موضوع هسته‌ای فقط از کانال مذاکره با آمریکا حل می‌شود نه اروپا

نامه نیوز - پس از اعلام ایران مبنی بر راه اندازی سانتریفیوژ‌های جدید و پیشرفته در واکنش به قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، خبر شروع دوباره گفتگوها میان ایران و اروپا از روز جمعه 9 آذرماه در ژنو نشان داد که هنوز پنجره دیپلماسی باز است. مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران، مجید تخت روانچی که در مذاکرات برجام نیز حضور داشت، تیم ایرانی را رهبری خواهد کرد.

شروع گفتگو‌های ایران و اروپا می‌تواند شروع روند سیاسی برای کاهش تنش باشد. همکاری ایران با آژانس اگرچه در قالب توافقات پادمانی، همواره مورد تاکید ایران بوده است ولی هرگونه همکاری در قالب «توافق مارس ۲۰۲۳» و توافقات سفر اخیر «رافائل گروسی» مدیر کل اژانس به ایران، مستلزم پیشرفت در گفتگو‌های سیاسی است.

حشمت الله فلاحت پیشه در گفت‌وگو با نامه نیوز درباره آغاز مذاکرات ایران و اروپا پس از وقفه ای 2 ساله گفت: مذاکرات بدون توجه به موضع دولت ترامپ نوشدارو پس از مرگ سهراب است چون ایران و اروپا فرصت اساسی احیای برجام را از دست دادند و الان بزرگترین مانع برجام یعنی ترامپ در آمریکا به قدرت رسیده است.

وی افزود: ترامپ هیچ دستورکار مذاکره ای را که آمریکا در آن حضور نداشته باشد به رسمیت نمی شناسد بنابراین گفتگوهای جمعه فقط برای رفع ابهامات و سوءتفاهم ها میان ایران و اروپا مفید است که باید 2 سال پیش و بعد از شروع جنگ اوکراین انجام می شد. از آن زمان تاکنون اروپا دائم ایران را متهم به همکاری با روسیه کرده است و هیچ اقدام دوجانبه ای نیز برای رفع این ابهام صورت نگرفت که این اتفاق به نفع روسیه شد.

این استاد دانشگاه با اشاره به عیار واقعی اروپا اظهار کرد: اروپایی ها نتوانستند به تنهایی برجام را اجرا کنند؛ حال آنکه مدعی بودند مقابل ترامپ می ایستند. آنها حتی در اجرای پیشنهاد خودشان یعنی «اینستکس» عاجز نشان دادند. در حال حاضر 2 مانع بزرگ پیش روی مذاکرات ایران و اروپا وجود دارد، نخست روابط تخریب شده دوجانبه و دیگری بازگشت ترامپ به کاخ سفید است. ترامپ از موضع بالا با اروپا رفتار می کند. او حتی در حل موضوع اوکراین هیچ جایگاهی برای نظرات اروپایی ها قائل نیست چه رسد به حل موضوع هسته ای ایران.

وی درباره تأثیر مذاکرات جدید برای جدا کردن مسیر اروپا از دولت ترامپ و پیشگیری از فعالسازی مکانیزم ماشه افزود: نمی توانیم براساس خوش بینی ها مسائل را تحلیل کنیم. واقعیت آن است که موضوع هسته ای ایران زمانی ماهیت مستقل داشت اما الان این ویژگی را از دست داده چون این موضوع امروز از تحولات خاورمیانه تا جنگ اوکراین مرتبط و بسیار پیچیده شده است. ضمن آنکه تعداد بازیگران بیشتر و نقش آفرینی آنها نیز بسیار متنوع شده است.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی گفت: مذاکرات جمعه فقط باید درباره رفع سوءتفاهمات مربوط به جنگ اوکراین باشد. البته پیش بینی می شود اروپایی ها دستورکارهای بیشتری را علاوه بر هسته ای روی میز خواهند گذاشت که این مسئله موجب موضع پیدا کردن روس ها با این مذاکرات خواهد شد.

وی افزود: ایران اگر بخواهد در موضوع هسته ای به نتیجه برسد نخست باید ماهیت آن را از سایر موضوعات جدا کند و وقتی این موضوع ماهیت مستقل پیدا کرد، فقط آمریکا است که می تواند طرف مذاکره قرار بگیرد چون اگر موضوع هسته ای راه حلی داشته باشد فقط از طریق مذاکره ایران و آمریکا می تواند به نتیجه برسد.