توصیه برجامی کسینجر به بایدن/ چرا استراتژیست پیر نگران است؟

نامه نیوز : در سال 2015 میلادی، زمانی که توافق هسته ای میان ایران و اعضا 1+5 منعقد شد، هنری کسینجر استراتژیست و نظریه پرداز مشهور آمریکا در حوزه سیاست خارجی نتوانست مخالفت خود را با این توافق پنهان کند! هنری کیسینجر شخصیتی که نزدیک به چهار سال از دهه هفتاد میلادی (سپتامبر ۱۹۷۳ تا ژانویه ۱۹۷۷ - شهربور ۱۳۵۲ تا دیماه ۱۳۵۵) سکان دیپلماسی آمریکا را در دست داشت، در آن زمان مدعی شد:

" توافق اتمی ایران می‌تواند نظم موجود در جلوگیری از گسترش سلاح‌های استراتژیک در خاورمیانه را برهم بزند. این توافق، به مفهوم پایان تلاش‌های آمریکا در مورد جلوگیری از گسترش [سلاح‌های استراتژیک] در منطقه تعریف شود، و تمام کشورهای منطقه با نیت ایجاد توانایی‌های هسته‌ای [وارد این عرصه شوند] و یا به داشتن توانایی‌هایی مانند آنچه که ایران در چارچوب توافق [برجام] به‌دست آورده اصرار ورزند، ما شاهد درهم ریختن رژیم عدم گسترش [سلاح‌های هسته‌ای] خواهیم بود!سپس ما با شرایطی روبرو خواهیم شد که در آن به دلیل محدود بودن قابلیت‌های تکنولوژیک جهت پوشش گسترده بازدارندگی اتمی برای اقدامات پیشگیرانه این کشورها باید بهایی پرداخت شود».

البته زبگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا و دیگر استراتژیست مشهور حوزه روابط بین الملل در آمریکا، قبل از مرگش و در همان سال 2015 میلادی، پاسخ کسینجر را به صورت غیر مستقیم داده بود. برژینسکی صراحتا اعلام کرد که ادعای آمریکا مبنی بر ساخت بمب هسته ای توسط ایران، نوعی حقه بازی هسته ای محسوب می شود و باید هر چه سریع تر به این بازی تبلیغاتی و سیاسی خطرناک ( از سوی آمریکا) پایان داده شود. در هر حال، هنری کسینجر پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 میلادی، نقش به سزایی در ترغیب رئیس جمهور جنجالی آمریکا مبنی بر خروج از برجام ایفا کرد. کسینجر معتقد بود توافق هسته ای باید در هم شکسته شود و به پیش در آمدی برای تحقق "استراتژی فشار حداکثری آمریکا علیه ایران" تبدیل گردد! ترامپ نیز تحت تاثیر کسانی مانند کسینجر، مایک پمپئو و جان بولتون ( مشاور امنیت ملی سابق خود) دست به چنین اقدامی زد.

با همه این اوصاف، کسینجر نشان داد که بر خلاف آنچه برخی تحلیلگران حوزه روابط بین الملل می پندارند، چندان فرد عاقلی در حوزه سیاست خارجی محسوب نمی شود! میان "تصور کسینجر" از "آثار خروج ترامپ از برجام " و آنچه در حقیقت رخ داد، تناسبی وجود نداشت! ماجرا به این نقطه ختم نشد! کسینجر در ابتدایی حضور ترامپ در کاخ سفید نیز به وی توصیه کرده بود تا "سیاست مهار چین" را در دستور کار قرار دهد اما در ماههای پایانی حضور ترامپ در کاخ سفید و پس از آنکه جنگ اقتصادی چین و آمریکا، بدون نتیجه و دستاوردی برای واشنگتن به پایان رسید، از ترامپ خواست تا مانع از شکل گیری نبردی جدید میان آمریکا و چین شود!

اکنون، کسینجر در سن 97 سالگی، نتوانسته است نگرانی خود را در خصوص احتمال بازگشت دولت جدید بایدن به برجام کتمان کند. کسینجر در تازه ترین سخنانش اظهار کرده است :

" دولت جدید ایالات متحده نباید به توافق هسته ای با ایران برگردد چون ممکن است یک مسابقه تسلیحاتی را در خاورمیانه ایجاد کند.ما نباید خودمان را گول بزنیم. من اعتقاد ندارم که روح [توافق‌نامه ایران]، با محدودیت زمانی و قابلیت‎های فرار بسیار، کاری غیر از آوردن سلاح هسته‌ای در سراسر خاورمیانه انجام دهد و بنابراین یک وضعیت تنش نهفته ایجاد می‌کند که دیر یا زود آشکار خواهد شد. "

اما سوال اصلی اینجاست که دلیل اصلی نگرانی کسینجر نسبت به آنچه در منطقه و در قبال ایران می گذرد چیست؟! آیا نگرانی وی واقعا معطوف به سند برجام است؟! پاسخ این سوال منفی است! اصل ترین نگرانی کسینجر مربوط به افزایش قدرت بازدارندگی ایران در مقابل رژیم اشغالگر قدس و متحدان سعودی و منطقه ای تل آویو می باشد.به عبارت بهتر، کسینجر به استراتژی" مهار حداکثری ایران قدرتمند" می اندیشد، یعنی دقیقا همان چیزی که ترامپ و بایدن نیز مشترکا در قبال ایران دنبال آن بوده و خواهند بود. اما باید تاکید کنیم که بایدن نیز در مسیر تحقق این استراتژی، به مانند ترامپ ناکام خواهد ماند. بدیهی است که در این معادله، بازگشت با عدم بازگشت آمریکا به برجام اصالت و موضوعیتی نخواهد داشت. آنچه مهم تلقی می شود، افزایش قدرت بازدارندگی و مانور ایران در برابر دشمنان فرامنطقه ای و منطقه ای خود محسوب می شود.

نکته جالب توجه دیگر اینکه کسینجر در سخنرانی اخیر خود و در پاسخ به پرسشی برای استفاده از توافقنامه رژیم صهیونیستی و چهار کشور عربی، چه توصیه‌ای برای بایدن و دولتش دارد، گفت: «ما نباید از این دستاورد دست بکشیم. من به دولت جدید می‌گویم که ما در مسیر خوبی قرار گرفته‌ایم. این توافق‌نامه پنجره‌ای به سوی یک خاورمیانه جدید گشوده است».

بدیهی است که " خاورمیانه جدید" به عنوان یک ایده و هدف راهبردی، مدتهاست از سوی افرادی مانند کسینجر ترسیم و اجرایی شده اما در نهایت راه به جایی نبرده است. بدون شک عادی سازی روابط اعراب و رژیم اشغالگر قدس نیز نمی تواند منتج به اجرایی شدن این ایده خطرناک شود.موضوعی که کسینجر نیز در خفایای ذهن خود نسبت به این حقیقت آگاه است!