کند و قدم در راه خیر و خدمت به کشور خود بر دارد.
این خیر مدرسه‌ساز با بیان این مطلب می‌گوید: «این 92 سال که از عمر من گذشته است، چند بخش دارد اما بیشتر ایام عمرم را با افراد خوب و معقول و مؤدب گذرانده‌ام و همیشه تلاش کرده‌ام آنها را برای انجام کار خیر دعوت و تشویق کنم و از آنها بخواهم هر کاری می‌توانند، برای جامعه خود انجام دهند.»
او تأکید می‌کند: «با خوب‌ها بیشتر رفیق بودم و همه همدیگر را به انجام کارهای خیر تشویق می‌کردیم.»
از ۱ تا 20 به خودتان چه نمره‌ای می‌دهید؟
نمره‌دادن به خود یکی از سخت‌ترین کارهاست و معمولاً افراد با شنیدن این سؤال به فکر فرو می‌روند و برای دادن جواب عجله‌ای ندارند. رضا سطوت‌منش که نزدیک به یک قرن از خدا عمر گرفته، با مکثی نسبتاً طولانی و با تواضع می‌گوید: «راستش را بخواهید، من فکر می‌کنم آن‌طور که باید و شاید، خدمات خوبی به جامعه و کشورم ارائه نداده‌ام؛ اما اگر شرایط و امکانات فراهم شود، می‌توانم خدمات بهتر و بیشتری ارائه کنم.»
او در پاسخ به این سؤال که بهترین کاری که در زندگی انجام دادید، چه بوده است، می‌گوید: «افسر نظام بودم و خدمت بسیاری به مردم کردم و آنها را در انجام کارهای بزرگ برای مملکت راهنمایی و تشویق کردم؛ اما مدرسه‌سازی مهم‌ترین کاری است که تا امروز انجام داده‌ام؛ چراکه از دوران تحصیل، همیشه به انجام کارهای خیر در جامعه فکر می‌کردم.»
اگر از پیرمرد نیکوکار که اثری از خستگی و کهولت در صورتش پیدا نیست، بپرسی آیا از زندگی‌تان راضی هستید؟ می‌گوید: «بله، الحمدالله تا امروز زندگی را گذراندیم و بقیه‌اش با خداست.»
شما تابه‌حال به زندگی بعد از این دنیا فکر کرده‌اید؟ سطوت‌منش در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «فکر می‌کنم در این دنیا کارهای خیر انجام داده‌ام و دلم می‌خواهد در آن دنیا کمکم کند؛ چراکه معتقدم اگر انسان در این دنیا بذری بکارد، در دنیای دیگر برداشت خواهد کرد و به نظرم اگر انسان کار خیری انجام بدهد، در آخرت بازتاب همان عمل خیر به او بر می‌گردد.»
فرزندانتان را در راه انجام کارهای خیر تشویق کنید
سطوت‌منش زیاد اهل نصیحت‌کردن نیست و وقتی از او می‌پرسم چه توصیه و سفارشی برای نسل جوان دارید؟ می‌گوید: «من از بزرگ‌ترها می‌خواهم جوانان را به راه راست هدایت کنند و کاری کنند بچه‌هایشان به‌سمت انجام کارهای خیر و خوب بروند. به جوانان امروزی توصیه می‌کنم در راه‌های درست و بزرگ قدم بر دارند؛ چراکه جوانی زمان اندیشیدن و انجام کارهای بزرگ و مثبت است و اگر این اندیشه در آنها شکل بگیرد، تا زمان میا‌ن‌سالی و کهن‌سالی ادامه خواهد داشت.»
سطوت‌منش در پاسخ به این سؤال که حس‌وحال شما به‌عنوان کسی که هفت مدرسه برای این کشور ساخته است، چیست؟ می‌گوید: «فکر می‌کنم کار خیر کردن هیچ‌وقت نتیجه بدی ندارد. انسان اگر بتواند کار خیر انجام دهد، فرزندان هم یاد می‌گیرند و قدم در راه انجام کارهای خیر و نیکوکاری می‌گذارند.»
*گفت‌وگو با بانوی نیک‌اندیش، ملیحه‌سادات موسوی
با مشورت همسرم قدم در راه مدرسه‌سازی گذاشتیم
پرستار است و عاشق کار پرستاری و مراقبت‌‌کردن و شاید همین علاقه بود که ملیحه‌سادات موسوی که کارشناسی‌اش را از دانشگاه شیراز گرفته بود، راهی آمریکا می‌کند و کارشناسی ارشدش را از دانشگاه‌های آمریکا می‌گیرد و سال‌ها در آموزش پرستاری خدمت می‌کند.
ملیحه‌سادات موسوی، همسر رضا سطوت‌منش، خیر مدرسه‌ساز است که همراهی با همسر، او را هم به یکی از خیران تبدیل کرده است.
به‌شدت موافق مدرسه‌سازی بودم
همراه نیکوکار و خیر بودن غنیمتی بزرگ است که کمتر نصیب کسی می‌شود.
موسوی در پاسخ به این سؤال که از اینکه همسر خیر مدرسه‌ساز هستید، چه حسی دارید؟ می‌گوید: «خیلی خوشحالم؛ چراکه شروع کار مدرسه‌سازی با پیشنهاد من و مشاوره‌ای که با هم داشتیم، شکل گرفت و به این نتیجه رسیدیم که کار مدرسه‌سازی می‌تواند بهترین حوزه برای فعالیت در کشور باشد. ما فقط یکی از مدرسه‌های استان گلستان را مشترک ساختیم و بقیه مدارس را همسرم به‌تنهایی ساخت. البته در این راه من او را تشویق می‌کردم؛ چراکه به‌شدت موافق کار مدرسه‌سازی بودم.»
اما چه اتفاقی می‌افتد که زنی مرد خانواده را به‌سمت مدرسه‌سازی ترغیب می‌کند؟
موسوی در این باره می‌گوید: «احساس می‌کردم رضا، همسرم، از درآمدی که دارد، می‌تواند در راهی استفاده کند که هم باقیات و صالحاتی برایش باشد و هم منفعتی برای عده‌ای در جامعه داشته باشد. بنابراین فکر کردیم چه بهتر که در راه مدرسه‌سازی استفاده شود.»
می پرسم چرا به‌سمت کارهای خیر دیگری نرفتید و چرا مدرسه‌سازی را انتخاب کردید؟ می‌گوید: «من خودم موافق آموزش هستم. در طول دوران خدمتم شاید از 30 سال، 2۹-2۸ سالش را در آموزش‌وپرورش کار کردم و همیشه فکر می‌کردم با آموزش صحیح می‌توان افراد را به آن راه درست هدایت کرد.»
نقش بانوان در ترغیب خانواده به مدرسه‌سازی
نیمی از جامعه ما را بانوان تشکیل می‌دهند و تعداد فراوانی از آنها در زمره خیرین مدرسه‌ساز هستند.
موسوی در پاسخ به این سؤال که شما فکر می‌کنید نقش بانوان در توسعه فرهنگ مدرسه‌سازی و نیکوکاری چقدر است، می‌گوید: «من فکر می‌کنم اگر زنان توان مالی داشته باشند و به‌درستی توجیه شوند که ازلحاظ مالی می‌توانند در امور و کارهای خیر مشارکت کنند، به بهترین شکل هزینه کرده و در مدرسه‌سازی مشارکت می‌کنند. به اعتقاد من، همین کارهای به‌ظاهر کوچک می‌تواند کمک بسیاری به ترقی و رشد علم در جامعه کند.»
او درباره تأثیرگذاری و مشارکت زنان در امر کارهای خیر و مدرسه‌سازی می‌گوید: «بدون شک، هر زنی می‌تواند مشاور خوبی برای همسرش باشد؛ اما اگر توان مالی نیز داشته باشد، می‌تواند هزینه مدرسه را قبول کند و در کنار مدرسه‌سازی، مشاوره و کمک‌های فکری به همسر و فرزندان و اطرافیانش بدهد و به اعتقاد من، زنان ۱۰۰ درصد در ترغیب خانواده به‌سمت مدرسه‌سازی تأثیر دارند.»
این خیر مدرسه‌ساز به افرادی که از تمکن مالی برخوردارند، توصیه می‌کند: «من ۱۰۰ درصد فکر می‌کنم آن چیزی که برای هر انسانی می‌ماند، همان کارهایی است که در این دنیا انجام می‌دهد؛ چون واقعاً هر فردی که درآمد کافی داشته باشد، هر چقدر مسافرت برود و هر چقدر هم خرج کند، درنهایت ایام خوبی را می‌گذراند؛ اما منشأ خیری نخواهد بود. حالا اگر همین افراد بخشی از درآمدهایشان را در کارهای خیر و نیکوکاری هزینه کنند، می‌توانند منشأ خیر فراوانی در جامعه شوند.»
این خیر مدرسه‌ساز در پاسخ به این سؤال که از اینکه خیر مدرسه‌ساز هستید، چه حسی دارید؟ می‌گوید: «حس خوبی دارم؛ چون فکر می‌کنم در حد خودم توانسته‌ام کار کوچکی انجام بدهم و بچه‌ها بتوانند سال‌ها در آن مدرسه درس بخوانند و منشأ خیر و باقیات و الصالحات برایم شود.»
مردم در ساخت مدارس به دولت کمک کنند
یکی از مباحثی که در حوزه مدرسه‌سازی وجود دارد، سؤالی است که ذهن بسیاری از مردم را مشغول کرده و هر زمانی که درباره مدرسه‌سازی به دست خیران پیش می‌آید، می‌پرسند: «مدرسه‌سازی وظیفه دولت است یا مردم؟»
این خیر مدرسه‌ساز در این باره می‌گوید: «من فکر می‌کنم دولت وظایفی دارد که باید انجام بدهد؛ ولی افرادی که از درآمد و ثروت بسیاری برخوردار هستند، می‌توانند از آن درست استفاده کنند و به دولت در ساخت مدارس و ارتقای علمی جامعه کمک کنند.»
او می‌گوید: «اگر کسی که وضع مالی مناسبی دارد، با خودش بگوید هرچه دارم، برای خودم است و مشکلات و کمبودهای جامعه به من مربوط نیست، اصلاً کار درستی نیست و به افراد ثروتمند پیشنهاد می‌کنم اگر می‌توانند، مدرسه بسازند.»
انتظار از آموزش‌وپرورش؛ استفاده احسن از مدرسه
اما خیر و نیکوکاری که مدرسه‌ای می‌سازد و در اختیار آموزش‌وپرورش قرار می‌دهد، چه انتظاری می‌تواند داشته باشد؟
موسوی می‌گوید: «باید به‌نحواحسن از این مدرسه استفاده شود، به‌اندازه ظرفیتش دانش‌آموز بپذیرد و از معلمان خوبی برای تدریس استفاده کند تا نتیجه آن تعلیم‌وتربیت دانش‌آموزان باشد. کار بعدی، نگهداری از مدرسه است که قطعاً مهم است و باید از ساختمان مدارس مراقبت و رسیدگی شود.»
او درباره استفاده بهینه از مدارس می‌گوید: «وقتی کار خیری انجام می‌دهیم و دانش‌آموزی در مدرسه درس می‌خواند، علاقه‌مند می‌شویم آن دانش‌آموز درجات عالی را طی کند و در جامعه به فرد موفقی تبدیل شود. بدون شک، من و همه خیرین مدرسه‌ساز وقتی می‌بینیم دانش‌آموزان از پایه‌ای به پایه بالاتر می‌روند و به مدارج برتر دست می‌یابند، بسیارخوشحال می‌شویم و اثر خوب و مثبتی روی خود خیرین و خانواده‌هایشان می‌گذارند.»
دیدگاه تان را بنویسید