سفر پاپ به عراق از نگاه رسانه‌های غربی

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

رسانه های غربی با نگاهی موشکافانه سفر پاپ به عراق به ویژه ملاقات مهم او با آیت الله سیستانی مرجع عالی شیعیان عراق را به طور مبسوط پوشش خبری دادند و از دید خود، به شرح آنچه در عراق در جریان سفر فرانسیس گذشت، پرداختند.

خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت: مسلمانان و مسیحیان موصل از زندگی شان تحت حاکمیت ظالمانه داعش برای پاپ فرانسیس گفتند و وی بر پایدارتر بودن اخوت نسبت به برادرکشی، مهر تاکید گذاشت.

فرانسیس در سفری تاریخی به عراق، با بالگرد به موصل نقل مکان کرد تا برای قربانیان هر مذهبی دعای خیر کند.

پاپ ۸۴ ساله بر ویرانه های منازل و کلیساهای میدانی پا گذاشت که زمانی مرکز رونق و شکوفایی این شهر باستانی بود.

شهر موصل در شمال عراق از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ در اشغال گروه تروریستی داعش بود.

نجیب میخائیل اسقف اعظم موصل خطاب به پاپ گفت: با هم به بنیادگرایی، فرقه گرایی و فساد نه می گوییم.

فرانسیس روی صندلی سفیدرنگی نشسته بود که با بناهای باستانی و پلکان های معلق احاطه شده بود.

شهر قدیمی موصل، مامن کلیساهای باستانی است که در سال ۲۰۱۷ در جریان نبردی خونبار برای بیرون راندن گروه تروریستی داعش، ویران شد.

پاپ فرانسیس گفت: چه ظالمانه است که این کشور که مهد تمدن است، متحمل ضربه ای بی تمدنانه شود و عبادتگاه های باستانی ویران و هزاران نفر اعم از مسلمان، مسیحی، ایزدی و غیره به ناچار بی خانمان یا کشته شوند.

وی افزود: امروز اما ما بر اعتقاد راسخ مان مبنی بر پایدارتر بودن اخوت بر برادرکشی مهر تائید می نهیم و اینکه امید قدرتمندتر از نفرت و صلح مقتدرانه تر از جنگ است.

وی در اشاره ای مستقیم به داعش گفت که هیچ گاه نمی توان امید را با خون های ریخته شده به دست کسانی که از نام خدا برای دنبال کردن مسیر تخریب سواستفاده می کنند، سرکوب کرد.

به گزارش رویترز، جامعه مسیحیان عراق که یکی از قدیمی ترین ها در جهان هستند، به موجب سال های جنگ و درگیری، نابود شده اند و شمارشان از ۱.۵ میلیون نفر قبل از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ و اقدامات خشونت بار داعش، به حدود ۳۰۰ هزار نفر رسیده است.

پاپ در عین حال در جریان سفر خود به عراق بر مدارا و سازگاری با مذاهب تاکید کرد.

خبرگزاری فرانسه نیز در بازتاب خبر سفر پاپ به عراق در گزارشی نوشت: فرانسیس روز یکشنبه برای قربانیان جنگ در شمال عراق دعا کرد.

وی در حالی که در جایگاهی نشسته بود که دیوارهای نسبتا ویران کلیسای باستانی الطاهره پشت سرش قرار داشت، از مسیحیان در عراق و خاورمیانه خواست در سرزمین آبا و اجدادی شان بمانند.

وی گفت که هجرت مصیبت بار مسیحیان از عراق و منطقه وسیعتر نه تنها به افراد و جوامع مرتبط آسیب فراوانی می زند، بلکه همچنین بر جامعه ای که پشت سر می گذارند، تاثیر دارد.

اعمال خشونت بار داعش، صدها هزار مسیحی در استان نینوا در شمال عراق را مجبور به فرار کرد و شمار جمعیت مسیحیان این کشور را به شدت کاهش داد.

براساس این گزارش، فدائیان روز یکشنبه برای ملاقات پاپ در محوطه کلیسای الطاهره تجمع کرده بودند، مکانی که سقف آن در جریان مبارزه با داعش در سال ۲۰۱۷ ویران شد.

حضور سنگین نیروهای امنیتی برای محافظت از پاپ در شمال عراق مشاهده می شد در روزی که خطرناکترین روز در سفر تاریخی وی به کشوری بود که نیروهای امنیتی اش همچنان در تعقیب سلول های خفته داعش هستند.

اما به نظر می رسید که پاپ هیچ هراسی از این مساله ندارد، به طوری که سوار بر خودرویی بدون در از شهر قدیمی و تاریخی موصل دیدن کرد.

پاپ فرانسیس زمانی که در سال ۲۰۱۴ ویرانگری داعش در سراسر نینوا را از دور مشاهده می کرد، گفته بود که آماده است به این مکان بیاید و با افراد بی خانمان و قربانیان دیگر جنگ به نشانه همبستگی دیدار کند.

وی سرانجام روز یکشنبه به وعده اش عمل کرد، در قراقوش دست به دعا شد که کلیسای باستانی اش به نام الطاهره شبیه کلیسایی که در موصل است، به دست داعش به آتش کشیده و خود شهر نیز توسط این گروه تا حد زیادی ویران شد.

فرانسیس خطاب به کسانی که برای دیدار وی تجمع کرده بودند، گفت: رویاپردازی را متوقف نکنید. تسلیم نشوید. امیدتان را از دست ندهید. اکنون زمان بازسازی و شروع دوباره است.

خبرگزاری فرانسه در ادامه این گزارش آورد: سفر پاپ فرانسیس به عراق به عنوان «زائر صلح» با هدف تضمین دهی دوباره به جامعه مسیحیان این کشور انجام شد، اما همچنین گفتمان با دیگر مذاهب را دنبال می کرد.

روز شنبه، این رهبر ۱.۳ میلیارد کاتولیک جهان با آیت الله العظمی علی سیستانی روحانی ارشد شیعیان عراق دیدار کرد.

فرانسیس صبح روز یکشنبه در فرودگاه اربیل به زمین نشست. وی با نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق و مسرور بارزانی نخست وزیر این اقلیم دیداری کوتاه داشت.

هزاران نظامی و پلیس در جریان سفر پاپ به عراق به کار گماشته شدند و برای افزایش سطح امنیتی از تعدادی هواپیما، بالگرد و خودروهای زرهی کمک گرفته شد.

این روزها، چالش بزرگی که عراق را درگیر کرده، همه گیری کووید - ۱۹ است، به طوری که موج دوم این بیماری حدود ۵ هزار مورد جدید ابتلا را هر روز در عراق رقم می زند.

مقام های عراقی در سراسر این کشور قرنطینه اعمال کرده اند تا هم موارد ابتلا را پایین نگه دارند و هم رفت و آمدهای مردم در جریان سفر پاپ به این کشور را کنترل کنند.

در حالی که فرانسیس واکسینه شده است، عراق به تازگی عملیات واکسیانسیون را آغاز کرده و این نگرانی وجود دارد که جمعیت حاضر برای ملاقات پاپ، شیوع فراوان این ویروس را رقم زند.

اما بزرگترین تجمع عصر روز یکشنبه رقم خورد، زمانی که چند هزار نفر در استادیوم فرانسو حریری اربیل برای تماشای عشای ربانی پاپ در عراق گردهم آمدند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در شرح سفر پاپ به عراق نوشت: پاپ فرانسیس و روحانی اعظم شیعیان عراق در جریان دیداری تاریخی در شهر مقدس نجف پیامی قدرتمند در زمینه همزیستی مسالمت آمیز را رساندند و از مسلمانان عراق خواستند اقلیت مسیحیان این کشور را با میل پذیرا باشند.

آیت الله العظمی علی سیستانی با اعلام اینکه مقام های مذهبی نقشی در حمایت از مسیحیان عراق برعهده دارند، گفت که مسیحیان باید در صلح زندگی کنند و از حقوق مشابه دیگر عراقی ها برخوردار باشند.

واتیکان اعلام کرد که فرانسیس از آیت الله سیستانی بابت دفاع از ضعیف ترین و مورد ظلم واقع شده ترین قشر در برهه ای خشونت بار در تاریخ معاصر عراق تشکر کرد.

آسوشیتدپرس در ادامه آورد: آیت الله سیستانی ۹۰ ساله یکی از عالی رتبه ترین روحانیون در اسلام تشیع است و مداخلات نادر اما مقتدرانه سیاسی اش به ترسیم عراق امروزی کمک کرده است. وی شخصیتی به شدت مورد تکریم در عراق است و عقایدش درمورد مذهب و موضوعات دیگر مورد توجه شیعیان در سراسر جهان است.

این دیدار تاریخی در منزل ساده و بی ریای آیت الله سیستانی انجام شد و جزئیات مسائل به دقت بین دفتر آیت الله و واتیکان مورد بحث و مبادله قرار گرفت.

گروهی از عراقی ها با لباس های سنتی از پاپ در مقابل منزل آیت الله استقبال کردند.

به محض ورود پاپ با ماسک بر صورت بر آستانه درگاه منزل آیت الله سیستانی، چند کبوتر سفید به نشانه صلح آزاد شد.

به گفته یک مقام مذهبی در نجف که خواست نامش فاش نشود، این دیدار «بسیار مثبت» در مجموع ۴۰ دقیقه ادامه یافت.

مقام مزبور تاکید کرد که آیت الله سیستانی برای خوشامدگویی به فرانسیس در مقابل درب اتاقش ایستاد که نشان از احترامی بی سابقه دارد زیرا وی به طور معمول در دیدار با ملاقات کنندگانش از جا بلند نمی شود.

آیت الله سیستانی و پاپ فرانسیس بدون ماسک نزدیک به هم نشستند. آیت الله سیستانی که به ندرت در ملاعام ظاهر می شود، ردا و عمامه ای سیاه رنگ بر تن داشت، در حالی که پاپ سرتا پا سفیدپوش بود.

مقام مذهبی در نجف گفت که نگرانی هایی درمورد این مساله وجود داشت که پاپ روز قبل با افراد زیادی دیدار کرده بود. فرانسیس واکسن کرونا زده اما آیت الله سیستانی این واکسن را دریافت نکرده است. این آیت الله کهنسال که سال گذشته به دلیل استخوان شکسته ران تحت عمل جراحی قرار گرفت، به نظر خسته می آمد.

پاپ قبل از ورود به اتاق آیت الله السیستانی کفش هایش را درآورد و با چای و آب در یک بطری پلاستیکی پذیرایی شد.

به گفته مقام مزبور، آیت الله سیستانی بیشتر زمان این دیدار را صحبت کرد و پاپ قبل از ترک اتاق وی برای آخرین نگاه، مکثی کرد.

پاپ سپس وارد شهر باستانی اور شد و در این شهر گفت: از این مکان جایی که مذهب به وجود آمد، از سرزمین پدرمان ابراهیم، بیایید تصریح کنیم که خدا بخشنده است و بزرگترین کفرگویی، بی حرمتی به نام وی با نفرت از برادران و خواهران ماست.

وی افزود: دشمنی، افراط گرایی و خشونت زاده یک قلب با ایمان نیست، بلکه خیانت به دین است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در ادامه این گزارش آورد: مقام های مذهبی برای خوشامدگویی به پاپ به صف شدند. درحالی که فرانسیس ماسک زده بود، تعداد اندکی از مقام های حاضر ماسک بر صورت داشتند.

واتیکان اعلام کرد که یهودیان عراقی به این مراسم دعوت شده بودند، اما شرکت نکردند. واتیکان توضیح بیشتری در این مورد نداد.

جمعیت یهودیان باستانی عراق در سده بیستم به دلیل خشونت و مهاجرت گروهی ناشی از درگیری بین اعراب و اسرائیلی ها، تلفات سنگینی داده اند.

علی سجیل ساکن شهر نصیریه که در این مراسم شرکت داشت، گفت که امیدوار است دیدار پاپ مروج سرمایه گذاری در این منطقه برای جذب زوار و گردشگران باشد.

وی افزود: این پیامی برای دولت و سیاستمداران است که باید از این شهر مراقبت و به تاریخ ما توجه کنند.

واتیکان اعلام کرد که دیدار با آیت الله سیستانی این فرصت را در اختیار فرانسیس قرار داد تا بر لزوم همکاری و دوستی بین جوامع مذهبی مختلف تاکید کند.

آیت الله سیستانی در بیانیه ای که پس از جلسه دیدار از طرف دفترش منتشر شد، تاکید کرد که مسیحیان باید همچون همه عراقی ها در امنیت و صلح و با حقوق کامل مبتنی بر قانون اساسی زندگی کنند.

وی به نقش مذهب در محافظت از آنها و افراد دیگری که متحمل بی عدالتی و زیان در وقایع ساله های گذشته شده اند، اشاره کرد.

طبق این بیانیه، آیت الله سیستانی برای فرانسیس و پیروان کلیسای کاتولیک آرزوی شادی کرد و از پاپ بابت به جان خریدن مشکل دیدار با او در نجف قدردانی کرد.

به گزارش آسوشیتدپرس، برای اقلیت مسیحی عراق، نمایش همبستگی از طرف آیت الله سیستانی می تواند تضمین کننده جایگاه شان در عراق پس از سال ها بی خانمانی باشد.

براساس این گزارش، پاپ فرانسیس روز جمعه وارد عراق شد و با مقام های ارشد دولتی دیدار و گفت و گو کرد.

این اولین سفر بین المللی پاپ از زمان شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان است و جلسه ملاقات روز شنبه وی با آیت الله سیستانی، اولین باری بود که یک پاپ به یک آیت الله العظمی دیدار می کرد.

روزنامه نشنال نیز با بازتاب خبر سفر پاپ به عراق، این سفر را حاوی درسی برای همه دانست.

این روزنامه نوشت: سفر پاپ فرانسیس به عراق، موهبتی است که مسیحیان عراق به شدت به آن نیاز دارند. قدمت ایمان در این کشور به قرن اول بعد از میلاد بازمی گردد. وجود زبان های مذهبی متفاوت، معماری و هنر منحصر به فرد کلیساها و این واقعیت که عیسی (ع) در این منطقه متولد شده، خاورمیانه را به مهمترین سرزمین در تاریخ مذاهب تبدیل کرده است. اما آینده آن به ویژه در عراق در معرض تهدید است.

این روزنامه با اشاره به کاهش جمعیت مسیحیان در عراق پس از جنگ سال ۲۰۰۳، در ادامه آورد: امروزه اقلیت های مذهبی این کشور، نه در درجه اول به عنوان شهروندان عراقی بلکه به عنوان اقلیت های عراقی از وضعیت خود آگاهند.

اوضاع مسیحیان در این کشور نمایانگر آسیب گسترده تری است که همه کشور صرف نظر از مذهبشان به واسطه سال ها مداخلات خارجی، جنگ، تروریسم، فساد، حکومت نظامیان و جدایی اجتماعی متحمل شده است.

پاپ فرانسیس از همان ابتدای امر گفت که سفرش به عراق، نشانه همبستگی با همه عراقی هاست.

همچنین این بخشی از عزم راسخ پاپ برای احیای زندگی اقلیت های مذهبی در این منطقه است.

اولین گام در این ماموریت در فوریه ۲۰۱۹ در ابوظبی برداشته شد، زمانی که پاپ فرانسیس با شیخ احمد الطیب امام جماعت مسجد الازهر قاهره دیدار کرد و در جریان آن جلسه، سند اخوت انسانی برای صلح جهانی و زندگی با هم امضا شد. این سند، بیانیه مشترکی بود که تحمل مذهبی و همزیستی مسالمت آمیز را مورد تاکید قرار می داد.

پاپ در جریان سفر به عراق، زمانی که با آیت الله علی سیستانی عالی ترین روحانی شیعه این کشور ملاقات داشت، بر این روحیه افزود.

از سویی، حتی با وجود تصویری تیره و تار برای اقلیت های مذهبی در خاورمیانه، نباید از یاد برد که این منطقه قرن ها محل زندگی متنوع ترین چشم انداز مذهبی جهان بوده است.

سفر فرانسیس به عراق، پرخطر بود. دولت عراق تدابیر امنیتی شدیدی را اتخاذ کرد، با این حال حملات موشکی پایگاه های نظامی عراق را هدف قرار داد.

بعلاوه، خطر کووید - ۱۹ نیز خودنمایی می کرد. یک درس مهم در عزم پاپ مورد تاکید است.

بسیاری مقام پاپی را با این امر اولیه که کلیسای کاتولیک باید به جای فرهنگ درون نگری نهادی، به مناطق پیرامونی احاطه داشته باشد، خلاصه می کنند. این سفر تاریخی به رغم خطرات، این قاعده کلی را تحقق می بخشد.