راه آهن خواف – هرات/ پيوند دوكشور، يك تاريخ يك فرهنگ

احداث راه آهن خواف - هرات به عنوان ششمين خط آهن مرزي ايران با همسايگان منطقه، يكي از پروژه هاي مهم زيربنايي است كه نقش بسيار بزرگي در اقتصاد و توسعه ايران و افغانستان خواهد داشت و نه تنها زمينه ساز رونق اقتصادي و توسعه تجارت ميان دو كشور و گسترش دهنده پيوندهاي دوملت است، بلكه به لحاظ منطقه اي و بين المللي از رهگذر تسهيل مسير هاي ترانزيتي و حمل و نقلي داراي اهميت غير قابل اغماض است.

مشخصات عمومي پروژه

- طول مسير قابل افتتاح حدود 140 كيلومتر ، اعتبار هزينه شده براي اين پروژه 430 ميليارد تومان و ارزش روز آن 1800 ميليارد تومان است.

عمليات احداث راه آهن خواف - هرات بطول 225 كيلومتر شامل چهار قطعه است كه قطعات 1 و 2 واقع در ايران بطول ۷۸ كيلومتر - از خواف تا مرز شمتيغ در استان خراسان رضوي - قطعه سوم نيز از شمتيغ تا ايستگاه روزنك در كشور افغانستان بطول 62 كيلومتر به همراه ساختمان ايستگاه روزنك به هزينه ايران و با هدف كمك به توسعه كشور افغانستان احداث شده است.

ابعاد اقتصادي

- توسعه و تقویت روابط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دو کشور با تسهیل صادرات و واردات کالا و مسافرت بین دو کشور

- دسترسی مناسب ریلی افغانستان از طریق ایران به دیگر مناطق بین المللی اعم از آب های آزاد جنوب، منطقه قفقاز، ترکیه، عراق و اروپا

- پوشش خدمات ترابری ریلی برای حدود 1 میلیون نفر از مردم افغانستان در منطقه هرات

- جابجايي و ترانزيت بيش از 6 ميليون تن بار در سال افق طرح

- شکوفایی فعالیت های عمرانی و اقتصادی منطقه شمال‌غرب افغانستان

- امکان توسعه و ایجاد کریدور ریلی از هرات به مزارشریف در شمال شرق افغانستان

- خروج از انزوای جغرافیایی منطقه سنگان در خاک ایران و شهر هرات افغانستان

- کاهش هزینه نسبی حمل و نقل و رفع انحصار حمل کالا از حمل و نقل جاده ای.

- افزايش ايمني در ترابري منطقه

- كاهش مصرف سوخت در مقايسه با حمل و نقل جاده‌اي

مطابق آمار سازمان تجارت جهاني ايران یکی از بزرگترین مبادی واردات كشور افغانستان در چند سال گذشته بوده است. بطوريكه در سال 1397 حجم تجارت بين دو كشور حدود 3 ميليارد دلار بوده كه به باور كارشناسان تجارت کشور افغانستان تا يك دهه آينده اين ميزان از تبادلات بين دو كشور مي تواند به حدود 20 تا 25 ميليارد دلار در سال برسد. احداث اين خط آهن مي تواند نقش بسزايي در افزايش تبادلات تجاري بين دو كشور ايران و افغانستان ايفا كند.

ابعاد بين المللي

- اتصال کشور افغانستان به شبکه ریلی ایران (از طریق راه آهن مشهد-بافق)

- اتصال کشور افغانستان از طريق راه آهن ايران به کریدور بین المللی شمال - جنوب (حوزه خزر، روسيه و شمال اروپا)

- اتصال کشور افغانستان از طريق راه آهن ايران به کریدور بین المللی شرقي - غربي اكو و تراسيكا (كشور تركيه و جنوب اروپا)

- اتصال كشور افغانستان از طريق راه آهن ايران به آبهای آزاد (بندرعباس و بندر چابهار در جنوب ايران)

- كمك به رشد و توسعه سواحل مكران و افزايش مبادلات از طريق بندر جابهار به عنوان قطب حمل و نقل بين المللي

علاوه بر اين، بهره برداري از اين مسير مهم ريلي ضمن فراهم نمودن زمينه انتقال سريعتر كالا و مسافر به مقاصد متعدد، موجب تامين منافع اقتصادي و تقويت همكاري و همگرايي و نيز تحكيم امنيت و ثبات منطقه اي و رفاه عمومي ملت ها خواهد بود.

ابعاد سياسي و فرهنگي

راه آهن خواف - هرات نقش بزرگی در تسهيل صادرات و واردات و ترانزیت کالا از ایران به افغانستان و بالعكس دارد و زيربناي مناسبي براي رونق معادن و صنایع معدنی این کشور بخصوص معادن سنگ آهن فراهم مي‌كند . همچنین این پروژه باعث مسافرت آسان اتباع دو کشور مي‌گردد.

در بعد روابط سیاسی بين دو كشور، همکاری در ایجاد و بهره برداری از این مسیر به عنوان یکی از تعهدات ایران جهت برنامه توسعه یافتگی کشور همسایه افغانستان بوده است و با افزايش مبادلات تجاري و افزايش مسافرتها روابط دو كشور ارتقاء مي يابد.

ايران و افغانستان به عنوان دو كشور با يك تاريخ و يك فرهنگ مشترك همواره از بهترين و بالاترين سطح روابط برخوردار بوده اند كه اين روابط طي سال هاي اخير نيز به عنوان دو شريك راهبردي روندي فزاينده و روبه رشد را طي كرده است در حال حاضر ايران یکی از بزرگترين شريك های تجاري افغانستان است و اميد است با بهره برداري از اين خط آهن ريلي ميزان تبادلات اقتصادي، فرهنگي ، سياسي و اجتماعي به نحو قابل توجهی افزايش يابد.