کاربرد خاموت چیست؟
خاموت محصولی فولادی است که با خم‌کاری تخصصی و استاندارد میلگرد ساخته می‌شود. جالب است بدانید که میلگرد خاموت، بسیار بیشتر از آن چیزی که شما تصور می‌کنید، در زندگی‌تان حضور داشته است اما همیشه در قسمت‌های زیرین و پنهان ساختمان قرار داشته است. در این مقاله، قصد داریم ابتدا خاموت، و نحوه ساخت آن را بررسی کنیم، سپس به بررسی کابردها و نکات تکمیلی این محصول فولادی پرکاربرد بپردازیم.
خاموت چیست؟در قدم اول باید بگوییم که خاموت نوعی میلگرد عرضی است. میلگرد عرضی چیست؟
میلگردهایی که در ساختمان‌سازی استفاده می‌شوند، یا در طول ساختمان به‌کار می‌روند یا در عرض آن. خاموت از آن دسته میلگردهاست که در عرض ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. چنانکه گفتیم، خاموت با خم‌کاری میلگرد ساخته می‌شود و کاربردهای زیادی هم دارد؛ مهم‌ترین کاربرد خاموت، افزایش استقامت برشی و پیچشی ساختمان‌هاست. خاموت معمولا در سایزهای 8 یا 10 میلی‌متری در بازار موجود است.
خاموت، نوعی میلگرد است که در بتن‌های بکار رفته در ستون‌ها و تیرها، به منظور جلوگیری از ترک‌خوردگی، حفظ شکل بتن و افزایش مقاومت، استفاده می‌شود.استفاده از این محصول فولادی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که آخرین خط دفاعیِ سازه در مقابل زلزله است و می‌تواند مانع ریزش سازه در اثر تغییر حالت ستون‌ها یا تیرهای بتنی شود. میلگردهای مورد استفاده در آرماتوربندی (بتن آرمه) به دو دسته تقسیم می‌شود. میلگرد طولی که در طول بتن قرار می‌گیرد و میلگرد عرضی که در فواصل مشخص در عرض بتن و به صورت عمودی یا مورب، دور میلگرد طولی قرار می‌گیرد.
خاموت چه انواعی دارد؟
خاموت براساس روش ساخت و کاربردش در ساختمان‌سازی، به انواع و مدل‌های متفاوتی تقسیم‌بندی می‌شود. البته مواد اولیه و نوع میلگرد به‌کار رفته برای تولید خاموت هم در تعیین نوع و مدل خاموت تاثیرگذار است. در ادامه، مهم‌ترین مدل‌های خاموت را بررسی می‌کنیم:
- خاموت سلولار:
به‌وسیله یک تکنولوژی مدرن با نام " Pi-Systems " از میلگرد، خاموت‌هایی تولید می‌کنند که با نسل‌های قدیمی خاموت بسیار متفاوت است. خاموت در اصل برای افزایش استحکام بتن و ساختمان به‌کار می‌رود. باید بدانید که خاموت سلولار، بسیار بیشتر از خاموت‌های سنتی در افزایش استحکام موثر است. خاموت سلولار، به‌روزترین نوع خاموت در صنعت آهن‌آلات است.
- خاموت مارپیچ:
این نوع از خاموت، با دستگاه‌هایی پیشرفته و نسبتا مدرن با نام "دستگاه CNC " تولید می‌شوند و مزیت‌های زیادی هم نسبت به تولید دستی دارند.
- خاموت ربات:
این خاموت‌ها تقریبا شبیه به خاموت مارپیچ هستند، با این تفاوت که در یک سوی این میلگرد، یک مربع ایجاد شده است. نکته جالب هم اینجاست که علاوه بر اینکه خاموت ربات شکل ظاهری تقریبا مشابهی با خاموت مارپیچ دارد، این خاموت هم با دستگاه CNC تولید می‌شود.
- خاموت معمولی:
این خاموت با دست ساخته می‌شود اما تفاوت عمده آن با دیگر خاموت‌های دست‌ساز این است که به وسیله ابزاری مانند نام آچار F یا صفحه خم‌کن خاموت تولید می‌شود. این ابزارآلات تا حدودی استانداردهای خم‌کاری میلگرد را حفظ می‌کنند.
- خاموت سنتی:
خاموت سنتی، در بسیاری از سازه‌های ایرانی استفاده می‌شود؛ این خاموت با ابزارهای نه‌چندان پیشرفته تولید می‌شود و ممکن است در زمان ساخت آن، بسیاری از استانداردهای خم‌کاری میلگرد رعایت نشود.
خاموت از چه موادی ساخته می‌شود؟
همانطور که در قسمت‌های قبلی گفتیم، خاموت از انواع میلگرد ساخته می‌شود. البته گفتن این نکته هم خالی از لطف نیست که خاموت به‌طور معمول، از میلگردهایی فولادی با قطر 8، 10 یا 12 میلی‌متر ساخته می‌شود.
کاربرد خاموت در ساختمان چیست؟
میلگردها معمولا در بتن به‌کار می‌روند و علت این کاربرد هم، افزایش استحکام و مقاومت بتن است. همیشه دو مدل شکست برشی و شکست خمشی، بتن‌های ساختمان را تهدید می‌کند. میلگرد و انواع آن نیز دقیقا در بتن به‌کار می‌روند تا آن را در برابر چنین شکست‌ها و ترک‌هایی مقاوم کنند. پس مهم‌ترین کاربرد خاموت در ساختمان‌سازی، افزایش استحکام بتن‌ها و کلیت سازه است.
کاربردهای دیگر خاموت به بیان زیر است:
- خاموت در نگه‌داشتن میله‌های پشتیبان با یک شکل RCC استفاده می‌شود. در فاصله‌های معین، از خاموت در ستون‌های ساختمان استفاده می‌شود تا مانع خم‌شدگی آن‌ها شود.
- مانع شدن از ایجاد هر گونه ترک‌های احتمالی مورب‌شکل که ویرانی‌های احتمالی بنا را به دنبال دارند.
- ارتقا مقاومت و استحکام سازه در برابر انواع آسیب‌های تنشی، کشش سطحی، انقباضی و خزشی.
- افزایش عملکرد و قدرت لنگر خمشی آغازین.
همچنین خاموت به دلایل زیر، در ستون‌ها به کار می‌رود:
- افزایش مقاومت ستون در برابر برش‌های جانبی و حفاظت از میله‌های فولادی به‌کار رفته.
- برای محدود کردن بتن در هسته و افزایش استحکام آن.
- برای حفاظت و نگه‌داری از میله‌های طولی.
گفتن این نکته هم خالی از لطف نیست که خاموت یکی از پرکاربردترین انواع میلگرد در مناطق زلزله‌خیز است؛ به بیان دیگر، یکی از اصولی‌ترین روش‌ها برای کم‌کردن آسیب‌های زلزله در کمربندهای زلزله، استفاده از خاموت است. مهندسان ساخت و ساز در کشورهایی مانند ایران یا هند که در معرض زلزله هستند، از خاموت‌ها بیشتر از میلگردهای دیگر بهره می‌برند.
خاموت چگونه به استحکام ساختمان کمک می‌کند؟خاموت‌ها به دو شکل کلی در ساختمان یا سازه به‌کار می‌روند.
- تنگ بسته (خاموت بسته): علاوه بر افزایش استحکام برشی، در جلوگیری از پیچش نیز کاربرد دارد.
- تنگ باز (خاموت باز): بصورت قلاب یا رکابی در ساختمان سازی به کار می‌رود.
برای افزایش کیفی خاموت و دریافت بهترین نتیجه از چنین مصالحی، نکات و ضوابط زیر را بصورت دقیق رعایت کنید:
- در میان هر خاموت، حدود 8 تا 12 برابر میلگردهای اصلی، فاصله بگذارید.
- خاموت‌ها را در دماهای سرد (کمتر از 5 درجه سانتی‌گراد) تولید نکنید؛ به بیان دیگر، عملیات خم‌کاری میلگرد و تولید خاموت را در چنین آب و هوایی انجام ندهید.
- به هیچ عنوان از میلگردهای دست دوم یا کارکرده در ساخت خاموت یا دیگر انواع میلگرد، استفاده نکنید.
ساختمان‌سازی یکی از حساس‌ترین فعالیت‌های مهندسی‌شده است. رعایت نکردن نکات یا پشت گوش‌انداختن بعضی مسائل در ساخت و ساز، آسیب‌ها و خطرات جبران‌ناپذیری را به همراه دارد. در راستای جلوگیری از اشتباه یا کاهش اشتباه‌ها در ساخت و ساز، قوانین بسیار سخت‌گیرانه‌ای در هر بخش ساختمان‌سازی اعمال می‌شود و با مشاوره با کارشناسان فروش اصفهان آهن (" www.esfahanahan.com ") خرید مطمئنی داشته باشید.
باید بگوییم که استفاده از خاموت نیز از این مسئله مستثنا نیست. در بهره‌برداری از خاموت باید قوانین و مقررات خاصی را رعایت کنیم، تا سازه به استحکام دلخواه برسد. قوانین زیر، بخشی از مقررات مربوط به خاموت‌گذاری هستند. سایزها و ابعاد زیر در خاموت‌گذاری طول ناحیه بحرانی لازم‌الاجرا هستند.
- دو برابر ارتفاع هر مقطع از ابتدای تکیه‌گاه تا وسط دهانه.
- خاموت‌ها باید سایزی بیشتر از یک چهارم ارتفاع موثر هر مقطع و 8 برابر بیشتر از قطر نازک‌ترین آرماتور طولی باشند.
- فاصله قرارگیری هر خاموت باید حدود 20 سانتی‌متر باشد.
- خاموت‌های عرضی حتما باید با یک سیم مخصوص آرماتوربندی به میلگردهای طولی متصل شوند.
خاموت‌ها نوعی میلگرد هستند که با خم‌کاری‌ها و برش‌های تخصصی تولید می‌شوند. خاموت‌ها در افزایش استحکام و مقاومت بتن و کلیت ساختمان بسیار تاثیرگذار هستند. خاموت‌ها با روش‌های متنوعی مانند، روش سلولار، مارپیچ یا سنتی تولید می‌شوند؛ هر کدام از این روش‌ها، مزیت‌ها و معایب مخصوص به خود را دارند. در این مقاله، علاوه بر معرفی انواع خاموت، کاربردهای رایج این محصول فولادی را برشمردیم و در پایان نیز، چند خطی درباره قوانین خاموت‌گذاری صحبت کردیم.
منبع : اصفهان آهن
دیدگاه تان را بنویسید