دلواپسان سکوت برجامی بایدن

با این حال ظاهراً عجله‌ای در طرف مقابل یعنی دولت بایدن دیده نمی‌شود. بایدن در اولین تماس تلفنی خود با ولادیمیر پوتین از هر زمینه‌ای مثل اوکراین، ادعای دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۲۰ و تمدید پیمان‌ها سخن گفت، اما چیزی از برجام نگفت یا نخواست که فاش شود!

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا نیز که می‌توانست بیشتر یا زودتر چیزی بگوید، ترجیح داد فقط اشاره کند که «به گفتگو با تهران درباره برنامه هسته‌ای بازمی‌گردیم.» به نظر می‌رسد این حرف چیزی نباشد که ایران را راضی کند. کمترین خواسته ایران بازگشت کامل به برجام و لغو همه تحریم‌های برجامی و تحریم‌های جدید است، اما گویا دولت بایدن اول می‌خواهد گفتگو کند! تا کی؟! جملات بعدی بلینکن نشان می‌دهد چه در سر دارند: «ما قدرت بی نظیری در متحد کردن کشور‌ها برای مقابله با چالش‌ها داریم. ما بار دیگر دیپلماسی امریکا را برای تقویت مصالح و ارزش‌های خود در جهان فعال می‌کنیم.»

ممکن است همین امروز یا فردا امریکایی‌ها چیزی یا چیز‌هایی هم درباره برجام بگویند، اما عجالتاً مشاور اوباما به بایدن سفارش کرده که آن فشار حداکثری ترامپ را حفظ کند. دیگرانی هم گفته‌اند امریکا بهتر است عجله‌ای نشان ندهد.

به نظر می‌رسد طرف ایرانی باید در اظهار نظر جانب عزت نفس را نگه دارد و بداند درمیدانی که در آن در حال بازی است، همه کلمات به خوبی و با دقت، تفسیر می‌شود.

دولت جدید امریکا تقریباً درباره همه مسائل موجود در سیاست خارجی امریکا حرفی زده و اظهارنظری کرده جز برجام و لزوم برگشت به آن و در همین حال همصدایی‌ها از دموکرات‌ها با جمهوریخواهان با محوریت حفظ سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ علیه دولت بایدن هم به گوش می‌رسد. در چنین شرایطی نماینده دائم ایران در سازمان ملل به دولت بایدن هشدار داد در صورت لغو نشدن تحریم‌ها علیه ایران در زمان کوتاهی، احتمال تعامل در توافق هسته‌ای از بین می‌رود.

مجید تخت‌روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل در یادداشتی در نیویورک‌تایمز با بیان اینکه دولت بایدن بداند هرگونه تأخیر در لغو تحریم‌ها بیانگر ادامه خصومت با مردم ایران است، عنوان کرد: پنجره در حال بسته شدن است. اگر دولت جدید به تعهدات خود عمل نکند و تحریم‌ها را در زمان کوتاهی لغو نکند، احتمال تعامل در توافق هسته‌ای از بین می‌رود.

به گزارش فارس، تخت روانچی نوشت: بایدن خواستار بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران است. او می‌تواند از اینجا شروع کند.

در این یادداشت آمده است: در طول سال‌های دولت ترامپ، حزب دموکرات و به ویژه جو بایدن منتقد سیاست‌های جنگ‌طلبانه ترامپ بوده‌اند. در موارد مختلف - از جمله در مقاله‌ای که در ماه سپتامبر در وب سایت سی‌ان‌ان منتشر شد - بایدن خواستار بازگشت ایالات متحده به توافق هسته‌ای شده است. مهم‌تر اینکه، او متعهد شده سیاست‌های دولت ترامپ را که باعث افزایش تنش در منطقه شده است، تغییر دهد. ایران از کاهش تنش در همسایگی‌اش استقبال خواهد کرد. وی تصریح کرده است:‎ اکنون که بایدن در کاخ سفید است، می‌بایست این قول‌ها را عملی کند. در یادداشت تخت‌روانچی در نیویورک‌تایمز آمده است: ایالات متحده باید بلافاصله به تبعیت از تعهدات خود در توافق هسته‌ای، که با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد جزو حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود، بازگردد. با این اقدام دولت بایدن، کشور به مسیر پایبندی به تعهداتش باز می‌گردد. دولت جدید همچنین باید به صورت فوری تحریم‌های جدیدی را که دولت ترامپ علیه ایران وضع کرده لغو کند. این نشان‌دهنده تعهد دولت جدید برای بازسازی اعتبار جهانی متلاشی شده ایالات متحده است.

وی می‌نویسد: ایران، به نوبه خود، در موارد متعددی اعلام کرده است که آماده است به محدودیت‌های اولیه توافق شده در برجام بازگردد و با سرعت قدم‌هایی را که برداشته است بازگرداند، به شرطی که تمامی تحریم‌های اعمال یا اعمال مجدد شده توسط دولت ترامپ پس از خروج غیرقانونی از توافق هسته‌ای لغو شود. در این یادداشت آمده است: هرگونه تردید یا اجرای ناقص تعهدات ایالات متحده آنچه را که بایدن قول داده است، زیر سؤال می‌برد. همچنین این امر به عنوان عدم صداقت از سوی دولت جدید تفسیر خواهد شد و ابزار لازم را برای مخالفان توافق هسته‌ای فراهم می‌کند تا در مسیر دیپلماسی خرابکاری کنند.

تخت روانچی می‌افزاید: سیاست بایدن در قبال ایران ممکن است در دو جهت مخالف پیش رود؛ وی ممکن است تحریم‌های ایران را که نقض توافق هسته‌ای است و توسط جامعه بین‌المللی رد شده است، حفظ کند؛ اقدامی که به معنای ادامه سیاست بی‌سرانجام «فشار حداکثری»‌دولت ترامپ است. یا می‌تواند به سرعت به گزینه انجام تعهدات امریکا در توافق هسته‌ای و قولی که قبلاً داده است، بازگردد. این توافقنامه به طور خاص برای پرداختن به موضوع هسته‌ای و نه چیز دیگری طراحی شده است. سایر عناصر روابط ایران و ایالات متحده هیچ ارتباطی با این توافقنامه ندارند و نمی‌توانند با آن در هم آمیخته شوند. با این حال اگر این توافق به‌طور کامل اجرایی شود، هنوز هم می‌تواند مبنایی برای احترام و درک متقابل باشد که به نفع همه طرف‌هاست.

وی می‌نویسد:، اما بایدن و دولت وی باید بدانند که هرگونه تأخیر در لغو تحریم‌ها به عنوان نشانه‌ای از ادامه خصومت با مردم ایران تلقی می‌شود.

در این یادداشت آمده است: ایرانیان از محاصره ناعادلانه اقتصاد ما رنج می‌برند و مسئولیت این رنج‌ها کاملاً بر دوش دولت ایالات متحده است. مردم ایران نسبت به ادامه مجازات جمعی خود بی‌تفاوت نخواهند بود. در حقیقت، نمایندگان آن‌ها در مجلس ماه گذشته قانونی را تصویب کردند که دولت را موظف می‌کند اگر تحریم‌ها لغو نشود، اقداماتی از قبیل افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم را انجام دهد. ‎در پایان این یادداشت آمده است: پنجره در حال بسته شدن است. اگر دولت جدید به تعهدات خود عمل نکند و تحریم‌ها را در زمان کوتاهی لغو نکند، احتمال تعامل در توافق هسته‌ای از بین می‌رود. اما لغو کامل و صادقانه تحریم‌ها، جو جدیدی ایجاد خواهد کرد که به کاهش تنش‌ها در منطقه و فراتر از آن کمک می‌کند.

همزمان با انتشار این نامه آنتونی بلینکن به عنوان وزیر خارجه امریکا در دولت بایدن بلافاصله بعد از تأیید در مجلس سنا با همتایان کانادایی، کره‌جنوبی، ژاپنی و مکزیکی خود تماس تلفنی گرفت تا دولت بایدن به ژست اینکه برجام چندان هم برای امریکایی‌ها اهمیتی هم ندارد ادامه داده باشد.

همصدایی دموکرات‌ها با جمهوریخواهان

مشاور پیشین باراک اوباما به همراه قائم مقام مشاور امنیت ملی در دولت جورج بوش پسر، خواستار تداوم فشار‌های امریکا بر ایران و چین در دولت جو بایدن شدند.

«دنیس راس» مشاور دولت باراک اوباما در منطقه غرب آسیا و «خوآن زاراته» قائم مقام مشاور امنیت ملی در دولت «جورج بوش پسر» در یک یادداشت مشترک، خواستار حفظ فشار حداکثری واشنگتن ضد تهران شدند.

این دو مقام پیشین امریکایی در یادداشت مشترکی در «لس‌آنجلس تایمز» با اشاره به تغییر وعده‌های رؤسای جمهوری امریکا از آیزنهاور گرفته تا جورج بوش بعد از ورود به کاخ سفید و با این مقدمه که اوباما همچنین وعده داد که سیاست‌های ضد تروریسم دوره بوش را از بین ببرد، اما در نهایت او بسیاری از همان سیاست‌ها از قبیل حملات هدفمند به رهبران تروریست و جمع‌آوری و شناسایی‌های گسترده را گسترش داد، نوشتند: «خروج به طور کامل دولت ترامپ از توافق هسته‌ای ایران (برجام)، کاری اشتباه بود و به ایران برای سرعت دادن به برنامه هسته‌ای خودش بهانه داد، اما با این وجود، قطعاً کارزار «فشار حداکثری» اهرمی را ایجاد کرده که نباید آن را کم‌اهمیت شمرد.»

آن‌ها با اشاره به تصمیم ایران برای ازسرگیری غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم ادعا کردند: «این کار بدین خاطر انجام نشد که ایالات متحده را به تعجیل در بازگرداندن به توافق هسته‌ای وادارد بلکه به خاطر این صورت گرفته که ایران می‌خواهد به رفع تحریم‌ها دست یابد. البته ایران نباید مجانی به کاهش تحریم‌ها دست یابد.»