آیا بایدن می‌تواند آب رفته به جوی را بازگرداند

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

بالاخره دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در حال پذیرش شکست در انتخابات است. با این حساب ترامپ تا کمتر از دو ماه دیگر از کاخ سفید خواهد رفت اما میراث سیاست‌های مخرب او برای جو بایدن باقی می‌ماند. در این میان شاید یکی از دشوارترین برنامه‌های بایدن پس از سکونت در کاخ سفید موضوع بازگشت به توافقنامه هسته‌ای با ایران و جبران خسارت‌هایی باشد که ترامپ و دولتش وارد کردند.

اداره خدمات عمومی ایالات متحده که مسئول فراهم آوردن مقدمات انتقال قدرت پس از انتخابات است روز ۳ آذر با ارسال نامه‌ای به جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا، اعلام کرد که دولت دونالد ترامپ آماده است تا فرایند انتقال قدرت را به طور رسمی آغاز کند. شبکه سی‌ان‌ان که به این نامه دست یافته است در گزارش خود عنوان کرد که نامه مورد اشاره اولین قدم دولت ایالات متحده برای اقرار به شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری است. اگرچه ترامپ تاکید کرده که با وجود این نامه، شکایت انتخاباتی او همچنان مفتوح است و او با قدرت به این راه ادامه خواهد داد. ترامپ بدون ارائه شواهد و مستندات، رقیب خود را به تقلب و دستکاری در آرا متهم کرده است. در این میان تاخیر در آغاز روند انتقال قدرت، انتقاد شدید دمکرات‌ها و جو بایدن را به دنبال داشته است.

اما پس از آغاز به کار بایدن او با انبوهی از مشکلات روبرو خواهد شد. سیاست‌های مخرب ترامپ در عرصه سیاست داخلی و روابط خارجی آمریکا آثار منفی بسیاری بر جای گذاشته است و سوال اینجاست که آیا بایدن می‌تواند آب رفته به جوی را باز گرداند؟ و بایدن برای این کار باید چقدر زمان و انرژی صرف کند؟

موضوع برجام و رفع تحریم‌های ایران خواه ناخواه یکی از موضوعات مهم و دشوار در برنامه کاری جو بایدن خواهد بود. بایدن اگر آن طور که اعلام کرده بخواهد به برجام بازگردد، باید تمامی تلاش‌هایی که ترامپ برای تخریب برجام انجام داد را اصلاح کند تا بتواند به چهار سال پیش بازگردد و ثابت کند سیاست خصمانه‌ای در مقابل ایران ندارد.

حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس جمهوری روز شنبه ۱۷ آبان در نشست ستاد ملی مبارزه با کرونا گفت: امیدواریم تحریم کنندگان متوجه شده باشند که راهشان، نادرست و ناصحیح بوده و به هیچ عنوان به اهداف خود دست نخواهند یافت و تجربه سه ساله، درسی باشد که دولت بعدی آمریکا برابر قانون و مقررات تسلیم باشد و به همه تعهدات خود برگردد.

بسیاری از تحلیلگران و شخصیت‌های سیاسی معتقدند که به دلیل انبوه مشکلات و حجم خسارت‌هایی که در دوره ترامپ بر سیاست، اقتصاد و روابط خارجی آمریکا وارد شده بازگشت جو بایدن به توافق هسته‌ای زمانبر خواهد بود.

باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا روز ۳ آذر در گفت‌وگو با واشنگتن پست گفت: جهان هنوز در مورد چگونگی اطمینان و ثبات ایالات متحده در دوران بایدن به عنوان مثال توافق پاریس و توافق ایران سوال خواهد کرد. خسارت وارد شده است و زمان لازم است تا از آن خارج شویم اما بایدن افراد مناسب را در مناصب قرار می‌دهد.

رئیس جمهوری سابق آمریکا در عین حال تصریح کرد: مهم است که به رسمیت شناختن اعتمادی که متحدان ما و جهان به رهبری آمریکا داشتند، در یک شب بازسازی نخواهد شد. آنها از دیدن افرادی چون آنتونی بلینکن که در کنفرانس‌های مختلف در سراسر جهان بوده و برای بازگشت رهبری سنتی که ایالات متحده ایفای نقش داشته است، بسیار راحت و خوشحال خواهند شد.

اوباما با اذعان به اینکه به هرحال خساراتی وارد شده است و مدتی طول خواهد کشید تا خود را از آن بیرون آوریم، ابراز امیدواری کرد کابینه بایدن و افرادی که برگزیده شده‌اند، قادر به انجام آن خواهند بود اما ممکن است بلافاصله اتفاق نیفتد.

بایدن در مبارزات انتخاباتی بارها وعده بازگشت به برجام را داده است و بازگشت سریع به توافق هسته‌ای می‌تواند برای ایران و دولت بایدن مطلوب باشد. علاوه بر این دولت جدید آمریکا قادر است به طور یک جانبه با امضا کردن یک فرمان اجرایی لغو اعمال تحریم‌ها را در کنار اقدامات دیگر انجام دهد. اگرچه دولت ترامپ اعلام کرده که قصد دارد تحریم‌های جدیدی را ظرف دو ماه باقی مانده از حضورش در کاخ سفید اعمال کند. نکته مهم آنکه بازگشت مستقیم به توافق هسته‌ای نیازمند تجدید نظر کنگره نیست.

البته از همین حالا تهدیدات رژیم صهیونیستی در خصوص بازگشت آمریکا به برجام آغاز شده است. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی چند روز پیش در پیامی غیرمستقیم به رئیس‌جمهوری جدید آمریکا او را از بازگشت به توافق هسته‌ای ایران برحذر داشت. بنیامین نتانیاهو با حضور در مراسمی در سخنان خود به جو بایدن اعلام کرد، بازگشت به توافق هسته‌ای سابق با ایران ممنوع است. نتانیاهو ضمن مخالفت دوباره درباره هرگونه سازش‌ با ایران، مدعی مقابله با تهدیدات علیه اسرائیل شد.

قطعا بایدن با چالش‌های سردرگم کننده داخلی و بین المللی از جمله مبارزه با بیماری همه‌گیر کرونا، احیای اقتصاد آمریکا و بازسازی روابط با متحدان آمریکا مواجه خواهد بود و باید دید مساله هسته‌ای ایران اولویت چندم او خواهد بود و او چه موقع می‌تواند کابوس سیاست‌های مخرب ترامپ را پشت سر بگذارد.