رونمایی از توافق هسته‌ای جدید آمریکا و کره جنوبی

به نقل از اکوایران، مقامات آمریکایی گفتند که ایالات متحده موافقت کرده است که در ازای موافقت کره جنوبی با عدم تولید تسلیحات هسته‌ای خود، در تصمیم‌گیری در مورد پاسخ هسته‌ای احتمالی آمریکا به حمله کره شمالی، اختیار بیشتری به سئول بدهد.

این توافق به کره جنوبی جایگاهی- در میز تصمیم‌گیری درباره استفاده از نیروهای هسته‌ای آمریکا برای دفاع از این کشور- را که از مدت‌ها پیش به دنبالش بود، اعطا می‌کند، اگرچه ایالات متحده همچنان کنترل بر اهداف و اجرای عملیات هسته‌ای را حفظ خواهد کرد. سئول در مقابل تعهد خود را مبنی بر عدم توسعه زرادخانه هسته‌ای، مجدداً اعلام کرد.

بنابر گزارش وال‌استریت‌ژورنال، متن این توافق که دو طرف آن را اعلامیه واشنگتن نامیده‌اند، روز چهارشنبه منتشر خواهد شد، زمانی که یون سوک یول، رئیس‌جمهور کره جنوبی برای دیدار با بایدن، به کاخ سفید می‌رود.

به عنوان نشانی از تمایل آمریکا به استفاده از بازدارندگی هسته‌ای خود برای حفاظت از کره جنوبی، این بیانیه می‌گوید که یک زیردریایی آمریکا با قابلیت شلیک موشک بالستیک، به طور دوره‌ای از این کشور بازدید خواهد کرد.

توافق جدید در شرایطی تنظیم شده‌است که نگرانی‌ها در کره جنوبی در مورد تعهد ایالات متحده به «بازدارندگی گسترده»- تمایل واشنگتن برای استفاده از تسلیحات هسته‌ای، در صورت لزوم، برای دفاع از کره جنوبی علیرغم خطر اینکه کره شمالی می‌تواند حمله‌ای تلافی‌جویانه علیه خاک آمریکا انجام دهد- افزایش یافته است.

این نگرانی‌های کره جنوبی با پیشرفت‌های قابل توجه در زرادخانه موشکی و هسته‌ای کره شمالی تشدید شده است و به نظر می‌رسد این دیدگاه گسترده را منعکس می‌کند که راه‌حل دیپلماتیک برای خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی شکست خورده است.

عامل دیگر، بی‌ثباتی سیاست ایالات متحده بوده است که باعث ایجاد ترس در سئول شده است، مبنی بر اینکه رئیس جمهور آینده ممکن است تمایلی به دفاع از کره جنوبی در برابر ارتش کره شمالی نداشته باشد -که دارای موشک‌های قاره پیما و انبار رو به رشد تسلیحات هسته‌ای است.

در ماه ژانویه، آقای یون با بیان اینکه کشورش می‌تواند تسلیحات هسته‌ای خود را توسعه دهد یا از ایالات متحده بخواهد در صورت افزایش تهدید از سوی کره شمالی، تسلیحاتش را در شبه جزیره کره مستقر کند، نگرانی واشنگتن را برانگیخت. این پس از دهه‌ها، اولین باری بود که یک رهبر این کشور به صراحت این چشم انداز را مطرح می‌کرد.

ایالات متحده در سال 1958 تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی خود را در کره جنوبی مستقر کرد، اما پس از پایان جنگ سرد با مسکو در سال 1991، آنها را حذف کرد. دولت بایدن برنامه‌ای برای استقرار مجدد سلاح‌های هسته‌ای در شبه جزیره کره ندارد.

منصرف کردن کره جنوبی از تولید تسلیحات هسته‌ای مدت‌هاست که یک سیاست اساسی برای ایالات متحده بوده است، زیرا می‌ترسد که چنین اقدامی گسترش سلاح‌های هسته‌ای در ژاپن و سایر نقاط جهان از جمله خاورمیانه را تشویق کند.

کره جنوبی چندین دهه پیش برنامه توسعه تسلیحات هسته‌ای داشت اما تحت فشار آمریکا آن را رها کرد. در سال 1975، این کشور به معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای پیوست که بر اساس آن کشورهای بدون سلاح هسته‌ای توافق می‌کنند هرگز آن را توسعه ندهند یا از منبع دیگری به دست نیاورند.

توافق جدید مجموعه‌ای از گام‌ها را برای تقویت توانایی دو کشور برای جلوگیری از حمله کره شمالی، اطمینان بخشیدن به افکار عمومی کره جنوبی و در نتیجه منصرف کردن سئول از بازنگری در توسعه سلاح‌های هسته‌ای خود ترسیم می‌کند.

شروع این روند به دیداری برمی‌گردد که بایدن با آقای یون در کامبوج، در نشستی در ماه نوامبر داشت. رهبران «بازدارندگی گسترده» را مورد بحث قرار دادند و به تیم‌های هر طرف دستور دادند تا روی این توافق کار کنند. در ماه فوریه، دو رهبر توافق کردند که این بیانیه را محور اصلی سفر ماه آوریل آقای یون به واشنگتن قرار دهند.

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی در مصاحبه‌ای گفت: «هدف اساسی بیانیه واشنگتن این است که مجموعه‌ای از راه‌های مشخص را ارائه دهد که از طریق آن ایالات متحده تعهد بازدارندگی گسترده خود را در قبال جمهوری کره بهبود بخشد و تقویت کند. و جمهوری کره در حال تاکید مجدد بر تعهد پایدار خود به تعهدات خود در چارچوب معاهده منع گسترش سلاح های هسته‌ای است.»

توافق جدید رسماً ایالات متحده را متعهد می‌کند که «همه تلاش خود را برای مشورت» با کره جنوبی در مورد استفاده بالقوه از تسلیحات هسته‌ای انجام دهد. این امر مستلزم حفظ چیزی است که بیانیه آن را «زیرساخت ارتباطی قوی» برای تسهیل مشاوره‌های سطح بالا در طول بحران هسته‌ای می‌نامد.

این توافق یک گروه مشورتی هسته‌ای جدید را ایجاد می‌کند‌ که در آن مقامات ارشد دو کشور به طور منظم برای بحث در مورد چگونگی تقویت بازدارندگی و سناریوهایی که در آن سلاح‌های هسته‌ای ممکن است استفاده شود، ملاقات می‌کنند.

به گفته مقامات آمریکایی، انتظار می‌رود این مذاکرات به راه‌های جدیدی بیانجامد که در آن نیروهای کره جنوبی می‌توانند در سناریوهایی تمرین کنند که می‌تواند شامل نقش نظامی متعارف کره جنوبی در حمایت از نیروهای هسته‌ای ایالات متحده در یک درگیری باشد. این می‌تواند شامل تمرینات گسترده‌ای باشد که در آن هواپیماهای کره جنوبی بمب افکن‌های آمریکایی را که قادر به حمل سلاح هسته‌ای هستند اسکورت کنند. سازمان پیمان آتلانتیک شمالی نیز برنامه مشابهی دارد که در آن جنگنده‌های کشورهای غیرهسته‌ای، هواپیماهای جنگی را که برای انجام حملات هسته‌ای طراحی شده‌اند اسکورت می‌کنند.

برای اطمینان بخشیدن به کره جنوبی، این بیانیه خواستار اقداماتی برای برجسته کردن استقرار بمب افکن‌های ایالات متحده و سایر سیستم‌های استراتژیک با قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای در شبه جزیره کره و اطراف آن است. اما حضور مستمر آنها را تضمین نمی‌کند.

برخی مقامات سابق می‌گویند این اعلامیه به کره جنوبی اطمینان می‌دهد، اما با توجه به تداوم تقویت نظامی کره شمالی ممکن است در درازمدت کافی نباشد.

جوئل ویت، یکی از مقامات سابق وزارت امور خارجه که در اندیشکده مرکز استیمسون حضور دارد، گفت: «این گامی در مسیر درست است. اما بسیاری از مقامات دولتی و نظامی کره جنوبی تا زمانی که انگشت خود را روی دکمه شلیک موشک نگذارند، راضی نخواهند شد.»