قمار بزرگ اردوغان در سوریه

نامه نیوز - آیا رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه دست به قمار بزرگی در سوریه زده است؟ پولیتیکو با طرح این پرسش نوشت: در حالی که نیروهای بشار اسد، در برابر حمله‌ای برنامه‌ریزی شده و حیرت‌انگیز از سوی ائتلافی از شبه‌نظامیان اسلام‌گرا در شمال غرب کشور از حلب عقب‌نشینی کردند، وزیر امور خارجه ایران، عباس عراقچی به دمشق آمده بود تا پاسخی برای وضعیت به وجود آمده پیدا کند.

در سال ۲۰۱۶، شبه‌نظامیان شیعه تحت فرماندهی ایران - با حمایت یک کمپین بمباران گسترده از سوی روسیه - به اسد کمک کردند که حلب را از دست شورشیانی که حدود چهار سال نیمی از این شهر را در کنترل داشتند، بازپس گیرد. از آن پس، انتظار می‌رفت حلب در دستان اسد امن باشد. اما هفته گذشته تنها ۷۲ ساعت کافی بود تا حلب از دست برود و جنگ داخلی طولانی سوریه دوباره شعله‌ور شود.

نویسنده این مطلب در ادامه ادعا می کند که عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران پس از ورود به دمشق برای مذاکرات فوری، ادعا کرد که همه این‌ تحولات «توطئه رژیم اسرائیل برای بی‌ثبات کردن منطقه» است. هرچند متهم کردن صهیونیست‌ها برای تهران آسان است  و شاید موشک‌ها و حملات هوایی اسرائیل به طور جزئی به شورشیان کمک کرده باشد، سقوط حلب ارتباط چندانی با جاه‌طلبی‌های نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، برای تغییر شکل خاورمیانه ندارد و بیشتر به وضعیت نیروهای مسلح اسد مربوط می‌شود.

این موضوع همچنین به مانورهای ژئوپلیتیکی رئیس‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، و تلاش او برای محدود کردن تهدیدات واقعی یا خیالی از سوی کردهای تحت حمایت آمریکا در سوریه، و همچنین ناراحتی او از اسد به دلیل رد پیشنهاد طولانی‌مدت آشتی، مربوط است.

نخستین نکته: حلب به این سادگی سقوط کرد چون نیروهای اسد از هم پاشیدند. آن‌ها همان‌قدر بی‌انگیزه، ضعیف و بی‌روحیه بودند که نیروهای افغان که آمریکا سال‌ها برای آموزش و تامین مالی آن‌ها صرف کرده بود، اما نتوانستند در برابر طالبان مقاومت واقعی نشان دهند.«ارتش عربی سوریه پوسته‌ای خالی است، بسیار ضعیف‌تر از آنچه اعداد ظاهری و تسلیحات نشان می‌دهند.» این سخن از آلبرتو ام. فرناندز، دیپلمات سابق آمریکایی است. «سوریه از لحاظ اقتصادی یک ویرانه است. افسران برای افزایش حقوق اندک خود رشوه می‌گیرند تا به سربازان مرخصی طولانی بدهند و آن‌ها در خانه به شغل‌های دیگر مشغول شوند. به نظر می‌رسد برخی واحدها پس از از دست دادن افسران خود، از هم پاشیده شده اند.» 

این حمله همه چیز را به طور چشمگیری تغییر داده است، اما پیش‌بینی پیامدها دشوار است. اردوغان اکنون بسیاری از اهرم‌ها را در اختیار دارد اما اینکه آیا می‌تواند آن‌ها را نگه دارد، مسئله دیگری است.