پشت پرده نقشه اوباما برای بعد از برجام| مرد مو نارنجی و گره کوری که ایجاد کرد

با نزدیک شدن به دور نهایی مذاکرات هسته ای در وین، رسانه های غربی شروع به نوشتن تحلیل های مختلف کرده اند. تایم در گزارشی که اخیرا منتشر کرده به این موضوع پرداخته است.

این گزارش که با عنوان "شکست‌های ترامپ در ایران باعث شد بایدن چاره‌ای جز توافق نداشته باشد" منتشر شده تاکید دارد که آمریکا اکنون باید تمام تلاش خود را بکند تا برجام احیا شود.

اشتباه مرد مو نارنجی آمریکا را به دردسر انداخت

نویسنده در ابتدا تاکید دارد که اشتباهات بزرگ دونالد ترامپ در زمان ریاست جمهوری اش باعث شد اوضاع تا این حد پیچیده شود و راه ها برای بایدن بسته شود. تایم در این رابطه می نویسد: زمانی که ترامپ رئیس جمهور آمریکا شد، نزدیک ترین مشاوران امنیت ملی امریکا از او خواستند که توافق را پاره نکند. آنها به او گفتند که برجام کار می کند. ایران به وعده‌های خود عمل کرده بود، بخش‌های عمده ای از برنامه هسته‌ای خود را تعطیل کرده و به بازرسان اجازه ورود و نظارت بر مراکز حساس هسته ای خود را داده بود. در آن زمان، بسیاری از مشاوران ترامپ و نخبگان سیاسی آمریکایی از او خواستند که بهتر است با حفظ برجام، روی سیاست های منطقه ای ایران کار کند. آنها به ترامپ گفتند که آمریکا با توافق هسته ای امن تر خواهد بود و منافع بیشتری خواهد داشت.

نویسنده ادامه می دهد: اما ترامپ گوش نکرد. او توافق هسته ای را لغو کرد و بعد از خروج از برجام، تحریم‌ها علیه ایران را دوباره اعمال کرد. در همین حال، هیچ کشور دیگری به آمریکای ترامپ نپیوست و کشورهای عضو برجام و متحد اوباما طرف ایران را گرفتند و تمام تلاش خود را برای کمک به این کشور انجام دادند تا از تأثیر تحریم های اعمال شده ترامپ جلوگیری کنند. بدتر از همه اینکه، ایران شروع به از سرگیری بخش‌ هایی از برنامه تحقیقات هسته‌ای خود کرد. در عرض چند سال، کارشناسان تخمین زدند مدت زمانی که ایران برای غنی‌سازی اورانیوم با درجه نگران کننده (برای آمریکا) نیاز دارد از یک سال به دو ماه کاهش یافته است.

نقشه اوباما که نقش بر آب شد

نویسنده تایم معتقد است نقشه اوباما این بود که از طریق حفظ برجام، ایران را مجبور به عقب نشینی از سیاست های منطقه ای خود کند اما ترامپ این نقشه را به هم زد و با خروج از برجام باعث شد اولا، متحدین آمریکا طرف ایران را بگیرند و ثانیا، ایران سیاست های هسته ای خود را ادامه داده و سیاست های منطقه ای خود را هم تشدید کند. از این رو نویسنده مقاله تایم می نویسد: "سیاست ترامپ در قبال ایران یک شکست کامل و بدون قید و شرط بود."

تایم سپس به موضع ضعیف بایدن در مذاکرات وین می پردازد؛ موضعی که از نظر تایم، معلول اقدامات اشتباه دولت ترامپ بوده است.

نویسنده تایم می نویسد: از نظر من، بایدن و تیمش به طور جدی تلاش می کنند تا انتخاب های درستی داشته باشند.  دولت آمریکا تلاش دارد ایران را به میز مذاکره بازگرداند، اما پس از یک تجربه تلخ و بعد از اینکه یک بار فرش از زیر پای ایران بیرون کشیده شد، این کشور دیگر به طور قابل ملاحظه ای تمایلی به بازگشت به برجام ندارد.

نویسنده مدعی است:  مواضع ایران نیز به طرز عجیبی سخت تر شده است. یک تیم مذاکره‌کننده جدید در ماه دسامبر به میز مذاکره بازگشته و امتیازات به مراتب بیشتری را از طرف آمریکایی طلب کرده است.

تایم معتقد است با اشتباهات ترامپ، نه تنها نقشه اوباما عملی نشده بلکه حالا درخواست های ایران هم بیشتر شده و بایدن باید بهای عهدشکنی ترامپ را بپردازد.

احیای برجام برای بایدن ضروری است

با این حال، تایم معتقد است بایدن باید به هر شکلی که شده به توافق هسته ای بازگردد. نویسنده در این رابطه می نویسد: تداوم سیاست ترامپ در قبال ایران برای یک ماه یا یک سال دیوانگی است.

نویسنده مدعی است: اگر ایران امروز به دنبال سلاح هسته‌ای باشد، احتمالاً فقط شصت روز زمان نیاز دارد تا این سوخت را تولید کند. این یک واقعیت ترسناک برای دوستان آمریکا در خاورمیانه، به ویژه اسرائیل است. ضمن اینکه،  هر روز که ایران به تبدیل شدن به یک کشور هسته‌ای نزدیک تر می‌ شود، رقبای منطقه‌ ای آن‌ها مانند عربستان سعودی و ترکیه نیز به بیشتر تمایل می یابند که به‌ یک قدرت هسته‌ای تبدیل شوند.

تایم نتیجه می گیرد: بنابراین اکنون زمان آن است که تیم مذاکره کننده بایدن امتیازات هوشمندانه اما ضروری را برای از انعقاد نسخه ای از توافق هسته ای اوباما به ایران بدهد.

نویسنده معتقد است احتمالا توافق سال ۲۰۱۵ احیا نشود و توافق جدیدی (با امتیازات بیشتر به ایران) منعقد شود. او می نویسد: زمان در حال سپری شدن است و باید به زودی یک توافق جدید منعقد شود. این توافق جدید ممکن است شبیه توافق اوباما (برجام) نباشد، زیرا ما در دوران ریاست جمهوری ترامپ آن را از دست دادیم. اما به هر حال، توافق با ایران ضروری است.

نویسنده ادامه می دهد: برای کسانی که مخالف لغو تحریم‌های ترامپ به‌عنوان بخشی از  توافق جدید هستند، واضح است که آمریکا حتی یک منفعت از ادامه این تحریم‌ ها دریافت نکرده است. تحریم های ترامپ به طرز شرم آوری بی نتیجه بود. ترامپ وعده داده بود تحریم ها ایران را به پای میز مذاکره می کشاند اما این اتفاق نیفتاد.

تایم در انتهای مقاله خود می نویسد: در خاورمیانه، کسانی که روزی  از توافق سال 2015 بیشترین انتقادها را داشتند، اکنون از سرگیری  آن را تشویق می کنند.... در نتیجه، بایدن و تیمش باید هر کاری که لازم است انجام دهند تا یک توافق خوب حاصل شود.

منبع: خبر فوری